DOULA – WSPARCIE DLA PRZYSZŁEJ MAMY
Przyszłym mamom potrzebne są wsparcie i profesjonalna opieka. Pomocą w takich sytuacjach służą Doule. Zwykle kobiety, które wspierają ciężarną w okresie okołoporodowym. Podpowiadamy, jak zostać doulą.
Dla wielu przyszłych mam, oczekujących na przyjście na świat swojego potomstwa, wsparcie jest na wagę złota. Tym właśnie zajmuje się doula. Kobieta, która towarzyszy ciężarnej podczas ciąży i porodu oraz robi wszystko, by dać wsparcie przyszłej mamie, a jej maleństwu stworzyć jak najbardziej komfortowe warunki przyjścia na świat. Podpowiadamy, jak zacząć działać w tym biznesie.
Według definicji Stowarzyszenia Doula w Polsce doula to wykształcona i doświadczona również w swoim macierzyństwie kobieta, zapewniająca ciągłe niemedyczne, fizyczne, emocjonalne i informacyjne wsparcie dla przyszłej mamy (i jej najbliższych) na czas ciąży, porodu i połogu. Samo słowo „doula” znane było już w starożytności i oznaczało służącą.
W zbliżonym do obecnego rozumienia weszło do języka pod koniec lat 60. w Stanach Zjednoczonych, pojawiając się w książce antropolożki Dany Raphael. Określało tam doświadczoną w swoim macierzyństwie kobietę, która wspiera młodą matkę w karmieniu piersią i opiece nad noworodkiem. Dziś to pojęcie w teorii i praktyce znacznie się rozbudowało.
ZAWÓD: DOULA
Teoretycznie doulą może zostać każdy. Przez dłuższy czas nie było szkół czy stowarzyszeń kształcących w tym kierunku. Doulowaniem zajmowały się kobiety, które same poznały smak macierzyństwa i chciały wspierać inne kobiety w nowej sytuacji i ważnym dla nich momencie, jakim jest sam poród. Można by powiedzieć, że taką funkcję mogą pełnić mama, partner lub przyjaciółka przyszłej mamy. Obecnie, kiedy ludzie emigrują, seniorzy długo pracują, nie zawsze jest możliwość, by z takiej pomocy bliskich skorzystać. W takiej sytuacji idealnie sprawdzają się właśnie doule. Co bardzo ważne, nie są to położne i nie należy mylić tych dwóch profesji. Często położne i doule ze sobą współpracują, ale to dwa różne zawody. W 2015 r. w Polsce doula (asystentka kobiety w czasie ciąży i porodu) została wpisana na urzędową listę zawodów. Określa ją Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Asystentka kobiety w czasie ciąży i porodu (doula) ma tam kod numer 532906. Do zadań zawodowych douli należą:
wspieranie emocjonalne kobiety przed porodem; towarzyszenie kobiecie w trakcie porodu: udzielanie wsparcia emocjonalnego stwarzającego poczucie bezpieczeństwa, pogłębianie relacji z partnerem podczas porodu rodzinnego, masowanie rodzącej pod kierunkiem osoby sprawującej opiekę nad rodzącą; przygotowanie, pomoc rodzącej w spożywaniu przejrzystych płynów; ścisła współpraca z osobą sprawującą opiekę nad kobietą podczas porodu (lekarzem, położną); służenie pomocą matce w opiece nad noworodkiem podczas czynności domowych; przestrzeganie zasad bezpieczeństwa; prowadzenie dokumentacji oferowanego wsparcia; dbałość o rozwój zawodowy; przestrzeganie standardu douli.
Wśród dodatkowych zadań douli według ministerialnych wytycznych są: organizowanie warsztatów, pokazów filmów, spotkań, eventów, takich jak Mlekoteka czy Krąg Opowieści Porodowych, oraz współpraca ze szkołami rodzenia.
JAK ZOSTAĆ DOULĄ
Doulą może zostać każdy. Nie ma tutaj ustawowych konkretnych wymogów dotyczących wykształcenia czy praktyki zawodowej. Pracodawcy preferują osoby z wykształceniem na poziomie średnim (szkoła policealna) w zawodach z obszaru medyczno-społecznego (np. opiekun medyczny). Przyszłym, ale i praktykującym już doulom zaleca się natomiast uczestnictwo w wielu wyspecjalizowanych kursach. Rozbudowane, wielomiesięczne szkolenie dla doul prowadzi m.in. Stowarzyszenie Doula w Polsce, które zrzesza tę grupę zawodową w naszym kraju. Warto też dokształcać się z zakresu opieki nad noworodkiem, karmienia maluchów, noszenia dzieci w chustach itp.
PRACA NA ETACIE LUB WŁASNY BIZNES
Na jakich zasadach można pracować jako doula? Możliwości jest wiele. Może to być praca dorywcza po godzinach, pełnoetatowa (w poradniach dla kobiet, ośrodkach zdrowia, szkołach rodzenia) albo indywidualna na podstawie własnej działalności gospodarczej. Doula działająca na własną rękę przed wizytą u klientki powinna przeprowadzić z nią wstępną rozmowę zapoznawczą, a dopiero po przypadnięciu sobie do gustu panie powinny podpisać umowę, w której określa się szczegółowo działanie douli, zakres obowiązków, rodzaj usługi, cenę itp. Pierwszą podstawową umowę można przygotować przy współpracy z prawnikiem, aby nikt nie miał wątpliwości co do jej poprawności, a później już tylko ją powielać z ewentualnymi drobnymi zmianami.
WYCENA INDYWIDUALNA
O ile wsparcie mamy czy przyjaciółki w okresie okołoporodowym jest bezpłatne, to za wsparcie douli przyszłe mamy muszą już zapłacić. Zarobki doul są bardzo różne: od 800 zł do ok. 2,5 tys. zł za cały pakiet. Można też wybierać z oferty poszczególne usługi, takie jak masaż za 170 zł, indywidualna nauka noszenia niemowlęcia w chuście 130 zł. Cenniki zależą od miejscowości, konkurencji, podejścia szpitali do doul, zakresu obowiązków. Warto podkreślić, że w tej branży istnieje gotowość porodowa, czyli bycie do dyspozycji klientki (która wybiera cały pakiet) przez dwa tygodnie 24 godziny na dobę. Tak naprawdę nigdy nie wiadomo, kiedy akcja porodowa się zacznie i jak długo będzie trwała. Niekiedy kobiety godzą się na przygotowanie przez jedną doulę do porodu lub opiekę po porodzie, ale już w trakcie nagłej akcji porodowej liczą się z tym, że towarzyszyć im będzie inna doula. Jednak są to sytuacje rzadkie. Zwykle doula w pełni prowadzi dwie klientki miesięcznie. Dlatego też, by móc utrzymać się z doulowania, kobiety wykonujące ten zawód często angażują się w działalność edukacyjną w szkołach rodzenia, uczą noszenia dzieci w chustach, karmienia piersią itp. Obecnie nie obędzie się bez promocji. Doula powinna mieć własną stronę internetową i aktywnie działać w mediach społecznościowych. Nie wolno jej również zapomnieć o wrzucaniu tam zdjęć i filmów.