’n Vlymskerp plan (Boereplan)
Met die hulp van ’ n eenvoudige klamp kan mnr. Johan de Jager die afgelope drie jaar tjop-tjop sy vleislemme slyp. Johan boer op die plaas Etna, naby Gobabis. “Ek het aanvanklik my lemme in ’ n bankskroef vasgedraai en geslyp, maar ek moes gereeld die lem skuif.”
Johan het ’n ingenieursagtergrond en het ’n ander plan bedink om die proses minder tydrowend te maak. “Ek het ’n klamp gemaak wat die slypproses vergemaklik, aangesien dit nie meer nodig is om die lem gedurig te skuif nie.”
Al wat vir sy apparaat nodig is, is ’n hoekslyp- en bankslypmasjien en ’n paar stukkies hoekyster van 30 mm dik en 500 mm lank.
Hy boor twee gate, sowat 12 mm van die kant af, in die hoekyster waarin hy boudjies draai. Hy plaas ’n lem in die hoekslypmasjien en hou dit teen die bankslypmasjien se steen sodat die lemhoek vorm.
Johan plaas die stomp vleislem in die klamp tussen die twee hoekysters ( FOTO 1 ). Anders as met die bankskroef klem die klamp die volle lengte van die vleislem vas. Elke tandjie kan nou maklik met die hoekslypmasjien geslyp word ( FOTO 2 ). Dit is nie meer nodig om die lem gedurig te skuif nie. “Dit klink ingewikkeld, maar sodra jy dit bemeester het, sal jy ’n lem binne 15 minute vlymskerp slyp.”
Johan sê die apparaat is verspot maklik om te maak. Die meeste boere sal boonop die benodigdhede op die plaas hê. “Die enigste materiaal wat jou iets kan kos, is die hoekyster. Dit behoort jou egter nie meer as R25 uit die sak te jaag nie,” sê hy.
Die groot voordeel van dié apparaat is dat jy jou vleislemme kosteloos op die plaas kan slyp. Uit Johan se ervaring bly die lem boonop langer skerp as normaalweg.
Johan is bekend as ’n boer wat planne kan maak. Verskeie van sy boereplanne is al in Landbouweekblad bespreek.
Stomp vleislemme is ’n frustrasie, veral as jy 260 km moet ry na die naaste dorp om dit te laat slyp. ’n Vindingryke Namibiese beesboer het egter ’n slim plan bedink om dié frustrasie die nekslag toe te dien.
is ’n wildveearts van Pretoria en een van die eerste renostereienaars wat destyds horings afgesaag het vir kommersiële gebruik. Hy skryf vir Landbouweekblad ’n reeks artikels oor onder meer renosterhandel, hoe die bemagtiging van gemeenskappe dié diere kan red en watter nut sentrale databasisse vir die renosterbedryf kan hê.
Suid- Afrikaanse staatsgrond word verder aangevul met witrenosters om bevolkingsgroei te versnel. Dit lei daartoe dat die drakrag vir renosters op staatsgrond sy versadigingspunt bereik. Dit stel die staat in staat om renosters aan die private sektor te verskaf.
Witrenosters word vir die eerste keer op private wildveilings verkoop om private wildplase en natuurreservate te bevolk. Witrenosters word as Cites Appendix 2-diere gelys, wat beteken die private sektor kan hulle jag en lewend verkoop. Die stap was só suksesvol dat wildboere tans 25% van die wêreld se witrenosters besit.
Tefhooi kan gesny word sodra die saad begin verskyn, maar nie so laat as volsaadstadium nie. ’n Sekelsnyer is die beste, want ’n kapmes kap die hooi te fyn. Op ’n warm dag kan jy vroegoggend sny en teen 16:00 tot 17:00 dieselfde dag baal as ’n hooiklitser beskikbaar is. Anders moet jy wag tot die volgende dag. Perdeboere is erg oor tefhooi, maar jy kan dit beslis vir skape voer.