Usungule ithuluzi elizosiza iningi
OWESIFAZANE wase-Eastern Cape usezakhele udumo ngokusungula ithuluzi elikwazi ukwehlisa ugesi osetshenziswa yi-gyser.
UNksz Sandiswa Qayi waseEast London usungule ithuluzi elenziwe nge-silicon elenza ukuthi amanzi e-gyser asheshe abile alibiza ngeHotspot.
Ithuluzi likaNksz Qayi belihlolwa yiGrassroot Innovation, okuwumkhankaso woMnyango wezeSayensi nobuChwepheshe, okhuthaza amalungu omphakathi ukuthi angene kwezobuchwepheshe.
Ngemuva kokuba sekubonakale ukuthi ithuluzi likaNksz Qayi liyawonga ugesi uqokwe ukuba abe yinxusa leGrassroot Innovation Programme.
Ithuluzi liphasiswe nguSolwazi Stephen Tangwe we-University of Fort Hare othe liyasiza ukwehlisa ugesi ngoba libilisa amanzi ngokushesha.
USolwazi uTangwe uthe kunemizi embalwa efakelwe ithuluzi ukuze kubhekwe ukuthi ngabe uyehla yini ugesi ewusebenzisayo.
Uthe nakuba ukusungulwa kwethuluzi kusesesigabeni esiphansi, kulinganiselwa ukuthi lehlisa ugesi osetshenziswa wumndeni ngo-27%.
Umsebenzi kaNksz Qayi wobunxusa uzodinga ukuba ahambe egqugquzela umphakathi wasemakhaya ukuthi wenze izinto eziwubuchwepheshe.
UNksz Qayi, ozalelwe eDimbaza ngaphandle kwase-East London, uthe wayekhathazwa wukuthi wayengawuboni umehluko owenziwa wukucisha ugesi.
“I-gyser iyona ebidla ugesi omningi ekhaya ngabona ukuthi uma ikade icishiwe isebenzisa cishe ugesi olinganayo nalo ebizowusebenzisa uma ikade ivuliwe kuye ngenhlobo yayo nokuthi ubuyicishe ngasiphi isikhathi osukwini. Le nto yangiphatha kabi ngoba mina ngangifisa ukuthi uma ngiyivula isheshe ibile njengeketela futhi kongeke ugesi. Ngaqala ukufaka i-silicon ukuze amanzi asheshe abile kwasebenza. Ngesikhathi ngenza lokhu ngaxhumana neGrassroot Initiative Programme ukuze ihlole ukuthi lokhu engikushoyo kungathathwa yini njengento engasiza umphakathi ohlala ukhala ngokubiza kukagesi ,” kusho yena.
I-Hotspot yafakwa kwi-gyser ngaphambi kokuthi kutshelwe umphakathi ngayo.
Uma i-gyser ifakwe iHotspot uthe amanzi abandayo iwabuyisela ngezansi, ashisayo abe phezulu. Uma uyivula ikade icishiwe amanzi angamalitha angu-50 abila ngemizuzu ewu-30.
UNksz Qayi osesungule inkampani yakhe iMahlathi Eco Tech uthe ukwelulekwa akuthole