Dan kada je Kraljevina SHS postala Jugoslavija

Trećeg oktobra 1929. godine tadašnja Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca dobija novi naziv - Kraljevina Jugoslavija.

Ova kraljevina na Balkanu postojala je od kraja Prvog do Drugog svetskog rata i zauzimala je teritoriju današnjih država Severne Makedonije, Srbije, Crne Gore i Bosne i Hercegovine, kao i najveći deo današnje Hrvatske i Slovenije. Na čelu ove monarhije nalazila se dinastija Karađorđevića. Iako se kao datum osnivanja prve Jugoslavije uzima 1. decembar 1918, ona se zvanično nije tako zvala, nego Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca. Tek 1929, 3. oktobra, nakon što je kralj Aleksandar proglasio diktaturu, država je formalno promenila ime u Kraljevina Jugoslavija i kao takva opstala sve do aprila 1941, kada su je sile Osovine okupirale i raskomadale.

počeci

Ideja o stvaranju zajedničke države svih južnoslovenskih naroda razvijala se kroz XIX i početak XX veka. Slabost Turske i jačanje Srbije, Bugarske i Grčke posle Berlinskog kongresa podstakle su ovu ideju kod slovenskih naroda. Međutim, kako to obično biva, glavni protivnici stvaranja države

Južnih Slovena bili su spoljni činioci.

Preduslov za stvaranje jugoslovenske države bilo je izbijanje Prvog svetskog rata. Narodna skupština je u Nišu 7. decembra 1914. godine usvojila Nišku deklaraciju kojom se zalaže za “oslobođenje i ujedinjenje sve neoslobođene braće”. U Parizu su u proleće 1915. godine austrougarski emigranti formirali Jugoslovenski odbor.

Saveznici su sa Srbijom nezvanično pregovarali nudeći Bosnu i Hercegovinu, Slavoniju, Srem, Bačku, južnu Dalmaciju i severnu Albaniju, ali bez Makedonije i dela Banata. Srbija je odbacila ovakav dogovor pošto nije bila spremna da se odrekne Makedonije.

Kompromis između stavova srpske vlade na čelu sa Nikolom Pašićem i Jugoslovenskog odbora činila je Krfska deklaracija od 20. jula 1917. godine.

Dogovoreno je da ime buduće države bude Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, da će biti ustavna, demokratska i parlamentarna monarhija na čelu sa dinastijom Karađorđević i da su Srbi, Hrvati i Slovenci jedan narod sa tri imena.

U oktobru 1918. godine u Zagrebu je stvoreno Narodno vijeće Slovenaca, Hrvata i Srba sa ciljem da se obrazuje nezavisna država na južnoslovenskim prostorima Austrougarske - nazvana je Država Slovenaca, Hrvata i Srba.

shs

Velika narodna skupština u Podgorici je 26. novembra odlučila da se Petrović-njegoši zbace sa prestola te da se prisajedini Srbiji, a istu odluku je dva dana kasnije donelo Vijeće narodnih prvaka i poslanika Bosne i Hercegovine. Narodno vijeće iz Zagreba je 25. novembra donelo odluku da se jugoslovensko područje Austrougarske (Država

Početkom devedesetih godina, SFRJ se raspala u građanskom ratu, ali su dve bivše republike, Srbija i Crna Gora, odlučile da nastave jugoslovensku ideju, pa je 27. aprila 1992. godine proglašena Savezna Republika Jugoslavija. Trećeg februara 2003. doneta je ustavna povelja državne zajednice Srbija i Crna Gora. godine je na Ravnoj gori osnovana Jugoslovenska vojska u otadžbini (četnici) pukovnika, potom generala, Dragoljuba Mihailovića, a 27. juna je osnovan Partizanski odred Jugoslavije, Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije, komandanta Josipa Broza Tita. Osnovne razlike ova dva pokreta se ogledaju u državnom uređenju nove Jugoslavije.

Pred kraj rata pod pritiskom Britanaca kralj Petar II je pozvao Srbe, Hrvate i Slovence da pristupe u NOVJ Josipa Broza Tita. Jugoslavija je oslobođena probijanjem Sremskog fronta 12. aprila 1945. godine.

NOVI USTAV

Novi ustav je donet 31. januara 1946. godine, kada država menja ime u Demokratska Federativna Jugoslavija. Ustav je imenovao pet nacija, šest republika i dve autonomne pokrajine. Iako federalna, Jugoslavijom je vladala centralizovana KPJ na čelu sa Josipom Brozom Titom.

Nakon zahlađenja odnosa sa SSSR 1948. godine i uvođenja radničkog samoupravljanja 1950, zemlja 1953. menja naziv u Narodna Federalna Republika Jugoslavija.

Posle Titove smrti 4. maja 1980. godine, počinje jugoslovenski sunovrat, prvo u privrednom pa političkom smislu, a 25. juna 1991. godine Slovenija i Hrvatska su proglasile nezavisnost. Nezavisnost su proglasile i Bosna i Hercegovina (1. 3. 1992) i Makedonija. Srbija i Crna Gora su ostale da žive zajedno. Stvorena je Savezna Republika Jugoslavija (SRJ) 27. aprila 1992. godine. Prvi predsednik je bio Dobrica Ćosić.