KUNQANYULWE IZINKONTILEKA ZABASIZA OHLELWENI LOKUDLA EZIKOLENI ZASE-KZN
ISOLA amaqhinga okuphazanyiswa kohlelo lokuphakelwa kokudla kwabafundi ezikoleni Kwazulu-natal, inyunyana yothisha.
I-south African Democratic Teachers Union (Sadtu), iphawula ngalokhu ngenxa yokunqanyulwa kwezinkontileka zezisebenzi zomnyango ebeziqashelwe ukubhekana nalolu hlelo ngonyaka ofile.
Kunqanyulwe izinkontileka zezisebenzi eziwu-27 emahhovisi ezemfundo ngaphansi kwezifunda. Kulezi zinkontileka ezinqanyuliwe, ezamasekela abaqondisi balolu hlelo, abasizi babaqondisi nomabhalane.
Unobhala wesadtu esifundazweni, unkk Nomarashiya Caluza
uthi nyakenye ngoncwaba (August) kwavunyelwana nenhloko yomnyango wezemfundo umnu Nathi Ngcobo, ukuthi lezi zisebenzi sezizoqashwa ngokugcwele kulezi zikhundla.
Uthi emuva kwezinyanga eziyisithupha kulesi sivumelwano, izisebenzi zithole izincwadi zaziswa ngokunqanyulwa kwezinkontileka. Uthi bayakugxeka okwenziwe wumnyango ngodaba lwezisebenzi ngokungabi nobulungiswa.
“Kayikho inyunyana engagoqa izandla ibukele kuxhashazwa izisebenzi.
“Umphakathi kuzofanele ukhumbule ukuthi ezinyangeni eziwu-9 ezedlule, bekukhala cishe izikole zonke ngamaphutha omnyango aholele ekutheni izingane ezikoleni zingakutholi ukudla ngoba umnyango wehlulekile wukuqoka umuntu okulungele ukuphakela abantwana.
“Le nkinga idonse amehlo kuzwelonke ngoba bekuphucwe abantwana ilungelo labo lokufunda,” kusho unkz Caluza.
Uthi ukuphazamiseka kwetoho lalezi zisebenzi kusemathubeni okuphazamisa uhlelo lokudla.
Uveze ukuthi umsebenzi wazo ubalulekile ngoba ziqinisekisa uhlobo lokudla oludliwayo (menu), ukuhanjiswa kokudla ezikoleni, ukuqinisekisa ukuthi abaphakela izikole ukudla bayakhokhelwa imali yabo ngokudlulila izimfanelo zabo.
“Akekho umzali ofisa ukubona kuphinda kwenzeka lesi sigameko esenzeke ngombasa (April) nyakenye abantwana bengenakho ukudla ekubeni izinga lobubha libhoke kangaka kuleli lizwe.
“Abanye othisha nyakenye bangene emaphaketheni abo bethengela abantwana ukudla ngenxa yobudedengu bomnyango wezemfundo.
“Ukuphazamiseka kohlelo lokudla kuphazamisa nokufundisa kothisha emakilasini ngoba abantwana basuke bengekho esimeni esihle,” esho.
Utshele leli phephandaba ukuthi kuzomele inhloko yomnyango ihoxise lezi zincwadi ngokukhulu ukushesha.
“Simbhalele ungcobo incwadi yokucela umhlangano ophuthumayo,” esho.
Okhulumela umnyango wezemfundo Kwazulu-natal, umnu Muzi Mahlambi, uthe lolu wudaba olusazoxoxwa ngaphakathi.