EENVOUDIG BLY BAAS!
Die wete dat jy so ’n invloed op jou kind se ontwikkeling het, gaan gepaard met ’n verantwoordelikheid en dit kan dikwels swaar op nuwe ouers se skouers rus. Die goeie nuus is dat jy nou die feite het en ouers wat beter weet, vaar onvermydelik beter.
Nog beter nuus is dat as jy jou gesonde verstand inspan en jou kind in ’n liefdevolle omgewing gekoester hou, jy reeds die belangrikste dinge reg doen. Jy kan net daarop voortbou deur op die vrugbare groeifases te fokus.
Kyk fyn hoe jou kind se ongelooflike vaardighede en vermoëns natuurlik na vore kom. Pas dan jul interaksie aan sodat jy die nuwe vaardighede oefening gee. So sal jy elke ontwikkelingsgeleentheid die beste benut.
Die gesegde lui: “Kinders is soos sponse wat alles indrink.” Of, soos die Amerikaanse ontwikkelingskenner dr. Glenn Doman sê: Kinders is so lief vir leer dat hulle dit enige tyd bo kos sal kies. Elke ma sal saamstem dat dit die waarheid is.
Dis normaal om aanvanklik oorweldig te voel wanneer jy die eerste keer besef jou kind se ontwikkeling rus op jou skouers. Gelukkig is daar ’n stap-vir-stap-resep wat, as jy dit volg, sal verseker dat die tyd wat jy saam met jou kind deurbring, maksimum waarde het en uiteindelik sy ontwikkeling as holistiese mens doeltreffend sal steun.
1WYS EMOSIE, MA!
Babas is nie ervare genoeg om te weet wanneer iets hul aandag verdien nie. Hulle sien dit dus nie raak nie – tensy dit met emosie opgetooi word.
Emosies, of dit nou kalmerend of opgeruimd is, help ’n baba om nuwe dinge te leer. Die goeie nuus is dat jul liefdevolle interaksie met haar die gom is wat hierdie kennis gaan laat vasklou. Studies bevestig dat die oomblikke wat die meeste met emosie gelaai is, die beste onthou word. Dit is van toepassing op kinders en volwassenes.
Wanneer jy dus by haar is, kan jy gerus die moeite doen om jou gesigsuitdrukkings te oordryf, in snaakse stemmetjies te praat, haar te vertroetel en wilder rol- en swaaispeletjies te speel. Laat haar weer ander kere snoesig teen jou lê terwyl jy vir haar ’n storie vertel of ’n sprokie lees. As jy steeds onseker is, dink aan die verskil tussen ’n swart-wit fliek en ’n fliek in volle kleur. Interaksie sonder en met emosie kan daarmee vergelyk word.
2’ N KNYPIE KONTRAS
Babas dink konkreet en dis dikwels vir hulle moeilik om nuwe begrippe aan te leer sonder dat albei teenoorgesteldes teenwoordig is. Dis byvoorbeeld baie makliker om die begrip van klein te leer as daar ’n groot voorwerp langsaan lê waaraan sy kan vat.
Net so kan jy jou kind die verskil tussen hard en sag leer deur haar aan ’n plastiekbal en ’n lappie te laat vat.
3MAAK GEBRUIK VAN TAAL
Taal is baie nou met intellektuele ontwikkeling verbind. Dink aan jouself as ’n sportkommentator wat deurlopend terugvoer gee oor wat jou baba doen, dink en voel. As jy net vir haar die woorde gee vir wat sy doen, dink en voel, is dit klaar ongelooflik waardevol vir haar ontwikkeling. Ons dink in woorde en daarsonder is dit onmoontlik om van die wêreld om ons sin te maak.
Taal gee logika aan jou baba se wêreld en jy verrig ’n baie belangrike taak deur haar wêreld vir haar te “vertaal”.
Wanneer dit by die leer van nuwe woorde kom, sal jou baba die woorde wat sy die meeste hoor, die vinnigste leer. Gebruik nuwe woorde oor en oor in eenvoudige sinne: “Dis tyd om te bad. Jy hou van bad. Kom ons gaan bad, liefie.”
4HERHAAL, HERHAAL, HERHAAL
Nes volwassenes leer babas die beste deur herhaling. Herhaling bevorder herkenning, wat ’n belangrike intellektuele vaardigheid is. ’n Maklike manier om dit te oefen is om die duidelikste kenmerke van iets herhaaldelik te beskryf. Byvoorbeeld: ’n Hond het vier pote, ’n groot neus en maak “woef”. Of: ’n Voël het vere, twee bene, ’n snawel en sê “twiet”. As jy dit aanhoudend benoem en beskryf, sal jou baba oor die wêreld om haar leer, en heeltyd nuwe dinge leer.
5 WYS WAT JY SÊ
Babas ervaar die wêreld deur hul lyf en daarom leer hulle iets makliker as dit fisiek vir hulle voorgespeel word.
As jy wil hê jou baba moet die verskil tussen rond en vierkantig leer ken, gee haar gerus ’n ronde en vierkantige voorwerp om aan te vat. As jy haar wil leer om met begrip te tel, begin deur haar handjies te klap: 1, 2, 3, of deur blokkies op mekaar te stapel: 1, 2, 3.
Jy moet dus vir haar “vertoon” wat jy wil hê sy moet leer. As dit is om op te hou om die kat se stert te trek, streel met haar handjie saggies oor die kat. Gee vir haar die woorde vir dié ervaring: “Kyk, die katjie hou daarvan om saggies gestreel te word.”