TENKBOERDERY
Perlemoenboerdery in tenks is ’n intensiewe proses waartydens die kos, lig, water- en lugtemperature versigtig bestuur moet word.
Wild Coast Abalone het sowat 400 broeidiere in sy kwekery op land by Haga-Haga in die Oos-Kaap. Dié diere kom uit die see, maar party plase teel hul eie broeidiere vir vinniger groei.
“Die geteelde diere mag egter nie vir seeboerdery gebruik word nie, want dit kan die natuurlike bevolking se genetiese samestelling beïnvloed,” verduidelik prof. Pete Britz van Rhodes-universiteit.
Vroulike en manlike diere word met waterstofperoksied gestimuleer om kuit te skiet. Hulle word in aparte tenks gehou en die eiertjies en semen word geoes sodat bevrugting ekstern kan plaasvind.
’n Larwe word gevorm, wat ná ’n week ’n metamorfose ondergaan om ’n piepklein perlemoentjie – net 1 mm groot – te word. Die larwes word vreeslik gepamperlang. Die kos, lig en watertemperatuur word streng beheer om die natuur so na as moontlik na te boots. Die water moet met hittepompe konstant teen 18 °C gehou word, want hulle is uiters gevoelig vir temperatuurskommelings. Dit het baie probeerslae gekos om die proses te vervolmaak, sê mnr. Richard Clark, besturende direkteur van Wild Coast Abalone.
Die perlemoentjies eet diatome en mikroskopiese alge in die water. Ná drie tot vier maande is die perlemoen 10 mm tot 12 mm groot en word dit in uitgroeimandjies geplaas. Die perlemoentjies word gespeen van mikro-alge na makro-alge.
“Die Oos-Kaap se water is lekker warm en die perlemoen groei vinnig,” sê Pete.
Elke vier maande word die perlemoen volgens grootte gesorteer. Volgens Richard beïnvloed die voedseldigtheid in die mandjie en die aantal diere per mandjie ook die groei. Die grootste risiko in die uitgroeitydperk is hoë seetemperature.
“Van Januarie tot April kan die seewater tot bo 21 °C styg. Bestuur is dan belangrik.”
Perlemoen oorleef nie bo 25 °C nie. Dit is dan nodig om die digtheid in die mandjies te verminder, meer water deur die stelsel te pomp en minder kunsvoedsel te gee, want vertering veroorsaak stres. Jy kan ook suurstof in die water inblaas om die temperatuur te verlaag. Ná vier jaar is die perlemoen oesgereed. Richard sê dit is ’n jong bedryf, maar hulle wil die skulpvis so natuurlik en gesond moontlik grootmaak. “Dit gaan alles oor doeltreffende en presiese bestuur,” sê hy.
Altesaam 177 mense werk permanent by die plaas. Hulle word daagliks met busse van omliggende nedersettings om Oos-Londen aangery. Die maatskappy het ’n interne opleidingsprogram. Hul strewe is om goeie werkers te behou en werkers se afwesigheid tot die minimum te beperk.