Steenvrugte:
Kies die regte onderstamme
Die beoordeling van onderstamme is ’ n stadige proses wat minstens vyf oesseisoene duur voordat enige goeie aanbevelings gemaak kan word. In die afgelope jare is verskeie ondersoeke gedoen om die groter prentjie van grondtekstuur, klimaat, die rol van aalwurms, simptome en prestasie op hoë pH-gronde, sowel as watertafels, te koppel aan die prestasie van onderstamme.
Só sê dr. Piet Stassen, spesialistuinboukundige by Infruitec-Nietvoorbij, die Landbounavorsingsraad se Instituut vir Vrugte, Wingerd en Wyn op Stellenbosch.
“Studies is ook daarmee saam gedoen om te bepaal hoe verskillende onderstamme sinchroniseer met die ontwikkeling van bostamme, asook potproefstudies om duidelikheid te kry oor die gasheerstatus van alle onderstamme wat betref aalwurms.
“Die goeie nuus is dat nuwe onderstamme, soos Garnem, Gardian en Penta, binne die volgende paar jaar genoeg resultate sal lewer om akkurate aanbevelings te kan maak.”
“Die ‘regte’, geskikte bostam is tog waarom vrugteverbouing draai. Wat egter deeglik besef moet word, is dat ’n onderstam nie foute van bostamme kan regstel nie.” Die regte onderstam kan ’n geskikte bostam help om beter aan te pas sodat dit optimaal kan presteer wat drag en vruggrootte betref, asook om onnodige chemiese behandelings uit te skakel en só koste te verminder.
Faktore, soos grondtekstuur, skadeveroorsakende aalwurms en vrykalk, sal beperkend inwerk op sekere onderstamme, terwyl ander baie minder beïnvloed sal word. Grondtekstuur wissel in Suid-Afrika van arm sandgronde (90% en meer sand) tot hoërpotensiaalgronde (20% tot 40% slik en klei).
“Volgens literatuur het die onderstam Guardian ’n lae gasheerstatus wat ringaalwurm betref ( sien die INFOGRAFIKA ), maar potproewe weerspreek dit.” Dié onderstam word nou in meer gebiede getoets. “Volgende jaar behoort daar meer duidelikheid te wees oor die presiese aalwurmstatus en die invloed daarvan op die boomprestasie van alle kommersiële onderstamme,” meen Piet.
Die vestiging van ’n geskikte bostam is die kern van suksesvolle vrugteverbouing. Spesifieke onderstamme kan help om geskikte bostamme beter te laat aanpas.