Inyunyana ikhala ngokhishwa inyumbazane
INYUNYANA entsha yothisha ithathela uMnyango wezeMfundo KwaZulu-Natal izinyathelo ngezinsolo zokuthi ikhishwa inyumbazane, osekuphazamisa nokusebenza kwamalungu ayo.
I-Educators Union of SA (Eusa) ebhalise ngo-Agasti wonyaka odlule, isola uNgqongqoshe uMnuz Kwazi Mshengu wezeMfundo KwaZulu-Natal neNhloko yoMnyango uDkt Enock Nzama ngokuchema nezinye izinyunyana.
Umengameli we-Eusa uMnuz Scelo Bhengu, uthe baqala ukubhalela umnyango ngo-Okthoba wonyaka odlule, becela ukuba nomhlangano nongqongqoshe nenhloko yomnyango.
Uthe ngokwemigomo yomthetho wezabasebenzi, uma kunenyunyana entsha kumele umqashi ahlangane nayo zingakapheli izinsuku ezintathu ukuze igunyazwe ngokuphelele.
UBhengu utshele Isolezwe ukuthi abakaze bayithole ngisho impendulo emnyangweni.
“Lena yindlela yokusibambezela ngamabomu ukuze singakwazi ukusebenza ngokuphelele. UNgqongqoshe uhamba ekhuluma kwabezindaba ethi asigunyaziwe ekubeni sathumela ngisho uhla lwamalungu ethu. Uma ethi inyunyana akayazi, uthini ngalabo thisha abangaphansi kwethu?” kubuza uBhengu.
UBhengu usola noNzama ngokuchema nezinye izinyunyana.
Uthe ezinye izindaba abazithumela emnyangweni bazizwa sezikhulunywa ngenye yezinyunyana.
Le nyunyana ifuna umnyango umise nohlelo lokuqasha othishanhloko njengoba sekukhangiswe izikhala zabo.
“Inyunyana yethu ayifakiwe kulolu hlelo ngoba umqashi akafuni ukuhlangana nathi. Sizothatha izinyathelo zokumisa uhlelo lokuqasha kulezi zikhala ngoba luchemile. Siyakhala nangokuthi kufakwe namalungu esigungu esilawula isikole ohlelweni lokuqasha othishanhloko. Lokhu kusho ukuthi umnyango uwuthatha kancane umsebenzi wothishanhloko ngoba amanye amalungu esigungu sesikole awanazo ngisho iziqu eziwagunyaza ukuba yingxenye yokuqasha,” kusho uBhengu.
Uthe udaba balubike kwiCommission for Conciliation, Mediation and Arbitration (CCMA) ngoLwesihlanu olwedlule, bayalelwa ukuthi badlulele eNkantolo yezaBasebenzi.
Ngonyaka odlule le nyunyana yagasela emahhovisi akwaGems, ikhala ngokuthi kuxhashazwa othisha abakhala ngokuthi iMedical Aid isheshe iphele.
Okhulumela uMnyango wezeMfundo esifundazweni, uMnuz Sihle Mlotshwa, uthe le nyunyana ayigunyaziwe ngoba izibalo zamalungu ayo azifiki kwesanele.
“Saya nabo kwaCCMA. Batshelwa ukuthi abalethe kithina izibalo ezifanele, esingakaze sizithole. I-Eusa yaletha uhla lwamalungu angu-186 kuphela ekubeni umnyango uqashe othisha abangu-115 000,” kusho uMlotshwa.