BOERE, LAAT JUL GROND JULLE RED

Ai, dit is nie lekker om van die droogte in die mieliestreke te lees en op TV te sien nie.

Op die foto’s van droë mielielande kan ek nie help om ook die dooie, oorbewerkte grond raak te sien nie. Daar is nie eens ’ n teken van ’ n dooie blaar of ’ n stoppel op of in die grond nie.

Ek wil net vra hoekom daardie mielieboere nog nie bewaringsbewerking probeer toepas het nie. Let wel, ek praat nie van bewaringslandbou nie, want ek verstaan nie wat die term behels nie. Bewaringsbewerking se “definisie” is die volgende: Bewerk so min as moontlik, so vlak as moontlik en met soveel as moontlik bedekking op die grond (Pierre Matthee, 1989).

Ek het in 1989 met ’n 12 haproef op my plaas, Elim, met bewaringsbewerking begin deur Pierre se toedoen en met die afskrifte van die Amerikaanse tydskrif No- Till Farmer waarmee hy my “gevoer” het. Almal het my vertel dit kan in Amerika werk, maar nie hier nie, want ons grond is nie Amerika s’n nie.

Volgens almal sou ek in die geel bladsye van Landbouweekblad eindig. Met die Here se genade en bewaringsbewerking boer ek vandag nog. Ek kan ook daarvan getuig dat sowat 95% van die Swartland se koring ingevolge die bewaringsbewerkingstelsel geproduseer word.

Ek weet as ’ n mens bewaringsbewerking begin toepas en daarmee aanhou, sal jy nie ’ n droogte vryspring nie, maar dit sal definitief die uitwerking daarvan versag. Die rede is die grond se tekstuur en struktuur sal verbeter, en daarom sal die voghouvermoë van die grond ook elke jaar verbeter. Dan praat ek nie eens van al die finansiële voordele aan die produksiekant wat daarmee gepaardgaan nie. Ek het dit al baie gesien gebeur.

Ek weet dat bewaringsbewerking enige plek sal werk. Elke jaar wat jy wag om daarmee te begin, is jy ’n jaar agter. Onthou, geen stelsel is sonder probleme

TEEL DOELTREFFENDE VELDBEESTE

Die artikel “Afrika- rasse: ‘ Kyk wyer as Karan’ ” ( LBW, 13 Februarie) het betrekking. Die kwessie van voerkraalbeeste teenoor veldbeeste verwys weer na die foutiewe Amerikaanse beesmodel wat Suid- Afrika volg. Daarvolgens moet ’n bees geteel word wat ’n doeltreffende graanverbruiker is. Dit is net so sinneloos as om voor te stel dat varke en hoenders geteel word vir doeltreffende grasverbruik. Die gevolg is dat ons beeste teel wat ondoeltreffende herkouers én ondoeltreffende “varke” is.

Die vraag wat beantwoord moet word, is: Wat is ’ n goeie vleisbees? ’ n Goeie vleisbees moet aan die volgende eienskappe voldoen: ■ ’ n Hoë relatiewe inname/ doeltreffende grasverbruik/ ’n hoë inherente liggaamskondisie. Seleksie moet toegespits word op vinnige relatiewe groei (12 maande-volwassenheid) en nie vinnige absolute groei nie. ■ ’n Hoë vleis-been-verhouding. ■ Optimum melk (die kalf moet ongeveer 50% van die koei se gewig met speen wees). ■ ’n Gewenste hormoonbalans. ■ Bestuursgemak.

’n Bees wat aan bogenoemde vereistes voldoen, kan jy maklik op soetveld afrond sonder energievoer. Op suurveld sal hulle op veld plus byvoeding markklaar raak. Voerkrale sal hulle baie winsgewend deur middel van voorbereiding ( backgrounding) plus ’n kort tydperk in die voerkraal kan afrond. Met ander woorde ’ n goeie veldbees kan steeds deur die voerkrale benut

nie, maar dit kan oorkom word.

My filosofie is: Pas die grond op, en die grond pas jou op.

van die plaas Potfontein, Nigel, is die TLU SA se Jongboer van die Jaar. Hy het binne ’n dekade ’n gerekende skaapboerdery op die been gebring het. Laparoskopie en ’n voerkraal help om dié vertakking winsgewender te maak. Lees die artikel op bl. 36.

VERTEL ONS VAN JOU GESIN.

Ek is getroud met Izél. Ons het ’n seun, Edrich.

WATTER BOEK LEES JY OP DIE OOMBLIK?

Niks op die oomblik nie – ek het nie tyd nie.

WAT IS JOU STOKPERDJIES?

Draf, bergfietsry en visvang vir baars.

WATTER RUGBYSPAN ONDERSTEUN JY?

Die Blou Bulle.

WAAR HOU JULLE VAKANSIE?

My vrou hou van die see, maar ek hou van die Bosveld. is die eienaar van TSP Dairy van Sea View, Port Elizabeth. Hierdie 28-jarige boer bedryf ’n suksesvolle melkery met 500 koeie en 350 verse op grond wat hy huur en lewer sy melk aan ’n groot koper. Lees die artikel op bl. 40.

VERTEL ONS VAN JOU FAMILIE.

Ek het op Addo grootgeword en het ’n ouer suster, Marzanne (32), wat in Johannesburg woon. My pa, Theo, was ’n melkboer. In 1997 het ons na Botswana verhuis. My pa het daar ’n beesplaas gehuur. Drie jaar later het ons na Pretoria verhuis. In 2002 het my pa ’n plaas in die distrik Steytlerville gekoop en het ek aan die Grey High in die Baai gematrikuleer. My pa is in 2010 oorlede.

IS JY IN ’N VASTE VERHOUDING?

Ja, ek is al vier jaar saam met me. Robyn Rose, ’n dieetkundige in die Baai.

Johan van Rensburg: Die wildboere wat sal geld maak, is dié manne of vroue wat eerste uit die bedryf gaan klim. Die bubble gaan definitief in ’n stadium bars. Baie boere gaan geld verloor en met ’n hoop “eksotiese” wild sit wat nie ’n sent werd is nie. Maar baie geluk.

Wel, die rugbymanne van die Bulle het ’n stewige bydrae tot sy bankrekening gelewer met hul aankope. Ek wonder of hul konsentrasie op die Stormers-wedstryd die volgende dag was? Blykbaar nie.