WAT WORD ALLES GETOETS?
Die opvoedkundige sielkundige Theresa van den Berg sê gereedheidstoetse bekyk dié aspekte wanneer hulle jou kind evalueer.
SOSIALE EN EMOSIONELE ONTWIKKELING
Kan jou kind van haar ouers skei, onafhanklik take verrig, reëls gehoorsaam en maklik maatjies maak? Hoe speel sy met maats? Sal sy aan geleenthede soos atletiekbyeenkomste of aktiwiteitsdae deelneem, selfbeheersing toepas en aktief in die klas by koöperatiewe leer en spel betrokke wees?
Die terapeut sal oplet of jou kind take onafhanklik kan uitvoer, ’n taak kan deurvoer, vir ’n redelike tydperk stil kan sit en konsentreer en bereid is om te waag.
Het sy selfvertroue? Kan sy oor emosies gesels en sekere gevoelens benoem? Kan sy uitdagings aanvaar en die maak van ’n fout met gemak hanteer?
Die terapeut sal ook kyk hoe sy haar omgewing en take organiseer en hoe sy op opdragte reageer.
In graad R behoort kinders sosiaal te ontwikkel, vriende te maak en verhoudings in ’n informele en veilige omgewing te begin bou.
Op vyf begin hulle toenemend vrae vra en dinge self doen. Hul selfbeeld ontwikkel uit hul vermoë om nuwe vaardighede te bemeester.
Hulle kan langer stilsit en luister, opdragte uitvoer en minstens 15 minute lank op een aktiwiteit konsentreer.
PERSEPTUELE EN MOTORIESE ONTWIKKELING
Die terapeut beoordeel ’n kind se liggaamsbewustheid en motoriese leer. Hoe beweeg die liggaam se groot spiere en doen hulle dit gekoördineerd? Kan sy die twee kante van haar lyf en die denkbeeldige middellyn daartussen aanvoel? Kan sy balanseer en die twee kante van haar lyf afsonderlik én saam gebruik?
Laasgenoemde word bilaterale samewerking genoem en is ook belangrik vir die uitvoer van fyn motoriese vaardighede (waarvoor die kleiner spiere gebruik word).
Die terapeut sal veral kyk hoe ’n kind se arms, hande en liggaamsmiddelpunt gekoördineerd saamwerk.
Het die kind al ’n dominante hand wat deur die ander hand ondersteun word wanneer sy skryf, teken of knip? ’n Kind wat skoolgereed is, se dominansie is vasgelê.
As al hierdie vaardighede goed ontwikkel is, beteken dit jou kind kan met ’n goeie postuur by ’n tafel sit en gefokus werk.
Sy sal makliker van links na regs kan begin werk en lees en ook haar middellyn oorsteek.
Probleme met aandag en konsentrasie spruit dikwels uit liggaamsvaardighede soos ruimtelike oriëntasie, balans, middellynkruising en spiere wat nie sterk is nie of ’n lae tonus het.
Die terapeut sal ook jou kind se fyn motoriese vaardighede toets, soos hoe doeltreffend haar fyn vingervaardigheid en handbeheer is. Dit is die voorloper van skrif, uithouvermoë en netjiese werk.
VISUELE PERSEPSIE EN INTEGR ASIE
Visuele persepsie het te doen met die interpretasie van inligting wat deur die oë en die brein ontvang word.
Goeie visuele persepsie is ’n belangrike vaardigheid wat met lees en skryf help en dus ook met akademiese prestasie.
Kinders het goeie visuele perseptuele vaardighede nodig om te kan onderskei, akkuraat te kopieer, fyn besonderhede waar te neem en beter te onthou.
Hulle moet ook tussen vorm, kleur en ruimte kan onderskei, en basiese vorms in ’n bepaalde ruimte kan nateken.
Visuele persepsie vorm die grondslag vir die leer van belangrike skoolvaardighede.
Die uitvoering van elke visueelmotoriese beweging hang van goeie oog-hand-koördinasie af.
Visueel- motoriese integrasie is byvoorbeeld nodig vir take soos bou met blokke, kopiëring van patrone en skryf en teken.
WISKUNDIGE VERMOË
Om vas te stel wat jou kind se wiskundige en verstandelike vaardighede is, kyk die terapeut na haar vermoë om met getalle, ruimte en taal te werk.
’n Skoolgaande kind moet ’n getal kan identifiseer en beskryf, basiese probleme kan oplos, kan tel en vergelyk en ook basiese wiskundige begrippe kan verstaan.
SELFKENNIS EN MENSTEKENINGE
’n Kind se tekeninge kan wys in watter ontwikkelingsfase sy is. Spesifieke tekeninge word gewoonlik aan ’n spesifieke ontwikkelingsvlak gekoppel.
Die terapeut sal jou kind vra om ’n mens te teken. ’n Kind wat skoolgereed is, se tekeninge sal meer vorm en dimensie hê. Daar is meer orde en die tekening word ruimtelik beter op papier geplaas. Dit sal ook al op ’n basislyn geteken word, of afgerond word met ’n luglyn bo.
TA AL, KOGNITIEWE DENKE EN OUDITIEWE PERSEPSIE
Die terapeut sal vasstel of jou kind inligting kan onthou wat mondeliks oorgedra word. Kan sy konsentreer, met begrip luister en die inligting onthou wat sy hoor?
Hierdie ouditiewe vaardighede is in graad 1 baie belangrik. ’n Kind moet opdragte uitvoer, opdragte in volgorde uitvoer en meer as een opdrag gelyktydig kan uitvoer.
Sy moet ook in staat wees om ooreenkomste en verskille tussen klanke en woorde te hoor en dit van mekaar te onderskei – dit vorm die grondslag van die lees- en skryfvaardighede wat sy in die grootskool moet baasraak.
As jou kind sleg vaar in die toetse, kan terapie haar betyds help inhaal.