OCHRONIĄ NASZE DANE w urzędach

Dzisiejszy świat toczy się jednocześnie tu i teraz oraz w cyberprzestrzeni, czyli mówiąc prościej: w internecie. Cyfryzacja to przenoszenie np. wielu funkcji urzędów do sieci. Umożliwia nam ona załatwienie wielu spraw poprzez internet, bez wychodzenia z domu. Chodzi m.in. o e-recepty, elektroniczne systemy składania wniosków oraz aplikację mobywatel, za sprawą której istotne dokumenty zawsze mamy pod ręką, w smartfonie. Jednocześnie w cyberprzestrzeni działają oszuści i czyhają na zagrożenia nie mniej potężne co w rzeczywistości. Dlatego polskie samorządy sięgają po środki z Unii Europejskiej, by lepiej zabezpieczyć nasze dane.

Urzędy samorządowe muszą się bronić przed cyberatakami (np. zablokowaniem stron), włamaniami i kradzieżami danych. W ich przepastnych bazach danych znajduje się przecież mnóstwo informacji o mieszkańcach. W zabezpieczeniu mogą im pomóc środki z Unii Europejskiej. Dlaczego urzędy samorządowe nie zawsze są cyberbezpieczne?

Impulsem była pandemia

Pandemia COVID-19 pokazała nam, że w dzisiejszym świecie niezwykle ważne jest sprawne wykorzystywanie technologii cyfrowych przez samorządy. Chodziło o to, by obywatele nie musieli chodzić do urzędu, by załatwiać swoje sprawy. W ten sposób chroniliśmy się przed zachorowaniem, a z drugiej strony przed roznoszeniem zarazków. Urzędy też przeszły w tzw. zdalny tryb pracy, czyli urzędnicy po prostu mieli pracować z domu. I nagle okazało się, że urzędy nie mają odpowiedniego sprzętu, albo mają go za mało, a urzędnicy nie są wystarczająco wyposażeni w wiedzę czy umiejętności, by poradzić sobie z pracą poprzez internet. Nauka zdalna dla uczniów również była utrudniona przez brak komputerów i brak dostępu do internetu.

W odpowiedzi na te problemy powstał m.in. program „Cyfrowa Gmina”, finansowany z Funduszy Europejskich. Jego celem było wsparcie rozwoju cyfrowego instytucji samorządowych, zwiększenie ich cyberbezpieczeństwa oraz zapewnienie sprzętu z dostępem do internetu niezbędnego do nauki zdalnej.

Poprawa bezpieczeństwa i usługi dla mieszkańców

Z programu skorzystał m.in. Urząd Miasta i Gminy w Osieku (woj. małopolskie). Dzięki dofinansowaniu m.in. serwerownia (serce systemu internetowego) urzędu została doposażona w sprzęt informatyczny oraz w oprogramowanie niezbędne do działania e-usług. Sprzęt umożliwia zdalną obsługę interesantów, zapewnia dostęp do komunikacji on-line oraz usprawnia pracę urzędu. W ramach programu kupiona została również aplikacja BLISKO, która służy do bieżącej, sprawnej i rzetelnej komunikacji on-line pomiędzy urzędem a mieszkańcami.

Przeprowadzona została diagnoza cyberbezpieczeństwa urzędu, a następnie podniesiono jego poziom.

Wśród gmin, które sięgnęły po unijne pieniądze znalazła się też Wysoka (woj. wielkopolskie). Tu dofinansowanie przeznaczono na cyfryzację Urzędu Miasta i Gminy oraz szkoły podstawowej w Wysokiej. Doposażono serwerownię w nowe serwery i inne urządzenia. Kupiono usługę chmurowej obecności dla Szkoły Podstawowej im. Kard. Stefana Wyszyńskiego. Chmura to serwery sieciowe znajdujące się w różnych miejscach na całym świecie. Połączone są one w taki sposób, że użytkownik ma do nich dostęp ze swojego komputera lub smartfonu przez przeglądarkę internetową czy aplikację. Chmury przede wszystkim zapewniają przestrzeń do magazynowania i przechowywania plików na serwerach zdalnych, co gwarantuje ich bezpieczeństwo na wypadek awarii sprzętu komputerowego (już w samej szkole), kradzieży oraz innych zdarzeń. W tym wypadku chodzi o zarządzanie szkołą – plany zajęć, finanse, kontakt z rodzicami, możliwość zobaczenia ocen czy obecności dziecka w szkole.

Urząd przeprowadził też diagnozę cyberbezpieczeństwa, zakupił specjalistyczne oprogramowania oraz rozbudował zabezpieczenia.

Pomoc dla 2 tysięcy urzędów

Fundusze Europejskie nadal będą płynąć do samorządów, by zapewnić ich cyberbezpieczeństwo. Z programu „Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy”, w skrócie FERC, na lata 2021-2027, finansowane są rozwiązania techniczne, które zabezpieczają administrację publiczną przed cyberatakami. Latem ubiegłego roku samorządy z całego kraju starały się o unijne granty na wdrożenie systemów oraz na szkolenie kadry w tym zakresie. Do dyspozycji było prawie 2 mld złotych! Z pomocy skorzysta 2 tys. urzędów samorządowych, a wysokość jednego grantu to maksymalnie 850 tys. zł. Podpisywane są już pierwsze umowy z samorządowcami.