Produsentepryse vir melk styg en styg . . .
DIE
produsentepryse vir onverwerkte melk en melkprodukte het die laaste sowat drie jaar volgens indekse van Statistieke SA meer as enige ander landbou- of voedselprodukte s’n gestyg.
Vanaf Januarie 2012 tot Desember verlede jaar het die pryse wat melkboere gekry het, met 35,2% gestyg. Melkverwerkers se pryse het met 32,9% gestyg, lui ’n verslag deur die SA Melkprosesseerdersorganisasie (Sampro). TABEL 1 wys die veranderings van pryse vergeleke met ander produkte en TABEL 2 die prysstygings sedert 2007 in groter kategorieë.
Vanaf Desember 2013 t ot Desember 2014 het melkboere se pryse volgens Statistieke SA met 13,5% gestyg en verwerkers s’n met 11,7%.
Dr. Koos Coetzee, hoofekonoom van die Melkprodusente-organisasie (MPO), sê prysindekse gee weens die gebruik van ’n basisjaar soms ’n skewe beeld.
“Met die kies van ’n basisjaar sê jy eintlik dat die twee pryse in daardie stadium in die regte verhouding was. Anders as kleinhandelpryse sal produsentepryse by tye redelik skerp daal.
“Met melkboere se pryse het dit byvoorbeeld vanaf Julie 2010 gebeur en pryse het eers in November 2011 weer die vorige vlak bereik.
“As ’ n mens bloot prysverandering i n produsente- en kleinhandelpryse oor arbitrêre periodes vergelyk, ignoreer jy die afwaartse fases in produsentepryse.”
Coetzee sê ’n ander probleem met Statistieke SA se prysindeks vir onverwerkte melk is dat dit ongeweeg is.
“’ n Prysverhoging deur een van die kleiner melkkopers weeg net soveel as een van ’n groot koper.” Hy sê TABEL 3 toon die werklike verandering in produsente- en kleinhandelpryse.
– CARIEN KRUGER
‘Coetzee sê ’n ander probleem met Statistieke SA se prysindeks vir onverwerkte melk is dat dit ongeweeg is.’