Lesse uit Australië: Voeg waarde by die produk
Ek ontken vir geen oomblik dat toestande in Suider-Afrika baie anders as in Australië is nie. Dit geld veral wat ons markte betref, en die uitdaging om aan die vereistes van boere en verbruikers uit voorheen benadeelde agtergronde te voldoen. Die produksie-omgewings is egter min of meer dieselfde.
Die noordwestelike deel van Australië het byvoorbeeld die laaste drie jaar min of geen reën gehad nie. Beesgetalle landwyd het gedaal van sowat 30 miljoen tot 27 miljoen en ’ n paar ernstige probleme is dié bedryf se voorland.
Wat my dadelik opgeval het, was dat die verskillende sektore regdeur die waardeketting – van die kommersiële boere en stoetboere tot die voerkraalbedryf en die kleinhandel – nou saamwerk aan die gemeenskaplike doel om waarde tot vleis as ’ n produk, en dus waarde aan al die sektore, toe te voeg.
Ons is veral beïndruk deur die werk van die groep wat Meat Standards Australia (MSA), ’n navorsingskonsortium, gestig het.
Om mee te begin, betaal die hele beesbedryf ’n heffing van $5 (R50) per dier, wat aan die statutêre liggame en vir navorsing gaan. Dié heffing word verhaal wanneer die dier geslag of vir uitvoer verkoop word.
Die skaapbedryf se heffing beloop 2% van die verkoopprys. Vir alle geld wat aan navorsing en ontwikkeling bestee word, gee die nasionale regering ’n gelyke hoeveelheid.
PRODUKTOETSPROGRAM
Aangesien die Australiese vleisbedryf ’n groot uitvoerder is (omtrent 70% van beesvleis word uitgevoer) en daar baie mededinging van lande, soos Brasilië en Indië, is, het die beesbedryf al vroeg in die 1990’s besef dit sou moeilik wees om mee te ding as vleis
Ons sportspanne sit die Aussies meestal ore aan, maar Suider-Afrika se beesvleisbedryf kan by dié land gaan kers opsteek. Naas vinnige genetiese vordering en die inwin van presisiedata, werk almal in die waardeketting saam om waarde tot vleis as produk toe te voeg.
eenvoudig as ’n kommoditeit verkoop word.
Die klem het toe daarna verskuif om ’ n produk van beter gehalte te skep. Die boere en bedryfsliggame het ook besef dat die binnelandse mark se verbruik van rooivleis gedaal het.
’ n Grootskaalse opname onder verbruikers het getoon dat die produk, wat as ’ n hoëproteïenbron moes meeding, nie bevredigend was nie.
Byna 40% van verbruikers het gesukkel om beesvleis van gesogte gehalte te koop, 60% het gesukkel om te voorspel hoe sag die vleis sou wees, en meer as 80% het gemeen prys was ’n swak aanduiding van gehalte.
Die boodskap vir die bedryf was duidelik: Verbruikers het gesê hulle sal meer beesvleis koop en meer betaal as ’ n “bevredigende” eetervaring gewaarborg kon word. Die verbruiker het die produk, soos dit toe in winkels aangebied is, verwarrend gevind.
Die hele MSA-program is gegrond op die resultate van ’n omvattende navorsingspoging. Dit het al die faktore ingesluit wat die eetgehalte van vleis kon beïnvloed. Verbruikerstoetse is ook in agt lande gedoen en die MSA- program word as die grootste produktoetsprogram ter wêreld beskou.
Talle ander faktore is by die toetse ingesluit, soos die verskille in ras, verouderingstegnieke, verskille in pH, maniere om die karkas te hang, vetkleur, die persentasie marmering, die aantal dae wat verskillende snitte verouder moet word ( selfs binne ’ n ras) en veral die manier waarop diere van geboorte tot slagtyd bestuur word.
Die Warner- Bratzler- toets is soortgelyk aan die toets wat by navorsingsgeriewe in Suid- Afrika gedoen word. Dit gebruik ’ n masjien wat ’ n objektiewe meting van die sagtheid van vleis gee deur dit letterlik met ’ n lem te sny. Dit sluit ook toetse in deur opgeleide en onopgeleide proepanele wat 100 000 verbruikers die geleentheid gebied het om ’ n subjektiewe evaluering van die sagtheid, sappigheid en die geur van die vleis te gee.
Opgeleide proepaneel- toetsers is ook gebruik om ’n meer objektiewe evaluering oor vleisgehalte te gee en amper 700 000 vleismonsters is geproe.
Die MSA het al die resultate gebruik om ’n eetgehaltestelsel te ontwikkel wat op die snit en die gaarmaakmetode gegrond is en hoofsaaklik klem lê op sagtheid, geur, sappigheid en algehele tevredenheid.
Die MSA se totaal is verdeel in 30% vir sagtheid, 10% vir sappigheid, 30% vir geur en 30% vir algehele bevrediging om ’n finale telling te gee.
’n Studie wat die bedryf in 2009 gedoen het, het getoon dat dié graderingstelsel oor ’ n tydperk van sewe jaar ’ n bykomende AU$244 miljoen dollar (sowat R2,4 miljard rand) tot die beesvleisbedryf toegevoeg het. Boonop het dit die afname in die verbruik van rooivleis omgekeer. Daar word verwag dat dié syfer aansienlik sal toeneem, aangesien al die groot kleinhandelaars nou die program ondersteun.
Dit kom daarop neer dat vleis met die MSA-gradering gewaarborg is om sag, sappig en geurig te wees en vir verbruikers ’ n aangename eet-ervaring sal bied.
Tydens ’ n nuwe ontwikkelingsfase sal die hele stelsel opgeknap word om ’n nuwe MSA- indeks te skep wat ’ n objektiewe gewigstoekenning vir die hele karkas op grond van 39 vleissnitte sal bied. Hierdie stelsel is dalk te ingewikkeld vir Suid- Afrika, maar ons navorsers werk saam met die MSA en ander internasionale wetenskaplikes om uit hul ondervinding te leer.
PRESISIEDATA
Ons het ook ’n dag by Angus Australia deurgebring sodat die groep kon sien hoe een van die voorste teelverenigings gestruktu- Die Suid-Afrikaners het top- Australiese telers besoek wat almal meer as 200 bulle per jaar verkoop. Rennylea Angus wil sy produksiekoste verlaag en hul wins per hektaar verhoog ( Hulle sê jy moet ’n produk lewer wat in die mark se behoeftes kan voorsien. In die drie grafieke hierbo is die volgende aangedui: Hul rand-per-bulwaarde seleksie-indeks vir die Australiese mark, die produksie van stoorosse op die veld en speenkalwers in die voerkraal. Die neiging van die Angus-ras wat die genetiese neigings van die melkbedryf in Australië ewenaar, is indrukwekkend.
Erdvark se ploeg spog met ’n hidrouliese herset-apparaat en ’n meganiese breekbout om die werktuig te beskerm wanneer ’n groot klip raakgeploeg word. Die werktuig maak die grond tot 650 mm diep los. Hy kos R117 000. NAVRAE: Henry Beukes, sel 082 565 0971.