George, George, George

Die besoekers stroom in. Die meeste is afkomstig uit Gauteng, meestal besondere kundig en ingelig. Hulle kom vanaf ons kleinste provinsie, slegs 1,5% van die landsoppervlakte. Maar hierdie hoofmetropool lewer jaarliks ‘n massiewe eenderde van die land se ekonomiese opbrengs. Dit huisves 14,7 miljoen mense - die reusagtigste verstedeliking in Suid-Afrika, met ‘n digtheid van 680 mense per vierkante km.

Ons eie Kaap-metro is die land se tweede grootste produksie-kern met 14% van die land se opbrengs. Twee-derdes van die Wes-Kaapse provinsie se 6,6 miljoen mense woon binne die Kaapse stadswerm. Dis erge ruimtelike onewewigtigheid met twee uit elke drie inwoners daar gevestig. En die werksoekers stroom steeds in - Kaapstad is gesog tot diep in Afrika. Dis nie sonder rede die “most entrepreneurial city” van die land nie. Dit huisves die vasteland se meeste en suksesvolle IT-ondernemings wat stewig voortgroei met 8,5% per jaar. Dis ‘n gewilde toerisme-fokus en lok 1,5 miljoen internasionale toeriste jaarliks – wat ‘n sterk 9,8% tot die metro se ekonomie bydra. Die verkeersnetwerk word as hoogstaande geloof . . . Kan jy glo; ons bly maar stil van die aaklige opeenhopings, selfs deesdae buite spitstyd.

Maar ekonomies-ruimtelik wag daar enorme slaggate. Om die fokus van ‘n stad, vasgedruk tussen ‘n bergketting en die oseaan te bly indruk, vra vir moeilikheid. Aan die ander kant - die sterk uitwaartse groei van die metropool sluk die eens selfstandige dorpe in – binne een massief-vervlegde stadsisteem. Van al die omringende, voorheen pasaangewende dorpe is dit net die Paarl en Worcester wat tans selfstandig oorbly. Vredenburg-Saldanha het teruggesak.

Binne bogenoemde feite- en statistiekopstelling as agtergrond tot George, is dit belangrik om te verreken dat dit die provinsie se enigste nie-aanliggende (non-contiguous) groot groei-nodus tot die Kaapse metroreus is. Die Suid-Kaapse hoofsentrum se inwonertal is 212 120 in 2018. Die maatskaplike onderbou is goed en word verteenwoordigend gestaaf deur die 51 skole, die NMU-kampus by Saasveld en die SuidKaap Kollege te noem. George huisves 40% van die distriksmunisipaliteit se ekonomie en voorsien 36% van die werksgeleenthede. Dit binne ‘n distrik met 574 265 inwoners - ‘n digtheid van 24,6 persone/km.

Binne George se sterk gediversifiseerde plaaslike ekonomie word die volgende leiersektore beklemtoon -

Eiendomswese, finansies, sakedienste (besigheid), versekering (26,4%)

Akkommodasie, groot- en kleinhandel, spyseniering (18,5%)

Vervaardiging (14,7)

Kommunikasie, opberging, vervoer (11,9). Hierdie vier se meer as 70%-bydrae dek ‘n jaar-waarde van meer as R10 biljoen. Daarmee saam moet die sektore van regering/administrasie 8,9% (ook ‘n vername streekfunksie), konstruksie 6,0% en landbou 3,7%, as belangrik in ag geneem word.

Saam met ‘n groep van sowat tien plus sterk groeiende “groot-dorpe” (soos Mbombela, Polokwane en Richardsbaai) wag daar ‘n belowende toekoms op George as werk- en woonplek. Dit sal egter fyn bestuur moet word. Volgens die vakkundig-urbanologiese rangorde en terminologie van stedelike plekke is George slegs ‘n groot-dorp.

Dis nog ver weg van stad- en/of metropoolstatus, terme wat sommige plaaslike leiers en enkele munisipale amptenare so graag rondgooi. Die leser moet al die bostaande feite en statistiek in ag neem. Dan is hier ‘n objektiewe boodskap vervat oor ons almal se geliefde plek.

Ons Wêreld verskyn elke tweede week.