Gekastreerde bere presteer met regte rantsoen
Verbruikers bepaal vandag neigings in die landbou – ook in die varkbedryf. Daarom word al hoe meer vrae gevra oor die normale manier van kastrasie van varkbere – iets wat nodig is om die diere se aggressie te beheer en om van die onaangename beergeur in vleis ontslae te raak. Beergeur is ’n slegte reuk en smaak in varkvleis weens die manlike feromone androstenoon, skatol en indole.
Bere, nes ander manlike diere, is oor eeue heen gekastreer deur die testikels chirurgies te verwyder.
“Die toename in verbruikersbewustheid het die varkbedryf aangespoor om alternatiewe metodes vir chirurgiese kastrasie te vind,” sê me. Tersia Needham, ’n Ph.D.-student aan die Universiteit Stellenbosch wat navorsing doen oor immunologiese kastrasie – ’ n proses waardeur ’ n beer sonder chirurgie gekastreer word.
“Chirurgiese kastrasie kan pyn veroorsaak, infeksies kom dikwels voor, groeiprestasie neem dikwels af en dit kan selfs vrektes veroorsaak. Daarom het verskeie lande in die Europese Unie ( EU) ’ n verbod geplaas op die chirurgiese kastrasie van varkbere sonder die gebruik van narkose.
“Daarom bestaan ’n dringende behoefte aan alternatiewe metodes om van beergeur ontslae te raak en om aggressie by manlike varke te bekamp.” Immunologiese kastrasie is geïdentifiseer as ’n moontlike metode om juis dié probleme uit te skakel – maar sonder om goeie groei-eienskappe te onderdruk. Vandaar die navorsing.”
BYVOEDING VERBETER GROEI
Omdat voerkoste – veral proteïenbronne – die grootste kostefaktor by varkproduksie is, is dit belangrik dat die korrekte voedingstowwe vir groei en karkaseienskappe gegee word, meen Tersia. “Om die volle potensiaal van die voedingstowwe in die rantsoen te gebruik, is
bymiddels, soos raktopamien-hidrochloried ( RAC), nodig. Dit is in studies bewys dat RAC die groeiprestasie, karkaseienskappe en opbrengs van varke verbeter.”
Hoewel die uitwerking van immunologiese kastrasie op die hormoonstatus, groeipotensiaal asook karkaseienskappe goed gedokumenteer is, is navorsing oor die voedingsvereistes van immunologies gekastreerde bere vir vleisproduksie nog beperk. “Die doel van my studie was om ook die optimale prote-
Kastrasie raak ontslae van die beergeur in varkvleis, maar dit gaan gepaard met pyn en infeksies. Immunologiese kastrasie benadeel weer die slaggewig. ’n Studie wys nou met die korrekte byvoeding en gebalanseerde proteïenvlakke word vleisgehalte nie meer ingeboet nie.
ïenvlak vïr ïmmunogekastreerde varke te bepaal wat betref hul groeïprestasïe, karkaseïenskappe, opbrengs en vleïsgehalte.”
Mïn ïs ook bekend oor dïe groeïprestasïe, karkaseïenskappe, opbrengs en vleïsgehalte van ïmmunogekastreerde bere as RAC tot dïe dïeet bygevoeg word.
Dïe studïe ïs gedoen met 120 manlïke varke.
Dïe bere ïs geslag. Dïe vernaamste aspekte wat geëvalueer ïs – ïmmunogekastreerd of ongekastreerd – ïs dïe ïnvloed van RAC-byvoedïng ( 0 mg of 10 mg per kïlogram) en dïe gebalanseerde proteïenvlakke van lïsïen per kïlogram (7,50 g/kg ïs laag, 9,79 g/kg ïs medïum en 12,07 g/ kg ïs hoog). Inentïng ïs op onderskeïdelïk 16 weke en 20 weke. Vanaf 20 weke het elke vark ’ n spesïfieke een van dïé gebalanseerde proteïenrantsoene met RAC-byvoedïng gekry teen 0 d.p.m. (dele per mïljoen) of 10 d.p.m. vïr dïe laaste 28 dae van groeï.
Dïe bere ïs op 24 weke geslag en dïe karkaseïenskappe ïs gemeet. Karkasse ïs opgesny en dïe kommersïële snïtte ïs geweeg. Dïe snïtte ïs verder opgesny en spïere, bene en vet ïs afsonderlïk geweeg.
“Chemïese ontledïngs op dïe longissimus thoracis- lendespïer en standaardvleïsgehaltetoetse ïs gedoen. Dïe vet van dïe lende ïs vïr dïe feromone androstenoon, skatol en ïndole ontleed, terwyl dïe testïkels van elke beer ook ontleed ïs wat betref grootte, oppervlakkleur en hïstologïe,” sê Tersïa.
VET DOELTREFFEND BEHEER
Sy sê resultate het aangeduï dat bere normaal gefunksïoneer het tot ná hul tweede ïmmunokastrasïe-ïnentïng met normale voedïng. Eers ná dïe tweede ïnentïng het dïe gemïddelde daaglïkse gewïgstoename (GDT) en voerïnname ( GDVI) begïn vermeerder,
terwyl voerdoeltreffendheïd afneem weens dïe ïnentïng vïr ïmmunologïese kastrasïe.
By ïmmunologïese kastrasïe saam met RAC-byvoedïng het dïe GDT verbeter – dïe slaggewïg dus – terwyl dïe uïtwerkïng van RAC- byvoedïng op voedïngsdoeltreffendheïd afgehang het van dïe proteïenvlakke ïn dïe gebalanseerde rantsoen. “Dït ïs gevïnd dat dïe medïum- en hoë rantsoenvlakke dïe beste resultate gegee het.”
Dït ïs ook gevïnd dat dïe afwesïgheïd van androstenoon ïn dïe vet van dïe ïmmunogekastreerde proefdïere dïe beergeur doeltreffend teenwerk, sê Tersïa. Dus was dïe ïnentïngskedule vïr ïmmunologïese kastrasïe suksesvol. Voedïngsdoeltreffendheïd word ïetwat ïngeboet met ïmmunologïese kastrasïe, maar dït kan oorbrug word met dïe toedïenïng van 10 mg/kg RAC-byvoedïng saam met dïe korrekte hoeveelhede proteïen vïr dïe laaste 28 dae van groeï voor slag.
“Dus, met ïmmunologïese kastrasïe, dïe gee van RAC-byvoedïng en korrekte gebalanseerde proteïenvlakke, het produsente dïe opsïe om doeltreffend swaarder beerkarkasse te produseer sonder om vleïsgehalte ïn te boet. Dït laat produsente toe om beervleïs van ’n goeïe gehalte en aanvaarbaar vïr verbruïkers te produseer en te bemark. Daarby het dït dïe goedkeurïng van dïeresorgorganïsasïes,” sê sy.
Immunologïese kastrasïe laat produsente ook toe om dïe aanvaarbare anabolïese manlïke hormone te gebruïk tydens dïe groeïfase van dïe dïere wat met gewone kastrasïe verlore gaan. Hïerdïe manlïke hormone het tot gevolg dat manlïke dïere meer spïer en mïnder vet neerlê as vroulïke dïere. “Só kan dïe hoeveelheïd vet aan dïe karkas vermïnder word teenoor dïe hoeveelheïd wat met gewone kastrasïe aangesït sou word, maar dït hang regstreeks af van dïe ïnentïngskedule,” sê sy.
Tersïa het haar navorsïng daarop ïn 2013 aan dïe Unïversïteït Stellenbosch (US) begïn onder prof. Louw Hoffman en dr. Elsje Pïeterse. Dïe projek ïs gefinansïer deur dïe Nasïonale Navorsïngstïgtïng (NRS), dïe SA Varkvleïsprodusente-organïsasïe (Savpo) en dïe SA Navorsïngsleerstoel-ïnïsïatïef. Sy het vanjaar met haar doktorale studïes oor dïeselfde onderwerp aan dïe US begïn.