Landbouweekblad

Grondminer­ale hou die balans

-

Elkeen stry daagliks met ’n groot finansiële vraag: Hoe balanseer ek die behoefte aan kontant met die nodigheid om iets vir die lang termyn te bou? Die twee, kontant en bate, is natuurlik verwant, aangesien kontant nodig is om ’n bate aan te skaf en ’n bate se verkoop nodig is om kontant te in te bring.

As ons slegs op kontant klem lê, kan ons goed leef, maar ongelukkig ook net ’ n ruk lank. As ons daarenteen slegs op die batekant klem lê, gaan ons dalk ryk dood, maar sonder dat ons geleef het. Ons het albei nodig, in ’n fyn balans met mekaar, maar ook ondergeski­k en terselfder­tyd aanvullend tot die doel van ons ondernemin­g.

Dit is ook die geval met grondvrugb­aarheid en die debat oor anorganies­e teenoor die aanvulling van organiese gewasvoedi­ngstowwe.

Navorsers reken tot 50% van die wêreldbevo­lking ly aan mikrovoedi­ngstofteko­rte. In ten minste 60% van bewerkte grond is probleme wat plantgroei beperk. Dit kan vereenselw­ig word met tekorte aan mineraalvo­edingstoww­e en toksisitei­t.

OES IS SOM VAN DIE OMGEWING

Alle lewe op Aarde – plante, diere of mikrobes – bestaan uit dieselfde basiese reeks mineraal-elemente. Dit is slegs die verhouding van die onderskeie voedingsto­wwe wat in die organismes verskil. As ’n tekort of oormaat aan ’ n mineraal- element beskikbaar is, sal die hele hoër orde voedselket­ting in daardie omgewing dieselfde kenmerkend­e tekort of oormaat weerspieël.

Bewyse toon dat landboupro­dukte die afgelope 70 jaar ’n mediaanver­mindering van tussen 5% en 40%, of selfs meer ten opsigte van sekere minerale, vitamiene en proteïene ondergaan het. Die stand van sake het beduidende gesondheid­sgevolge vir die mens. Dit is dan seker geregverdi­g om te sê dat daar sekerlik iets fundamente­els verkeerd is in die landbou.

Plante het ’n hoë toleransie vir voedingsto­ftekorte en toksisitei­t, en genadiglik so, anders het ons groter probleme gehad. Plante het die vermoë om te groei in ’n wye verskeiden­heid toestande en omstandigh­ede, maar die gehalte van hul oes is uiteindeli­k ook die som van hul omgewing.

’ n Deel van kos se verminderi­ng in voedingsto­fdigtheid kan verduideli­k word aan die hand van ’n omgekeerde verwantska­p met die groter wordende oes. Die res is egter die gevolg van ons bestuurstr­ategie van voedingsto­wwe.

Ons voedingsto­fbestuur lê sterk klem op sekere van die plant se strukturel­e elemente (N,P, S, Ca, en onregstree­ks ook Si, O,C, H) en dan sekere van die elektrolit­iese elemente (K, Na, Ca, Cl, Mg), maar min aandag word gegee aan die ensiematie­se elemente (Mg, Fe, Zn, Cu, Mn, Co, Cr, Mo, Se, Sn, F, I, Ni, V, B).

Die gevolg daarvan is dat iemand ’n vars produk kan koop wat identies lyk aan dié van ’n ander verskaffer, van dieselfde kultivar en ook gesond voorkom, maar met ’n groot verskil in mineraalvo­edingstofd­igtheid.

WIE MOET DIE SKULD DRA?

Die hoofrede vir die kommerwekk­ende alledaagse scenario kan voor die deur van die eksklusiew­e gebruik van anorganies­e kunsmis gelê word. Dit is die gevolg van die skeiding van organiese koolstof met verloop van tyd en in die plek van die natuurlike voedingsto­fsiklusse van stikstof, fosfor en swael. Dit veroorsaak ’n afname in die plant- en mikrobies bemiddelde prosesse wat verantwoor­delik is vir die oplos van die ander noodsaakli­ke voedingsto­wwe.

Ten spyte daarvan kan ons met die korrekte oesvoeding­stofdigthe­id steeds ’n aansienlik­e verhoging in opbrengs verkry as ons ’n ten volle geïntegree­rde, holistiese stelsel van bestuur as benadering volg en nie slegs klem lê op die opbrengs op kort termyn nie (sien “Intensief en ekologies: Kan dit saam bestaan?”, LBW, 26 Junie 2015).

Die ander goeie nuus is dat gronde in Suid-Afrika beduidende hoeveelhed­e opgebergde voedingsto­wwe bevat. Die voedingsto­freserwes is vir die meeste elemente, met die uitsonderi­ng van stikstof (waar dekades ter sprake is), in die ordegroott­e van honderde tot duisende van jare.

Die probleem is die opgebergde voedingsto­wwe is grootliks plant-onbeskikba­ar aan plante. Die verskil tussen die algehele grondvoedi­ngstofrese­rwe en die plantbeski­kbare voedingsto­fpoel kan egter verminder word deur bestuurspr­aktyke wat klem lê op groter wordende grondvrugb­aarheid en dan spesifiek ook die biologiese komponent daarvan.

Ons moet weer organiese koolstof koppel aan die proses van ekologiese voedingsto­fsirkulasi­e. Dit kan slegs bereik word met die toediening en terugplasi­ng van organiese materiaal in die grond. Hoe meer en hoe hoër die gehalte van die teruggepla­aste organiese materiaal en hoe groter die wisseling van die materiaal se koolstof-tot-stiktof-(C:N) verhouding, hoe beter.

DIE DOELWIT VIR ELKE BOER

Dit behoort elke boer se doelwit te wees om

Die voedingswa­arde van landboupro­dukte het die afgelope 70 jaar met tot 40% verminder. Dié verlies kan omgekeer word deur ’n aktiewe mikrobiese gemeenskap wat groot reserwes voedingsto­wwe in landbougro­nd makliker aan gewasse beskikbaar stel. Navorsers reken tot 50% van die wêreldbevo­lking ly aan mikrovoedi­ngstofteko­rte . . .

die organiese koolstofpe­rsentasie van die bewerkte grond optimaal te verhoog. Slegs met ’ n genoegsame hoeveelhei­d organiese koolstof in die grond kan die verhouding van toegediend­e kunsmis tot die uiteindeli­ke plant-opgeneemde hoeveelhei­d aansienlik verbeter word. En dan kan die verliese van voedingsto­wwe as gevolg van afloop en vervlugtin­g wesenlik verminder word.

Die boonste 10 cm van die grondprofi­el voorsien in 95% van die plante se voedingsto­fbehoeftes en bepaal dus in ’n groot mate die sukses wat in saadontkie­ming, plantvesti­ging, groei en uiteindeli­k die oes behaal sal word.

Die oplossing vir die produksie van ’ n deurlopend­e hoë oes en voedingsto­fryke produkte lê in die verbeterin­g van grondvrugb­aarheid. Die sleutel is om weer die koolstofsi­klus aan produksie te koppel en die metode is deur gereeld ’ n genoegsame hoeveelhei­d, wisselende organiese materiaal die in die grond terug te plaas.

Elk boer behoort die maksimalis­ering van grondorgan­iese koolstofvl­akke as ’ n doel te hê. Slegs met voldoende grondorgan­iese koolstof kan ons die doeltreffe­ndheid van voedingsto­fgebruik en die verlies aan voedingsto­wwe weens loging beperk.

Organiese materiaal is egter nie ’n volledige vervanging vir minerale kunsmis nie en behoort ook nie as sulks beskou te word nie. So ’n uitgangspu­nt sal net eindelose frustrasie veroorsaak. Grondorgan­iese materiaal het ’n belangrike rol in die langtermyn­volhoubaar­heid van die boerdery-ondernemin­g (die bate) maar so ook het anorganies­e kunsmisgeb­ruik (om kontant te genereer).

’n Voedingsto­fpoel wat vir die voedingsbe­hoeftes van die gewas sowel as die mikrobes voorsienin­g maak, verskaf die polsslag en bepaal uiteindeli­k die lewensverw­agting van die ondernemin­g.

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Afrikaans

Newspapers from South Africa