Ek is kosbaar

Hoe rus jy jou kind toe met ’n selfbeeld wat haar laat blom en haar teen die lewe se aanslae sal beskerm?

Wanneer mense in hulleself glo, het hulle die eerste geheim van sukses onder die knie, het dr. Norman Vincent Peale – skrywer van

– gesê. Maar terwyl kenners wêreldwyd die waarde van ’n goeie selfbeeld beklemtoon, bly dit ’n uitdaging om ’n kind daarmee toe te rus.

’n Kind dink van haarself wat die mense in haar onmiddellike omgewing van haar dink – of liewer, wat hulle haar laat glo hulle van haar dink, skryf die arbeidsterapeut Marga Grey in haar boek

(Metz Press).

Marga sê die belangrikste voorwaardes vir ’n gesonde selfbeeld is die gevoel dat jy êrens hoort en gelief is, dat jy waarde het en iets beteken, en dat jy bevoeg is en oor die vermoëns beskik wat van jou verwag word.

Karen van Zyl, ’n maatskaplike werker en spelterapeut by die Pikaninibabaakademie in Johannesburg, stem saam. “Selfbeeld ontwikkel as die kleuter voel sy is gelief en in staat om te doen wat van haar verwag word – dus deur positiewe terugvoer.”

Kinders het van nature selfvertroue en pak elke nuwe taak vol daarvan aan, sê Karen. “Babas en peuters hou hulle daarmee besig om nuwe dinge te leer sonder dat hulle eens dink aan selfbeeld en hul suksesvermoë. Volwassenes kan wel ’n kind se selfbeeld opbou of stelselmatig afbreek.”

Babas se selfbeeld ontwikkel wanneer hulle vertroue in jou het omdat jy hul basiese behoeftes bevredig, maar groter kinders is onafhankliker.

Peuters en kleuters ontwikkel hul selfbeeld deur te leer om dinge vir hulleself te doen deur voorwerpe te vat, te proe en te manipuleer, selfs al mag hulle dit nie doen nie.

Soms kan hierdie nuutgevonde onafhanklikheid ’n peuter baie baasspelerig en hardkoppig maak. “Nee!”, “myne!” en “self!” word deel van hul woordeskat.

Deur dus ’n omgewing te skep waarin jou peuter veilig kan eksperimenteer, verbeter jy haar selfbeeld, sê Karen.