AGOA STU UITVOER, BEMAGTIGING
DIE
Wes-Kaapse sitrusbedryf is verheug oor die hernuwing van die Amerikaanse wet op groei en geleenthede in Afrika (Agoa) vir nóg tien jaar, want dit is deurslaggewend tot die winsgewendheid en groei van uitvoerprogramme en transformasieplanne.
Die omset van Suid-Afrika se sitrusuitvoer na Amerika het die afgelope 15 jaar van sowat R10,2 miljoen tot R720 miljoen gegroei.
Dit is danksy die goeie samewerking tussen boere, die allerbeste vrugte en die voordeel wat Suid-Afrika onder Agoa geniet. Die Agoa-wet skaf heffings af op die Amerikaanse verkoopprys van produkte uit Afrika.
Mnr. Gerrit van der Merwe, voorsitter van die Wes-Kaapse Sitrusprodusenteforum (WKSPF), sê die heffings sou 15% tot 30% van hul verdienste opneem en dit onekonomies maak om vrugte na Amerika uit te voer.
Die Wes-Kaap, wat vry is van swartvlek, lewer die grootste deel van die sitrus wat na Amerika uitgevoer word. Die eerste uitvoer na hierdie kieskeurige mark was in 1999. Sedertdien het die bedryf altesame R8,8 miljard in Amerika verdien. Ongeveer 60% (R5,4 miljard) daarvan het na die Wes-Kaapse ekonomie en plase teruggekom.
Van der Merwe verwag sitrus-uitvoer na Amerika sal oor die volgende dekade met 10% tot 15% per jaar groei.
Die Midde-Weste van die land is aantreklik vir sitrusboere, want danksy die oliebedryf is dit ’n ryk afsetgebied.
PROJEKTE BRING HOOP
Sedert die bedryf na Amerika uitvoer, is verskeie suksesvolle transformasieprojekte op die been gebring. Dit staan bekend as die Harvest of Hope-projekte en is gesetel in die sitrus-, rooibostee-, wyn-, tafeldruif- en sagtevrugtebedryf. Die doelwit is om behoeftige plaaswerkers op te hef en te bemagtig.
Me. Suhanra Conradie, senior bestuurder van die WKSPF, sê Agoa lewer ’n belangrike bydrae tot hierdie ontwikkelings- en transformasieprogramme. “Ons het reeds gesien dat 1 210 werkers ekonomies bemagtig word, terwyl nóg 500 uit maatskaplike ontwikkelingsprogramme voordeel trek. Dit bereik altesame 4 500 mense.”
Volgens haar word 4 000 permanente en 12 000 tydelike werknemers deur die Amerikaanse uitvoerprogram bevoordeel. Danksy die program is ’n bykomende 3 000 werkgeleenthede in die regstreekse en onregstreekse diensketting geskep. Die voordele van die verkope van Suid-Afrikaanse sitrus ondersteun ’n hele plattelandse omgewing, dorpe, infrastruktuur en die gemeenskap van diensverskaffers. – LUCILLE BOTHA