Brucellose kan jou lewe verwoes
Brucellose staan ook bekend as besmetlike misgeboorte of contagious abortion. Dit word deur die bakterie Brucella abortus bovis veroorsaak. Besmette koeie en dragtige verse bly gewoonlik permanente draers van die kiem en kan die siekte vir lang tydperke versprei. Die uier en baarmoeder is die belangrikste organe wat besmet word.
In mense staan brucellose as Maltakoors of wisselkoors bekend. Wisselkoors word deur Brucella abortus bovis veroorsaak en Maltakoors deur Brucella melitensis, wat in bokke voorkom. Mense raak besmet deur een van die volgende: ■ Die inneem van ongepasteuriseerde melk,
roomys, botter en kaas wat besmet is. ■ Die eet of hantering van besmette, rou of halfgaar vleis, biltong of vleisprodukte. Dié risiko is klein omdat die brucellosekiem nie van ’n droë, warm omgewing hou nie. ■ Die aanraking en hantering van ’n besmette dooie of lewende kalf, baarmoedervloeistof of nageboorte of bulstring. Die gevaar van besmetting is veral groot wanneer hulp verleen word met ’n moeilike geboorte of met die verwydering van ’n dooie kalf. ■ Naaldprikke wat die entstof bevat, of die toevallige storting en sproei van Stam 19of RB51-entstof op die slymvlies van die oog of mond. As besmette voedsel ingeneem word ( melk, vleis, vleisprodukte, biltong) of op slymvliese te lande kom (baarmoedervloeistof of die vloeistof van ’n kalf) kan die mens besmet word. Só ’n besmetting kan deur die oë, mond, neusholte of selfs deur die vel geskied en brucellose veroorsaak.
SIMPTOME
Ek is reeds langer as 33 jaar met die siekte besmet. Ongeveer twee weke ná die besmetting plaasgevind het, het die eerste akute aanval begin. Koorsaanvalle: de van die hele liggaam asook sweetuitbarstings kom veral in die nag voor. Die ergste aanvalle kom tussen 22:00 en 01:00 die volgende oggend voor. Gedurende die oggend en vroegmiddag van 07:00 tot 14:00 is daar gewoonlik geen koors nie. Spierpyne weens spierontsteking veral in die kuite en bobene. Gewrigsontsteking en pynlike gewrigte. Veral die knieë en hande is pynlik en geswel. Hoofpyn: Dit is nie ’n gewone hoofpyn nie, maar wel ’n baie skielike en erge steekhoofpyn op ’ n gelokaliseerde plek. Dit hou nie lank aan nie, maar dit voel asof ’n lang spyker in jou kop ingeslaan word. Dit verdwyn gewoonlik binne ’n minuut en kan selfs net ’n paar sekondes duur. Moegheid: ’n Onbeskryflike moegheid kom dikwels voor en duur van ’ n week tot ses maande. Verswakking en spierswakheid: Dit word soms so erg dat jy nie meer kan werk nie. Gewigsverlies en chroniese diarree: Jy kan binne enkele weke tot ’ n maand van 3 kg tot 10 kg verloor. Slapeloosheid en depressie. En eienaardig genoeg die eetlus word nie aangetas nie.
Bogenoemde simptome word dikwels met dié van gewone griep verwar en ’n korrekte diagnose word in baie gevalle nie betyds gemaak nie. Die meeste akute gevalle gaan binne ’n maand of twee verby.
In ’n groot persentasie pasiënte ontwikkel chroniese (langdurige) besmetting met min of meer die volgende simptome: ■ Spier en gewrigspyne; Erge moegheid met ’ n tipiese patroon. Gedurende die oggend en vroeë middag voel die persoon normaal. Vanaf ±15:00 tot laat in die nag is die moegheid erg. Dit herhaal daagliks en kan maande of selfs jare aanhou. Spierverswakking: ’ n Normale lewe is dikwels nie meer moontlik nie.
BEHANDELING EN NAGEVOLGE
As die siekte vroeg gediagnoseer en behandel word, kan die pasiënt herstel. ’n Positiewe bloedtoets sal ’n diagnose bevestig. Ongelukkig herken baie dokters nie die siekte nie of het min kennis daarvan. ’n Diagnose word in sulke gevalle nie gemaak nie. Behandeling bestaan uit die toediening van verskeie antibiotika tesame met antiinflammatoriese middels, pynstillers en multivitamiene. Antibiotika word deur die mond toegedien vir drie tot vier maande terwyl binne-aarse middels vir vyf agtereenvolgende dae tesame met aarvoeding toegedien word. In chroniese gevalle word die behandeling herhaal indien tipiese simptome ervaar word.
Die RB51-entstof as ’n oorsaak van brucellose in mense kan nie met gewone bloedtoetse opgespoor word nie en reageer nie op gewone behandeling nie. Laat jou dokter weet as jy ’ n vermoede het dat RB51 die oorsaak van besmetting kan wees.
SIEKTEVERLOF
In ernstige gevalle kan dit nodig wees om aan die pasiënt vir ’ n lang tydperk siekteverlof toe te staan. In sommige gevalle is dit selfs raadsaam om af te tree of van werk te verander. Hierdie siekte met sy nagevolge kan dus ’n mens se hele lewe en loopbaan verander of kortknip.
Moet nooit verdagte, besmetlike materiaal, soos dooie kalwers, lewende, swak kalwers of vrugvliese, sonder handskoene hanteer nie. Moet nooit rou melk, verdagte besmette vleis, vleisprodukte en biltong koop of hanteer nie.
Onthou: ’n brucellose-besmette vers, koei, dooie kalf of ongepasteuriseerde melk is ’n tydbom en kan jou lewe drasties verander of verwoes.
Maandeliks word in verslae bekend gemaak hoe die gevaarlike siekte bruceloose versprei. Dit is tyd dat almal hande vat om dié siekte, wat álmal bedreig, te beveg en uit te roei. Dr. Frans Banting, ’n veearts van Bloemfontein wat al 33 jaar lank aan dié siekte ly, vertel sy storie.
Die hoogste koors met gloe-
’n Drogingseenheid by ’n neute-aanleg gebruik sonenergie om hitte deur ventilasiepype te herlei. Energie word in ’n hittebattery geberg, waarvandaan dit beton-lugstene verhit en die drogingsproses deur die nag voortsit. Verlede jaar het dié stelsel in sowat 85% van die aanleg se hittebehoeftes voorsien.