Isolezwe lesiXhosa

Mabuyane: Hambani kodwa nondikhumb­ula

- SIYABULELA MQIKELA SIYABULELA.MQIKELA@INL.CO.ZA

Isike kwincwadi emlom’ ubomvu inkulubaph­athiswa yempuma Koloni, uoscar Mabuyane, ngethuba isenza intetho ephambili kumcimbi wokumiselw­a kwebhishop­hu yamatshets­hi embashe, ubhishophu Mluleki Fikizolo.

Umabuyane, ephahlwe ligqiza lamagosa eofisi yakhe, wenze umbulelo kumatshets­hi ngokummema ukuba aze kwenza intetho kulo msitho obubanjelw­e edutywa.

Umcimbi wokubekwa kukabhisho­phu Fikizolo ubufudunye­zwe bubukho bebhishoph­u enkulu yamatshets­hi kuzwelonke, ubhishophu Thabo Makgoba.

“Egameni lorhulumen­te wempuma Koloni kwakunye nabantu beli phondo ngokubanzi, silapha ukuza kumqhwabel­a izandla ubhishophu Fikizolo ngokutyunj­wa ukuba akhokele inkonzo yamatshets­hi embashe,” kutsho umabuyane.

Inkonzo yamatshets­hi engcambu zayo zisengilan­e, yenye edlale indima enkulu ukukhuthaz­a imfundo, uxolo nothando phakathi kwabantu basempuma Koloni ukusukela ngemihla yakudala.

“Le ngubo uyambathis­iweyo inamasondo amathathu, isondo lokuqala luthando, olwesibini luxolo nokuzeka kade umsindo,” ugadlele watsho umabuyane.

Ukwaziboph­elele kwelokuba urhulument­e wakhe uza kusebenzis­ana nenkonzo yamatshets­hi ukulwa iingxaki ezambethe uluntu.

“Sicela kuni nisincedis­e ukunanisa amazwi oxolo, ubambano, inkqubelap­hambili nethemba ebantwini bempuma Koloni,” kutsho umabuyane.

Umabuyane uxelele ibandla lamatshets­hi kunye neenkokeli zeli bandla ukuba ufikizolo yindoda ekufaneley­o ukukhokela ibandla likathixo.

“Awuqakatha­nga sigaba, wazibona sowungubhi­shophu, awubanga yibhishoph­u ngengozi, koko kungenxa yemisebenz­i yakho ukuba uzibone ukule ndawo ukuyo,” kutsho umabuyane. Iinkonzo eziquka inkonzo yamatshets­hi zigaleleke kweli ngeminyaka yoo1800 zisetyenzi­swa ukuthibaza abantu beli kwimilo eyayixhaph­ake kakhulu, ingakumbi empuma Koloni.

Isithili saseall-saints yenye yeendawo ezinembali ebanzi kwezenkolo nakwimbali yeekumkani neenkosi zabathembu nanjengoko le ngingqi imumethe amathambo wekumkani yabathembu ungubengcu­ka. Iinkosi zamaqwathi eziquka unoni nodalasile zikwalele kummandla waseall-saints. Inkosazana yamampondo unonesi naye ukhe wachitha ixesha lobomi bakhe eall-saints phambi kokuba andulukele kubathembu baserhode ecacadu, erhuqa umtikrakra ngesandla.

Umabuyane usebenzise eli thuba eyaleza iingxaki eziquka ukubulawa kwabantu, ubuqhophol­olo, ubusela, ukubulawa kwamanina nokungabik­ho kozinzo empuma Koloni.

“Sifuna amacebo nkalo zonke okuqubisan­a nale mingeni, asithi iimpendulo zethu zonke zisenkonzw­eni, kodwa inkonzo sisiseko sokwakha umntu ogqibelele­yo, omxabisile­yo omnye umntu,” kutsho umabuyane.

Umabuyane uhombise intetho yakhe ngokucaphu­la kwincwadi zendalo egadini yaseedeni apho kuthwa uthixo wathi “Hambani kodwa ndobuya ndinikhumb­ule.”

 ?? UMFANEKISO: BHEKI RADEBE ?? Inkulumbus­o yephondo le Mpuma Koloni uoscar Mabuyane ngethuba enza intetho yakhe yobume bephondo ebisho.
UMFANEKISO: BHEKI RADEBE Inkulumbus­o yephondo le Mpuma Koloni uoscar Mabuyane ngethuba enza intetho yakhe yobume bephondo ebisho.

Newspapers in Xhosa

Newspapers from South Africa