Slim tegnologie bespaar krag

Die doeltreffende gebruik van energie was boaan die lys toe GOGO Fruit in 2013 sy nuwe vrugtehantering- en- verkoelingsgerief naby Loskop in Limpopo ontwerp het. Die groep het daarom Coolmac, ’n maatskappy wat spesialiseer in die verskaffing van verkoelingstelsels, ingespan om te help om hierdie doelwit te bereik.

Die nuwe gerief beslaan 6 000 m ² . Dit het verlede jaar in produksie gekom en is een van dié grootste verkoelingsgeriewe in die binneland. Dit het die vermoë om 1 250 palette vrugte op te berg en stuur 600 pallette sitrus elke 96 uur deur die steri-cold- proses, ’n kouesterilisasieproses soos voorgeskryf deur die Raad van Toesig op die Uitvoer van Bederfbare Produkte (PPECB). Dié gerief is dubbel so groot soos GOGO Fruit se gerief wat in 2011 gebou is.

Die slim ontwerp en die gebruik van tegnologie verseker dat die gerief 40% minder elek- trisiteit gebruik as wat dit in konvensionele omstandighede sou nodig hê. Sonder hierdie besparing sou die gerief net 300 palettte sitrus elke 96 uur deur die steri-cold- proses kon stuur.

Veral twee faktore is in ag geneem met die ontwerp van die nuwe gerief. Eerstens het dit net toegang gehad tot 1 MVA elektrisiteit. Dit het egter 1,5 MVA benodig om in GOGO Fruit se behoefte te voorsien om ten minste 50 verkoelingshouers per dag te hanteer en 600 palette sitrus elke 96 uur deur die steri-cold- proses te stuur.

Tweedens moes dit só ontwerp word dat vrugte doeltreffend afgelaai kon word en nie vir ure of dae, soos wat dikwels by die hawens gebeur, buite hoef te staan nie.

VERKOEL BETER

Wat tegnologie betref, word verdampingskondensasie – pleks van normale kondensering waardeur die lug net afgekoel word – vir verkoeling gebruik. Met

HENK MAC DONALD

verdampingskondensasie word die verkoelingsmedium gekondenseer deur ’n kombinasie van lug en water te gebruik.

Die gebruik van verdampingskondensering vir kondensering kos bykans dubbel soveel as ’n tradisionele, lugverkoelde kondenseringstelsel. Verdampingskondensering is egter ’ n beter kondenseringstelsel vir die omgewing omdat dit so warm word by Loskop. Temperature kan in die somer tot 40 °C styg.

Die stelsel werk met drie paralelle kompressors, sodat dit aan verskillende kamers energie kan verskaf. Al drie kompressors hoef dus nie tegelykertyd gebruik te word nie. Die kompressors se spoed word volgens ’n doeltreffendheidspeil beheer, sodat dit nie die hele tyd teen volle kapasiteit loop nie, maar net soveel energie gebruik word soos wat nodig is.

Om kapasiteit en energieverbruik te beheer en die hele stelsel te monitor, is ’n eLumacbeheerstelsel geïnstalleer. Coolmac het die eLumac-stelsel self ontwikkel om verkoelingstelsels doeltreffend te beheer en energievermorsing te verminder.

Alle elektriese toestelle van die verkoelingskamers – tot die ligte van die gerief – kan van hierdie stelsel beheer word. Die stelsel gebruik ook elektroniese verdampingsuitsetkleppe om aanvraag te beheer tot binne ’n temperatuurspeling van 0,2°C.

Die eLumac- stelsel verskaf ’n weeklikse verslag waarin die gehalte, doeltreffendheid en die betroubaarheid van die stelsel geëvalueer word.

Gehalte verwys hier na die verhouding tussen die doeltreffendheid en die betroubaarheid van die stelsel.

Doeltreffendheid dui op die verskil tussen die hoeveelheid energie wat verbruik is, teenoor die hoeveelheid energie wat voorsien is.

Betroubaarheid gee ’n aanduiding van die hoeveelheid foute wat voorgekom het en vir hoe lank die foute plaasgevind het, byvoorbeeld of daar kragonderbrekings was en of ’n komponent nie gewerk het nie. Die stelsel dui ook aan watter komponente het nie gewerk nie.

BEDIENINGSGEBIED

Wat logistiek betref, is die gerief binne ’n radius van 300 km van die meeste van sy verskaffers in die Loskopvallei, Tzaneen, Waterberg en die Lae- en Hoëveld. Vragmotors laai verkoelingshouers met vrugte in geïsoleerde verkoelde kamers af sodat die vrugte nooit blootgestel word aan buitelugtemperature as dit eers afgekoel is nie.

Hierdie proses is uiters belangrik vir die behoud van vrugte se gehalte. Binne-in die gerief maak outomatiese deure binne 15 sekondes vanself toe nadat ’n vurkhyser daardeur gery het. Die deure word met radar geaktiveer.

GOGO Fruit gebruik ook sonpanele om elektrisiteit te bespaar, veral gedurende die dag. Die sonpanele is oor 3 440 m ² op die grond opgerig en het die vermoë om 250 kWh op te wek.

Mnr. Henk Mac Donald is uitvoerende hoof van Coolmac.

Met goeie beplanning en die gebruik van nuwe tegnologie het GOGO Fruit ’n vrugtehantering-en-verkoelingsgerief gebou wat tot 40% aan elektrisiteitskoste bespaar.