ROOI LIG RED BYE
Ligterapie kan bye help om die skadelike uitwerking van neonikotinoïed-plaagdoders beter te oorleef, het Britse navorsers bevind.
Hulle ontwikkel nou ’n klein toestel wat aan die binnekant van ’n byekorf gesit kan word om sy inwoners te behandel, en hoop dit kan ’n goedkoop oplossing vir ’n reuseprobleem met verreikende gevolge wees.
Prof. Glen Jeffery van die Universiteitskollege London (UCL) se instituut vir oftalmologie (oogkunde) verduidelik dat die plaagdoders bye se mitochondriese funksionering onderdruk, en sodoende die produksie van adenosien-trifosfaat (ATP) verlaag. ATP word gebruik om chemiese energie binne selle oor te dra sodat die selle kan funksioneer.
As ATP-produksie onderdruk word in bye wat aan neonikotinoïede blootgestel is, raak die insekte minder beweeglik. Hulle kan hulself naderhand nie meer voed nie, en vrek weens verhongering.
Die navorsers het vier groepe bye uit kommersiële korwe bestudeer, met meer as 400 bye in elke kolonie. Twee groepe is vir tien dae aan die neonikotinoïed imidacloprid blootgestel. Een groep het in dieselfde tydperk ligterapie ontvang – 15 minute se amper infrarooi lig (670 nm) wat twee keer per dag by die korf ingeskyn is.
Die navorsers berig in die vaktydskrif Plos One dat die beweeglikheid van die bye wat vergiftig is, maar nie met ligterapie behandel is nie, saam met hul ATP-vlakke vinnig verlaag het. Hul oorlewingstempo het dienooreenkomstig afgeneem. Die bye wat vergiftig is, maar ook met die ligterapie behandel is, het betekenisvol meer beweeg en oorleef. Hulle het net so lank geleef en net so goed gefunksioneer soos bye wat nie vergiftig was nie.
Een groep is nie vergiftig nie, maar het ook ligterapie ontvang. Hul oorlewingstempo was selfs beter as dié van die kontrole-groep. Die navorsers het bevind die diep rooi lig het, sover hulle kon sien, nie met die bye se gedrag ingemeng nie.
UCL-oogkundiges bestudeer al lankal terapie met amper infrarooi lig vanweë die voordele nie net vir bye nie, maar ook vir ander diere, mense inkluis, spesifiek om die uitwerking van veroudering en ’n reeks neurologiese siektes teen te werk.
“As ’n senuweesel meer energie as ander selle gebruik, of ingeperk is weens ’n gebrek aan energie, kan rooiligterapie dit ’n hupstoot gee deur die mitochondriese funksie te verbeter.
“Dit kom basies op die herlaai van die sel se batterye neer,” sê Jeffery.