SOEKE NA SKALIEGAS VERRAS

DIE o l i e - e n - g a s maat s k a p p y Falcon se aankondiging dat hy binnekort ’n reeks vergaderings gaan hou oor die eksplorasie van skaliegas in ’ n gebied van 30 000 km ² ( van Aberdeen tot by Sutherland), gaan nie sonder teenkanting geskied nie.

“Falcon sal maar weer moet dink – ons is nog lank nie klaar met ons aksies teen hidrobreking in die Karookom nie,” het mnr. Jonathan Deal, hoof uitvoerende beampte van die aksiegroep Treasure the Karoo (TKAG), aan Landbouweekblad gesê.

Me. Doreen Atkinson, sekretaris van die Karoo- ontwikkelingstigting ( KOS), stem saam. “Die proses van openbare deelname is uiters belangrik. Alle organisasies en individue móét daarvan kennis neem. Dit sluit in die landbou, gesondheid, toerisme, sakeontwikkeling, vervoer en omgewingsbestuur.

“Ons weet nie wat die resultaat van die openbare deelnamepro- ses sal wees nie en of dit skaliegas kan stuit nie. Ook nie of dit ten minste die implementering daarvan sal vertraag nie. Dit is ’n leerproses. Ons moet egter van meet af vroegtydig optree en verstaan hoe die proses werk sodat ons dit kan beïnvloed. Daar is geen ruimte vir apatie nie,” het Atkinson aan Landbouweekblad gesê.

Mnr. Barries Snijman van die Vleikuil- boerdery by Rietbron sê die aankondiging is ’n groot skok. “Met die skerp daling in oliepryse het ons gereken die maatskappye wat aansoek om hidrobreking gedoen het, eers hul planne agterweë sou laat. Nou besef ons dit is ’ n werklikheid waarmee ons sal moet saamleef. Dit skep groot onsekerheid. Ek benader dit egter met ’ n oop gemoed en gaan op my regte as grondeienaar aandring.”

Snijman sê die boere van Rietbron sal almal die vergadering op 9 Februarie in die gemeenskapsaal bywoon. “As dit gaan oor die eksplorasie op ons grond, móét dit binne die riglyne van billikheid geskied. Ons sal die hulp van kenners inroep om ons van raad te bedien. Ons gaan nie toelaat dat hulle ons met mooipraatjies oorrompel nie. Ons grootste kommer is waterbesoedeling en hoe om jou boerdery voort te sit met ’n groot aantal voertuie wat oor jou plaas beweeg, die veld beskadig en hekke wat oopgelaat word.”

Mnr. Ernest Pringle, voorsitter van Agri Oos-Kaap, sê geen skriftelike onderneming is nog van die betrokke maatskappye ontvang dat die soeke na en die ontginning van skaliegas nié waterbronne sal besoedel nie. “Ons het ’n dokument met ons voorwaardes opgestel. Ons wil nie hê dat die Regering speler én skeidsregter moet wees nie. Daar moet onafhanklike waarnemers aangestel word en die betrokke maatskappye moet vir hul dienste betaal.

Hulle moet verkieslik aan akademiese instellings verbonde wees. Daar móét waarborge wees dat boere behoorlik vergoed sal word as besoedeling in enige vorm opduik,” het Pringle gesê. – THEUNS BOTHA

‘As dit gaan oor die eksplorasie op ons grond, móét dit binne die riglyne van billikheid geskied. Ons sal die hulp van kenners inroep om ons van raad te bedien.’