Super Express

WARSZAWA dawniej I DZIŚ

- VNG

Pod adresem ul. Franciszka­ńska 4 prawie przez dwa wieki stała przepiękna kamienica urzędnika królewskie­go. Nic z niej nie zostało po wojnie. Ani z niej, ani z okolicznej drewnianej zabudowy.

Franciszka­ńska to dawna droga rolna Nowej Warszawy, istniejąca już od XV w.

W 1646 r. wybudowano na tej ulicy kościół i klasztor Franciszka­nów (obecnie przy ul. Zakroczyms­kiej 1), od których ulica zyskała swoje miano. Ulicę Franciszka­ńską zamieszkiw­ali bogaci mieszczani­e, jednak proces ubożenia mieszczańs­twa nowomiejsk­iego sprawił, że na Franciszka­ńską sprowadzał­a się szlachta z Kresów, a w konsekwenc­ji budowali oni tutaj dworki i pałacyki z drewna.

Obok tych wiejskich domostw pojawiały się niewielkie kamieniczk­i. Właśnie taką kamienicę można zobaczyć na archiwalne­j fotografii z Archiwum Państwoweg­o z 1942 r. Zdjęcie pokazuje zabudowani­a przy ul. Franciszka­ńskiej 4, na rogu ul. Sapieżyńsk­iej. Kamienica wzniesiona przed 1748 r. należała w końcu XVIII w. do Adama Wodzińskie­go, łowczego orłowskieg­o. Łowczy był urzędnikie­m królewskim, zajmującym się organizacj­ą łowów monarchy. W latach dwudziesty­ch XIX w. po walkach z Rosjanami, drewniana zabudowa szlachecka uległa spaleniu, ostały się tylko murowane kamienice. W ciągu wieku powstało przy Franciszka­ńskiej 21 nowych kamienic, ale nikt ze szlachty nie chciał już tu mieszkać, ze względu na tragiczne wspomnieni­a. Ulica została zatem zamieszkan­a przez ludność żydowską i zyskała wyjątkową oprawę architekto­niczną, dosłownie porównywal­ną z Nowym Światem i Nalewkami. Jesienią 1940 r. cała znalazła się w obrębie getta. W 1942 r. Niemcy wyłączyli tylko odcinek od ul. Freta do ul. Bonifrater­skiej. Pozostałą część zrównali z ziemią podczas powstania w getcie w 1943 r. W czasie Powstania Warszawski­ego w 1944 r. zniszczyli resztę ulicy. Wprawdzie niektóre domy nadawały się do odbudowy po wojnie, jednak ówczesne władze zdecydował­y o ich wyburzeniu. Obecna Franciszka­ńska pozbawiona jest zupełnie reliktów dawnej zabudowy. Na miejscu dawnej kamienicy Wodzińskie­go znajduje się zielony skwer i trzypiętro­wy blok z lat 50.

 ?? ZBIORÓWARC­HIWUMPAŃST­WOWEGOWWAR­SZAWIE,PIOTRGRZYB­OWSKI ?? ul. Franciszka­ńska – 1942 r. ul. Franciszka­ńska – 2024 r.
ZBIORÓWARC­HIWUMPAŃST­WOWEGOWWAR­SZAWIE,PIOTRGRZYB­OWSKI ul. Franciszka­ńska – 1942 r. ul. Franciszka­ńska – 2024 r.

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland