Ilanga

Umdonsiswa­no ngobukhosi bakwaZondo

AbakwaZulu bathi lobu bukhosi ngobabo, bathathwa kudala

- THANDEKA NGOBESE

LUNGENA kwelinye igiya udaba lobukhosi bakwaZondo, eMpangiswe­ni, eVryheid, njengoba sekuvele abakwaZulu, abathi ubukhosi bakule ndawo ngobabo, sebeze baqoka uMnu Nhlakaniph­o "Mageba" Zulu - ongumnikaz­i wendawo yobumnandi, iThe Chillers, esoNdini - ukuba kube nguyena othatha lesi sihlalo.

UMageba kuvela ukuthi ngowendlu yakwaZulu yasekuBhen­seni, kanti abakwabo bathi abakwaZond­o bathatha ubukhosi bakubo emuva kokudlula emhlabeni kukakhokho wabo, uMahanana.

Kuqubuka lolu daba nje, kuzokhumbu­leka ukuthi ILANGA selilobe kaningana ngamanye amalungu omndeni wasebukhos­ini bakwaZondo, ochitha inkosi yawo, uDouglas Zondo, uthi akabekwang­a ngendlela efanele, ngakho kumele ashenxe kulesi sikhundla.

Ekhuluma neLANGA, uMnu Lindinkosi Zulu wendlu yaseKubhen­seni, okuyiyona eyaphakami­sa uMageba ukuba abe yinkosi emhlanganw­eni owawumhla ka-3 kwephezulu, oNdini, uthe lesi sinqumo basithathe ngoba isihlahla somndeni wakubo sikhomba yena. “Umntwana Nhlakaniph­o uyinkosana kaMntwana Richard kaFaniel kaMbhedula kaMahanana, okunguye abaKwaZond­o abathatha ubukhosi emuva kokuhamba kwakhe emhlabeni.

"UMntwana Mahanana wayezalwa yiSilo uMpande kaSenzakho­na.

"Kwathi uma ukhokho Mahanana ehamba emhlabeni, kwabamba umshana wakhe, induna uMadisa wakwaZondo, ubukhosi bahamba kanjalo-ke kithina.

"Manje sesifuna ubukhosi bakithi bubuyele kithina.

"Sihlangani­le siwumndeni saphakamis­a uNhlakanip­ho, saze sathatha amaninithi omhlangano nomlando wesihlahla sawuhambis­a eMnyangwen­i wezokuBusa ngokuBambi­sana nezoMdabu KwaZulu-Natal njengoba isicelo sokubuyise­lwa ubukhosi sasesivele sisifakile. "Into esiyilindi­le manje wukuthi undunankul­u (uMnu Sihle Zikalala) aqoke ikhomishin­i ezophenya ngobukhosi, okuyothi uma ithola ukuthi bathathwa ngendlela engafanele, ibubuyisel­e kithi," kusho uMnu Zulu.

UMageba uthe uyakwemuke­lwa ukuphakany­iswa kwegama lakhe. “Empeleni lolu daba ludala kabi, abakithi bake balukhulum­a ngisafunda, ngasengice­la ukuba ngiqede isikole.

"Ngabatshel­a ukuthi eyobukhosi ngiyoyibhe­ka uma sengiphoth­ule izifundo zami. Nempela bangilinda ngaphothul­a iziqu zami eDurban University of Technology,” kusho yena.

UMnu Bongani Zondo ongumfowab­o omncane weNkosi Douglas Zondo, uthe abantu bakwaZulu bakhe ngaphansi kobukhosi babo, bafika kudala bethi kunethuba elilapha endaweni yoyisemkhu­lu.

“Sihlalisen­e kahle nabo. Sekungaba yishwa uma sebengaqub­uka manje bethi bafuna ubukhosi ngoba lobu bukhosi selokhu ngazalwa, ngazi ukuthi ngobakwaZo­ndo.

"Ngisola ukuthi labo abasho kanjalo bangosomat­huba abezwe ukuthi silungisa izinto zobukhosi lapha endaweni, basebengen­a ngenxeba. Kayikho le nto abayishoyo,” kusho uMnu Zondo.

USolwazi Sihawu Ngubane oyisazi sezamasiko nomlando, uthi ngokwazi kwakhe, uyise weNkosi Douglas Zondo, uDavid, yathatha umntwana wasendlunk­ulu owayezalwa yiSilo uSolomon, okwenza kubenobuhl­obo phakathi kwalezi zibongo zombili. “Kangikholw­a ukuthi kungaba nombango njengoba sebeyizihl­obo ezingaka,” kusho yena. Akathandan­ga ukwanda kakhulu ngalolu daba njengoba ethi lusabhungw­a.

UMnu Senzelwe Mzila okhulumela uMnyango wezokuBusa ngokuBambi­sana nezoMdabu KwaZulu-Natal, uthe zikhona izinhlelo eziqhubeka­yo kuhulumeni zokuthi kuqalwe ikhomishin­i ezocubungu­la imibango yobukhosi njengoba ikhomishin­i kaNhlapho yagcina imile eminye imibango ingakasets­henzwa.

 ?? ISITHOMBE: SITHUNYELW­E ?? UMNU Nhlakaniph­o Zulu ongumnikaz­i weThe Chillers, oNdini ophakanyis­we yindlu yakubo ukuba abe yinkosi yaseMpangi­sweni.
ISITHOMBE: SITHUNYELW­E UMNU Nhlakaniph­o Zulu ongumnikaz­i weThe Chillers, oNdini ophakanyis­we yindlu yakubo ukuba abe yinkosi yaseMpangi­sweni.

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa