Abezwa mshini abasebenzi abakha imishini yokuwasha
UDOKOTELA othinteka ohlelweni lokuthutha kweziguli ezaziphazamisekile emqondweni nolwaholela ekufeni kweziguli ezingaphezu kuka-140 uhlulekile ukufika kwikhomishini ephenya ngokufa kweziguli ezasuswa eLife Esidimeni.
UDkt Makgabo Manamela oyinhloko kwezokulashwa kwezifo eziphazamisa umqondo eGauteng akazange afike kwikhomishini izolo ngoba ethi uyagula.
Ungomunye wabantu abathinteka ohlelweni lokususwa kweziguli ezaziphazamiseke emqondweni eLife Esidimeni ziyiswa kuzikhungo zezinhlangano ezingenzi nzuzo.
KUNGASE kuphazamiseke ukukhiqizwa kwemishini yokuwasha namafriji akwaWhirlpool njengoba abasebenzi bale nkampani belaxaze amathuluzi bekhala ngomhlomulo wezindlu.
Yisonto lesithathu abasebenzi bakwaWhirlpool eKwaSithebe, eMandeni, bengasebenzi selokhu beqale isiteleka ngoNovemba 6, befuna umhlomulo ka-R500 ozobasiza ukuthi bakhokhele izindlu.
Ngesonto eledlule abasebenzi bebefuna ukuxhaswa ngoR1 000 ozobasiza ukuthenga izindlu.
Inyunyana yalaba basebenzi iNational Union of Metal Workers of South Africa (Numsa) iveze ukuthi bangu-900 abasebenzi abalaxaze amathuluzi ngoba befuna impilo engcono.
UNksz Phakamile Hlubi obhekele ezokuxhumana kwiNumsa, uthe abasebenzi bakwaWhirlpool bahola u-R43 ngehora owenza impilo yabo ibe nzima ngoba kusho ukuthi abakwazi ukuhlala ezindlini ezinhle bayaphoqeleka ukuthi bahlale emijondolo.
“Abasebenzi bafuna impilo engcono ngoba uR43 abawuthola ngehora aweneli zonke izidingo zabo.
“Kufanele bathenge ugesi, bakhokhele amanzi, baphile nemindeni yabo. Njengamanje bahlala emijondolo ngoba abakwazi ukuyohlala ezindlini ezingcono,” kusho uNksz Hlubi.
Uthe ngeSonto ubuholi beNumsa buhlangane nabaphathi bakwaWhirlpool base bephakamisa ukuthi bona bazokwazi ukulekelela abasebenzi ngoR150 ngenyanga.
“Sifuna uR500 ozosiza abasebenzi ngezindlu futhi asiyithandi indlela abakwaWhirlpool abaphethe ngayo izingxoxo ngoba basinikeze isikhathi esincane sokuthi sisayine isivumelwano futhi abafuni siyoxoxisana nabasebenzi ngalesi siphakamiso sikaR150,” kusho uNksz Hlubi esitatimendeni.
Uthe sebeyehlisile imali akade beyifuna yasuka kuR1 000 yama kuR500 ngakho akaboni ukuthi kungani abakwaWhirlpool bengabaniki abakudingayo.
Esitatimendeni esithunyelwe nguNksz Michelle Morrick, obhekele ezokuxhumana nokukhangisa kule nkampani, uthe bazimisele ukuxoxisana neNumsa ukuqeda isiteleka.
“IWhirlpool Corporation South Africa iphatheke kabi ngesiteleka esesidonse amasonto amabili esithikameza ukukhiqizwa kwempahla. Le nkampani iyilungu leMetal Engineering Industries Association okuyiyona eyenza izingxoxo zamaholo kuzwelonke. Yize inkampani ingeke ikwazi ukuxoxa ngodaba lomhlomulo wezindlu efemini, izikhulu zizamile ukubeka okuthile etafuleni kodwa iNumsa yakuchitha,” kusho uNksz Morrick.
Uthe banethemba lokuthi iNumsa izothatha isinqumo esifanele, esizogqugquzela abatshalizimali ukuthi beze eNingizimu Afrika ukuze kuhlomule amalungu ayo nabantu bakuleli.