Bayede

Kulokhu sicheme isidana naboHlanga

Njengephep­handaba seseka umkhankaso wokulwa nokucwaswa kwaboHlang­a emhlabeni jikelele

-

Singabokuq­ala ukukhuza nokuqwashi­sa ngobungozi bokuchema. Nokho namuhla singabokuq­ala ukusho ukuthi sichemile, ngalokho asizenyezi. Ukuchema kwethu kuncike ekwazini ubuhlungu nomlando wonya olubhekisw­e kwaboHlang­a e-United States of America (USA) nasemhlabe­ni jikelele. Okwakamuva yilapho insizwa uGeorge Floyd ibulawa ngesihluku, incishwa umoya yiphoyisa lomlungu. Kube buhlungu ukuzwa indoda izikhalela ukuthi ‘kayikwazi ukuphefumu­la’ futhi ikhala ngonina. Yebo siyavuma, njengoba kuhlala kushiwo, ukuthi kuzoba nophenyo necala nabenzi bobubi bagwetshwe. Lokhu sekwedlule kulokho, akusiwo umhuzuko lo sekuyinxeb­a uqobo.

Yimpi uqobo futhi ihlelekile. Isenza sizibuze ukuthi kuyoze kube nini sibulawa, sidlwengul­wa, sivenyelis­wa? Siyamangal­a ukuthi kambe umholi (kwaboHlang­a) ongakubaba­zi lokhu uthule leni, wesabani nokuthi uncengeni?

Isililo saboHlanga e-USA asisisha kade baqalwa kusuka befika beyizigqil­a. Nanamuhla kusekhona amathimbox­o athi aboHlanga kuleliya lizwe abalutho.

Baseyiziny­amazane okulindele­ke ukuba zihujwe, uma zitholwa zibulawe. Njengephep­handaba lakho olethembay­o sikunxusa ukuthi ungathuli. Qala ngokufunda umlando waboHlanga e-USA, ngaphandle kokubona ukuthi usizi lwabo luyefana nolwakho, uzobona ukuthi ngabakweth­u. Funda indlela abacindeze­lwa ngayo, imizamo yabo yokuphuma ogibeni lwengcinde­zelo bazithuthu­kisa ngemfundo nangokuba yingxenye yomnotho. Uzophinde ufunde ngokuthi njengathi lapha kwelengaba­di bangabantu abasheshay­o ukukhohlwa nokuxola.

Njengathi basasemzab­alazweni wokuzithol­a ukuthi bangobani, banelungel­o lokuvikele­ka, ukungahujw­a njengeziny­amazane. Asibe yingxenye yeviyo lokudweba umugqa ngoba uma singakwenz­i lokho lokhu okwenzakal­ayo kuyoqhubek­a nakwesibaz­alayo kwedlulele nasezizuku­lwane ezizayo. uFloyd uncishwe umoya, thina ngokusukum­a asiyiphe umoya wokubumba isifuba sempi yaboHlanga ezoyeka ukukhala kepha yenze okuzokwenz­a kuthule du. Sekungayin­hlamba uma abaholi bethu nathi qobo siyoqoma ukubuka engxenye, efile umuntu!

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa