WAT IS ’N BOER SONDER SY BAKKIE?

’n Boer se bakkie is sy onontbeerlike regterhand, getroue kameraad, gedienstige werkesel, vurige ryperd, mobiele werkswinkel en kantoor-op-wiele. ’n Bakkie wat nie vir plesier aangehou word nie, maar waarmee gebóér word.

Daar is ’n duidelike verskil tussen ’n boer se dorp-toegaan-bakkie en die een waarmee hy boer. Slim boere raak nooit van ’n ou bakkie ontslae wanneer hulle ’n nuwe een koop nie. Die oue word die boerbakkie.

Hoe lyk só ’n bakkie van ’n veeboer ná sowat

400 000 km op grondpaaie?

Hy bly vaal van die stof en is ná reën besmeer van die modder. Sy outydse wieldoppe is blink geslaan deur klippe.

In die smelterboks is ’n tjekboek, depositoboek en ’n bondel koöperasiefakture tussen los boutjies, moere, windpompsole en kragkopwasters. En ’n flits. (Hans Dons het in syne ook altyd ’n halfjekkie Mellowood gehad vir “slangbyt”).

Aan die bestuurderskant hang ’n vuilerige skaapvel oor die rugleuning en onder die sitplek is ’n ekstra stuk sponsrubber ingedruk. Aan die passasierskant is ’n skaapskêr en houer aangemaakte Dazzle, geneesolie, ’n bottel Dettol, draadtang, ’n spuit van 20 ml en botteltjie Terramisien, bosluisghries, ’n kastreertang en blik lamrekkies, ’n paar rieme en ’n halter. Op die sitplek staan ’n mandjie met ’n bottel koffie, toebroodjies, biltong, droëwors en beskuit, en dalk ’n koue skaapnek.

Agter die sitplekleuning, by die domkrag en moersleutel, lê ’n paar pakke Boxer, vuurhoutjies, koffie, suiker en kerse – proviand vir die veepos se skaapwagter.

Voor die stuurwiel lê waarskynlik ’n pakkie Rembrandt van Rhyn. ’n Pyp lê in die asbak en aan die choke hang ’n sakkie Horseshoe.

Agter is die bakplate ingeduik van swaar goed vervoer.

Op die bak is windpompkatrolle, bobbejaanspanners, ’n vasvatklamp, draadtrekker, rol binddraad, bondel ystersparre, klipsout, lekke, ’n ekstra windpomppyp en -stang, ’n toolbox, die spaarwiel en Wagter om die spul op te pas op die dorp.

Die linkerkantspieël makeer, die klap hang aan presdraad, die stuk sifdraad voor die grill sit toe onder goggas en rooigras, die bande is glad, die vensters draai nie meer behoorlik toe nie, ’n klip het ’n bars in die voorruit geslaan, die nommerplate hang skeef, en wanneer die bakkie ry, rook dit soos ’n skoorsteen.

Só lyk ’n bakkie waarmee geboer word.

Flentergat, ja, maar wat later ’n onafskeidbare deel van jou lewe, inderdaad jou persoonlikheid, word. Al probleem is dat jou kinders vir hom skaam is.

Nie dat dit my juis ontstel het nie. Myne was afbetaal.

— JOHAN VAN WYK