Isiqephu sesibili: Ngabe amagama ezinsuku zeviki zeGregorian Calendar asuselwaphi?
Ukuqala ngokuba umkhangisi wengqephu yikhona okwamvulela amasango ekulingiseni u-Andile Mxakaza.
Baningi abalandeli bakhe nababukeli bethelevishini abangalazi igama lakhe langempela, njengoba egcina aziwa ngalawa awasebenzisa emidlalweni kwazise uma enikwe indawo, ufike angene khaxa kuyo. Ngesikhathi elingisa emdlalweni iZone 14 wayaziwa ngoSgonondo.
Udlule lapho wayolingisa emdlalweni iSibaya aziwa ngelikaFezile. Nakuba esethole udumo ekulingiseni akakuyekile ukuba ngumkhangisi.
Ngonyaka wezi2008 waba ngomunye wabasala kowamanqamu emncintiswaneni wabesilisa iMen’s Health Look. Lo mlingisi wazalwa zi-11 kuNhlaba ngowe-1978 eThekwini okuthe ngokukhula wafudukela eGoli lapho impilo yakhe ifike yashintsha khona. Insizwa enogazi kwabesifazane, lokhu kubonakale ngesikhathi ilingisa indawo kaFezile kuSibaya ishendezane noQondi. Lokho nje kukodwa kwenza izintokazi zafisa ukwazi kabanzi ngayo lensizwa nangempilo yayo yangempela.
UMxakaza uke wacela isihlobo esihle kuDuduzile Ngwenya owaziwa kakhulu kwezikaqedisizungu ngo“Lady Du” onguDJ uthando lwabo lagcina selaziwa. Akubanga isikhathi esingakanani njengoba kuthe ngasekuqaleni konyaka lagqabuka igoda. Ekhuluma ngalokhu u-Andile wasola abesifazane abanomona ngokubathakatha.
Ephawula emuva kokwehlukana nesithandwa sakhe uMxakaza wathi ufunde lukhulu kuso futhi ngokuzayo ubudlelwane bakhe kwezothando uyokwenza konke ukuthi kube yinto yangasese, engeke yaba ezithebeni zomphakathi. Emdlalweni iSibaya wayebalwa nabanye abayizimfivilithi kubabukeli.
Kwingosi eyedlule, sibheke umsusa wamagama ezinsuku zeviki ngokwekhalenda iGregorian Kule ngosi sizoqedela umlando ngomsusa wagama ezinsuku zeviki ngokwekhalenda. Umbuzo esifisa ukuwuphendula ilo: Ngabe lamagama ezinsuku zeviki ngokwekhalenda ayahambisana yini namagama ezinsuku zeviki ngokomlando waboHlanga?
Usuku lwesibili ngokweGregorian Calendar, uMonday. Uma sibheka incazelo yeleli gama elithi Monday, kuthiwa lisuselwa kwigama lesi-Old English elithi “moon dag” (the day of the Moon). Wona lomusho “moon dag” uhumushwe kuhumusho wesiLatin othi “Luna dies”. Nawo lomusho uhunyushwe kumusho wesiGreek othi “Selenes
Umlando otholakala kwi-wikipedia, uthi igama elithi Selenes, elesithixo samaGreek okuthiwa amaTitans, esasikhonza ngalo lolu suku emandulo. Kwagcina sekuthiwa “The day of Moon or the day of Selenes”. Ngokolwazi lwezinkanyezi lwaboHlanga, igama elithi-Moon libizwa ngokuthi Nyanga.
Igama elithi ethi Tuesday, lisuswelwa kwigama lesiProtoGemanic elithi “Tiwesdag” (The day of Tiwe, sky god). Enye incazelo isivezala ukuthi leligama lihlobene lesiFrence elithi
“Mardi” (day of Mars).
Nawo lomusho ususelwa kumusho wesiGreek othi “Areos hemera”. Umlando otholakala kuwikipedia uthi Ares, isithixo enye yezithizo zamaGreek ozazibizwa ngokuthi ama-Olympians. Ngokolwazi lwezinkanyezi lwaboHlanga, iMars isizungezilanga esibizwa ngokuthi uNotshezi.
Usuku lwesine kwiviki leGC, uWednesday, ngokomlando womsusa wagama i-etymonline.com, uWednesday ususelwa kwigama elithi “Woden’s
nalo eliyisihumusho segama lesiLatin elithi “deis Mercuri” (day of Mercury).
Ngokolwazi lwezinkanyezi lwaboHlanga, iMercury isizungezilanga esibizwa ngokuthi uNomjubane. Usuku lwesihlanu kwiviki leGC uThursday. Isichazi magama i-etymonline. com sithi, uThursday ususelwa kwigama “Thor
lano elingumfakela wesihumusho segama lesiLatin elithi “Juvis dies” (the day of Jupiter).
Kuthiwa futhi uThursday ususelwa kwelinye igama lesiFrance elithi “Jeudi”. Nalo leligama elithi Jeudi lingumfakela-sihumusho wesiLatin osuselwa emagameni lesiGreek “dios hemera” (day of Zeus).
U-Zeus esinye sezithixo zamaGreek esasikhonza amaGreek endulo.
IJupiter ngenye yezizungezilanga ebizwa ngokuthi uKhulukhulwane ngokomlando waboHlanga wezinkayezi nomkhathi. Usuku lwesithupha kwiviki leGC u-Friday.
UFriday kuthiwa ususelwa kwigama le-Old
Nalo liyisihumusho segama lesiLatini elithi “dies Veneris” ( the day of Venus). Lesihumusho lisuselwa kwigama lesiGreek ethi “Aphrodites hemera”.
U-Aphrodites isithixo samaGreek “
IVenus isizungezilanga esibizwa ngokuthi ungokomlando waboHlanga.
Usuku lwesikhombisa kwiviki leGC uSaturday. USaturday ususelwa kumusho wesiLatin othi
“Sartuni dies” (The day of planet Saturn).
Nawo lomusho wesiLatin uyisihumusho somusho wesiGreek othi
“Kronous hemera” (The day of Cronus). Kuthiwa uCronus iNkosi yezithixo zamaGreek, ayayilawula isikhathi.
Kuthiwa lezithixo sezizonke zibizwa ngokuthi amaTitans. Ngomlando waboHlanga wezinkayezi nomkhathi, uSaturn isizungezilanga esibizwa ngoNomaxhama.
Uma sihlaziya lesiqephu esingenhla sizothola ukuthi usuku lweviki ngalunye liqanje kususelwa kwiLanga, INyanga onkanye enye yezi zungezilanga
Sizophinde futhi sithole ukuthi umsusa wagama ezinsuku zeviki ngokweGC asuselwa kwisiGreek. Okunye esingakuphawula ukuthi usuku ngalunye ngelokukhonza isithixo thizeni ngokomlando wamaGreek.
Ngisibheke ukwakheka kwegama u-Hemera. Ngokomlando wamaGreek otholakala ku-www.theoi. com, igama elithi Hemera igama lesithixo samaGreek esibusa usuku. Igama lesiLatin elithi “dies”, kuthiwa lisuselwa kulo leligama elithi Hemera. Kuvela futhi ukuthi leligama linde liphimiswe ngokuthi Amera.
Ngokokuhlaywa kolimi, isiqu segama uHemera onkanye u-Amera, uRa. Singakubeka singahlonizi ukuthi maningi amathuma ukuthi loRa, ususwelwa kuRa waseKemethi, okuyigama okubizwa ngalo iLanga.
Uma sisebezisa umthetho wolimu lesingu, R=L, Ranga, sithola umqondo ofanayo nencazelo kaRa lowaseKhemethi. Elinye igama elisuselwa uRa, uRamasedi, esingathi lisho uMvelikuqali, ophinde aziwe ngokuthi uQamatha.
Inhloso yalokuhlaziya ukuveza ukuthi igama elithi Hemera ngelamoboHlanga. Ukuthi ukuthola lolulwazi ngoba vele igama losuku sibiza ngeLanga.