50 JAAR GELEDE
Uit: Die Landbouweekblad, 2 Maart 1965
REUSE-GANSTROP LÊ GOUE EIERS
’n Trop van 900 ganse. Dit is die ongewone gesig wat jou begroet op die skaap-en-saaiplaas Vlakfontein, Ermelo, waar mev. Emily Grant waarskynlik Suid-Afrika se grootste gansboerdery bedryf.
Die ganse loop digby die opstal los rond in ’n groot, toegekampte vleigebied bestaande uit vleigrasse en ook oulands- en kikoejoegras. Daar is twee groot gronddamme waar hulle kan swem en broei. Mev. Grant gee die ganse geen kos nie. Hulle word spekvet op die gras, graswortels en insekte. Die ganse vreet graag kikoejoewortels en verkies dit bo die lekkerste gras.
Mev. Grant hou die ganse aan vir hul dons en vere. Sy pluk hulle gewoonlik elke ses weke. Die mannetjies gee meer dons en vere as die wyfies en word dwarsdeur die jaar gepluk. Die wyfies word glad nie in die vyf maande van Junie tot Oktober gepluk nie.
Daar is ’n goeie vraag na dons en vere. Omdat sy nie die ganse voer nie, maak sy ’n uitstekende wins. “Ganse is die betalendste pluimvee wat ’n mens kan kry – in ons plaastoestande in elk geval,” sê sy.
Met die broeiery meng mev. Grant nie in nie. Sy plaas net ’n leë krat oor ’n gansnes as skuiling teen die wind en weer.
Hoera! Jip, plaaskinders is nie van hier nie, maar is gestuur. You go girl! Deesdae is fyn opletvermoëns nodig om op plase te oorleef. Jy moet altyd aan die natuur se tekens kan sien wat op die plaas aangaan, want plase het ’n wilde wêreld geword waarin die arme boere moet oorleef. Jy weet mos nooit watter gediertes op jou kan toesak nie.