Vleisbeeste: Selekteer vir beter wintervet

Liggaamskondisietelling ( LKT) is ’n groot geheim in beesboerdery. Dit is die barometer van hoe gelukkig ’n dier in sy omgewing of omstandigdhede is. As beesboere moeite daarmee doen, kan hulle hul koste nóg meer bestuur.

Die beginsel dat dit goedkoper is om op ’n vlak te bly as om daar te kom, is van toepassing. Dit is goedkoper om diere op ’n redelike LKT te hou as om hulle op te bou wanneer hulle te ver van die ideale 7 uit 9 geval het.

Verskeie lande gebruik verskillende kriteria om die LKT te bepaal en ongelukkig is dit ’n waarneming pleks van ’n absolute meting.

Ter wille van die rubriek gaan ek die LKT-kriteria gebruik waarvolgens ons werk van 1-9: 1 is brandmaer en 9 is spekvet. (Sien ook die KASSIE vir ’ n verduideliking.) Die ideaal is 6-7. Natuurlik is 8 en 9 altyd “mooier”, maar dit is nie altyd kostedoeltreffend nie. Ek meen oorvet is ook nie die ideaal nie. (Dink maar aan mense: Oorgewig mense kom moeiliker oor die weg as skraler mense en jy hoor dit aan hul asemhaling.)

Die LKT is kernbelangrik omdat dit ’ n aanduiding is van baie ander fisiologiese prosesse. Dit is gevolglik een van die belangrikste eienskappe om te bestuur en/of daarvoor te selekteer.

Ek verwys natuurlik na ’n goeie LKT op natuurlike weiding en nie wanneer diere gevoer word nie. Dit is ook ’n bewys van ’n dier se vermoë om gras doeltreffend om te skakel in liggaamsgewig of vet. Die LKT is ’n maatstaf van hoe goed ’n dier aangepas is en van sy/haar vermoë om gras doeltreffend om te skakel. Die resultaat is herbesetting (vrugbaarheid). As dit dus nie ingeteel is nie, moet dit kom van ’ n ander bron en dit is gewoonlik duur voer.

VET DEUR DIE KOUER, DROËR MAANDE

’n Beter LKT kom voor by diere wat vroeër geslagsryp is en nie dié met die hoë gemiddelde daaglikse gewigstoename vir hul ouderdom nie. Hierdie diere kry dit reg om op twee jaar te kalf en daarna gereeld te kalf omdat hulle gelukkig is in hul omgewing. Bulle met hierdie eienskappe teel nageslag met hierdie eienskappe.

As ’n pragtige bul met ’n goeie hormonale balans nie nageslag teel wat vroulik (hormonaal gebalanseerd) en vroeg geslagsryp is, hul LKT behou met minimale insette en gereeld kalf nie, is hy nie die moeite werd nie.

Energie dryf die wêreld voort. En vet is energie. Diere wat dus maklik vet word en langer daardie vet behou, veral deur die kouer en droër maande, is waarna ons soek. Hulle het ook ’n goeie LKT. Diere wat oor jare heen daarvoor geselekteer word, word vroeër en gouer vet. Hierdie diere produseer en reproduseer doeltreffend en winsgewend van die veld af.

Dan weet ons ook dat die navorsing wys

Die moeilike boerderymaande lê en wag. Maak seker jy bestuur jou diere se liggaamskondisietelling optimaal vir groter winste.

dat die LKT met kalftyd die aanwyser is vir herbesetting. Daarom is dit belangrik dat die LKT deur die wintermaande behou word.

MEET DIE PH

Verder is dit belangrik om in harmonie met die natuur te boer. Die meting van die pH in die urine is ’n maklike, goedkoop manier om hierdie belangrike eienskap te bestuur as ’n mens se waarneming nie altyd na wense is nie.

Ek probeer die diere as volg bestuur nadat ons die pH gemeet het. Indien die pH 7 en groter as 7 is, los ek alles net soos dit is. Tussen 6- 7 sal ek eers diere skuif na ’ n beter kamp en wanneer die pH minder as 6 is, sal ek strategies ’n proteïenaanvulling beskikbaar stel.

Slegs diere wat vroeg geslagsryp is, kan op twee jaar beset raak op natuurlike weiding. Diere wat later geslagsryp is, kry dit nie reg nie. Omdat produksiekoste gedurig styg, is dit ’n kwessie van oorlewing dat diere vroeër moet kalf.

Dit is moontlik om hierdie praktyk op lang termyn volhoubaar in werking te stel. By Dewetsdorp word dit reeds die afgelope 20 jaar met sukses gedoen. Mnr. Gerrit van Zyl besit die Hanzyl-Bonsmarastoetery buite Dewetsdorp. Hy is die eienaar van die Landbounavorsingsraad en Absa se Nasionale Prestasietoetskudde van die Jaar (vir 2009 tot 2011) en was Voermol se nasionale Beesboer van die Jaar vir 2011.

Peake Equipment van Beestekraal by Brits het sy reeks selfaangedrewe gewasspuite uitgebrei. Die Peake STS 5000 het ’n Cummins-enjin van 215 kW (teenoor die 1 1 5 kW van die oue), ’n spuittenk van 5 000 liter (oue: 2 000 liter), ’n voorgemonteerde spuitbalk van 36 m (oue: 30 m), en ’n vierwielaangedrewe werkspoed van tot 40 km/h. Prys: R2,7 miljoen. NAVRAE: Mnr. Donald Peake, sel 083 701 0810.

Hierdie elektrostatiese Martignani-boordspuit word deur Southtrade uit

Italië ingevoer. Dit gee die spuitstofdeeltjies ’n negatiewe lading

sodat dit beter aan die blare vasklou. Dit benodig dus minder spuitstof as wat konvensionele

spuite toedien omdat daar geen spuitstof afdrup nie. Die werktuig is vir neutboere ontwerp. Die Whirlwind 1500 M612 Major-mo

del op die foto kos R397 230. tel.

021 981 6044.