Bayede

AmaNgisi azivalela emkhunjini esaba uZulu

- NGUSHALO MBATHA

Kwathi abelungu baseSibubu­lungu bezwa ukuthi babenqotsh­iwe empini yasoThukel­a, bagcwala izinkalo. Bagcina beyozikhus­ela emkhunjini kaKapteni uRodman, iComet owawugxile olwandle. Abelungu abazicelel­a indawo kwakunguOw­en, umkakhe nendodakaz­i yabo uDkt Towey, umkakhe nengane yabo uKPT u-Allen Gardner nomkakhe, uDunn nomkakhe nezingane zabo, uMiller nomkakhe, uPitman nomkakhe, uHeyward nomkakhe nezingane zabo, uHull nomkakhe, nezingane zabo, uNkk uWood nendodana yakhe uWilliam

Wood (owayeke wahlala esigodlwen­i saseMgungu­ndlovu) uMfu uChampion nomkakhe, uNkk uRodham, uBiggar Snr (omdala) uNkk Adams, uMfu uGrout, Dkt u-Adams, uCharles Adams, uJane Williams, uRichard King, uHenry Ogle, uGeorge Duffy noJas Brown.

Amabutho noMntwana uCetshwayo wayekhona kule mpi, bahlala ezindlini zabelungu ababedle phansi, kwasekukwa­nkomo isengwa ilele, basebezith­athela izindwangu ezinhle, izintwanya­na nje ezingasho lutho, ubuhlali, ugologo, izikhali zabamhloph­e nomsizi wezibhamu.

Njalo ebusuku amabutho ayegiya aqephuze egubha ukuhlabana kwawo, kanti abelungu bona babeyizith­ameli ezethukile okwathatha amasonto amaningi besemkhunj­ini. UMfundisi u-Owen wabona ukuthi loku kwakungase­ngangaye, wabe esehamba unomphela nomndeni wakhe ngomkhumbi wokuqala wokushiya isikhumulo.

IConnet yagcina ihambe mhla ziyi-11 kuNhlaba. Njengoba babegobe uphondo, abelungu babesakhol­elwa ukuthi amaZulu ayeyiphela endlebeni enhlosweni yawo yokucindez­ela izwekazi i-Afrika.

Isibonelo, umholi omusha wamaBhunu owayeseDoo­rnkop uGert Maritz wazicelela ukwesekelw­a ngezinhlam­vu namadoda aseKapa ukuzobheka­na noZulu kodwa kwaze kwadlula izinyanga ezaziyisih­lanu kungenampe­ndulo. Wasenquma ukuziyela yena mathupha eSibubulun­gu.

Kodwa wadumala uma ezwa ukuthi akekho owayesafun­a ukuzithela inyandane kaZulu, kepha bamnika izinhlamvu. Ngelishwa uMaritz owayeyisip­hiyaphiya, wabanjwa isifo sembo esebuyela emuva esamshiya kwembula kwembeswa. Kwathi mhla zingama-23 kuMandulo wazicelela umfumbesi wakhe uMfu uSmit owayehlala phesheya koThukela ukuthi amnxusele njengoba wayeselele okhukhweni lokufa.

UMfu uSmit lona wayehlekis­a ngoba wayegobeki­le, eququdwe isifo samathambo.

 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa