KASSAWE HET ’N OPDRAANDE STRYD IN SUID-AFRIKA

HOEWEL die winkelgroep Woolworths pakkies skyfies van kassawe aanhou, moet daar nog baie gedoen word om dié voedselgewas tot ’n kommersiële landbouproduk op te hef, sê me. Macucwa Mmaserame van die Departement van Landbou, Bosbou en Visserye se afdeling vir inheemse voedselgewasse.

Sy sê die departement het groot erns met kassawe wat in ander dele van Afrika ’n groter rol in voedelsekerheid speel as mielies. In Ghana is kassawe die stapelvoedsel van die meeste mense en in Nigerië word bakkerye glo verplig om 25% kassawemeel in hul brood te gebruik.

Die Departement van Landbou meen dat kassawe ’n beduidende rol in Suid-Afrika se voedselsekerheid kan speel. “Wat as daar iets fout gaan met mielies en dit word uitgewis deur ’n siekte?” het Mmaserame aan boere op ’n boeredag oor kassawe van die Landbounavorsingsraad op Nelspruit gesê.

Sy sê daar is dringend belegging in verwerkingsaanlegte nodig, want die produksie van kassawe in Suid-Afrika is tans aan die afneem omdat dit net deur bestaansboere vir huishoudelike gebruik aangeplant word.

Kassawe kan op baie verskillende maniere gebruik word. In Mosambiek word bier daarvan gemaak en in Zambië word dit ver- bou om die tekstielbedryf van stysel te voorsien.

Dit kan gedroog en gemaal word om meel te maak en dit kan ook, soos aartappels en patats, gebraai, gebak en gekook word.

Mnr. Ernst Janovsky, hoof van Absa Agribesigheid, sê kassawe se kans om die mas op te kom teen mielieproduksie in Suid-Afrika is egter skraal. Hy sê kassawe het te veel verwerking nodig om winsgewend bemark te word. “Mielies word maklik op- en afgelaai en daar is goed gevestigde verwerkingsgeriewe. Biotegnologie maak dit boonop elke jaar makliker vir boere om beter opbrengste in moeilike toestande te realiseer.

“Kassawe is egter ’n wortelknoets, dit is nie dieselfde vorm nie en is moeilik om te vervoer. Daar is nie verwerkingsaanlegte nie en om dit in groot maat te droog en te maal, verg te veel prosesse om dit winsgewend met mielies te laat meeding,” sê hy.

Janovsky sê die feit is dat SuidAfrikaanse mielieprodusente te suksesvol is vir kassawe om ’n vastrapplek in die Suid-Afrikaanse kommersiële mark te kry. “In ’n land soos Ghana waar mense tussen een en een-en-’n-half ton mielies per hektaar oes, kan kassawe meeding, maar nie in Suid-Afrika nie.” – JASPER RAATS

‘In ’n land soos Ghana waar mense 1 ton tot 1,5 ton mielies per hektaar oes, kan kassawe meeding, maar nie in Suid-Afrika nie.’

– Ernst Janovsky