Lui die doodsklok?

Met die beoogde wysiging aan die Inkomstebelastingwet is daar baie kenners wat beweer trusts gaan hul glans verloor as boedelbeplanningsinstrument. Ja, daar gaan noodwendig belastingimplikasies wees, maar die grootste voordeel van ’n trust, naamlik die be

Mnr. Pravin Gordhan, Minister van Finansies, het in sy begrotingsrede vir 2016-’17 aangekondig dat hy beoog om die belastingreëls rakende rentevrye lenings aan trusts te verander. Hy was nie baie spesifiek oor die veranderings nie, totdat die voorlopige wetsontwerp op belastingwette in Julie vanjaar gepubliseer is. Dit het meer duidelikheid gegee. Die impak van die veranderings, wat op 1 Maart aanstaande jaar in werking tree, gaan beduidend wees.

’n Nuwe artikel (7C) sal in die Inkomstebelastingwet ingesluit word. Dié artikel sal van toepassing wees wanneer ’n natuurlike persoon of verbonde maatskappy ’n lening aan ’n verbonde trust maak. Indien die rentekoers wat op die lening gehef word, laer is as die repokoers plus 1% (tans 8%), sal die verskil in rente ’n geagte inkomste in die hande van die uitlener wees. Die toegewing om jaarliks R100 000 van ’n lening terug te skenk aan die trust, gaan ook verval. In die toekoms sal sodanige skenking van ’n verbonde lening aan skenkingsbelasting onderworpe wees, sonder enige kwytstelling.

Die bekendmaking van die beoogde veranderings aan die Inkomstebelastingwet is met groot ontsteltenis in die media begroet. Daar word aangevoer dat die Tesourie in die toekoms veel meer uit trustbelastings wil verdien en dat hy ook beoog om belastingbetalers se vermoë om welvaart belastingvry na trusts oor te dra, wil beperk. Die indruk word gewek dat trusts met hierdie wysigings hul aantreklikheid as boedelbeplanningsinstrument verloor het en na dese nie meer as deel van ’n boerderystruktuur aangemoedig behoort te word nie.

Na aanleiding van die Davis-belastingkommissie se ondersoek na Suid-Afrika se belastingwetgewing was dit te wagte dat die voorgestelde wysigings duidelikheid sou bring oor die Tesourie se inwerkingstelling van die kommissie se voorstelle.

In sy eerste verslag het die kommissie hom veral uitgelaat oor hoe die merkbare misbruik van trusts vir belastingdoeleindes aangepak moet word, veral met verwysing na die geleibuisbeginsel. Dié beginsel behels dat inkomste wat in ’n trust ontvang is, mag “deurvloei” om eerder in die hande van die trustbegunstigdes belas te word. Dit was dus algemeen te wagte dat hierdie beginsel saam met die voorgestelde wysigings beëindig sou word, maar dit is helaas nie gedoen nie.

Neem egter kennis dat bogenoemde nog net voorgestelde wysigings is en tans oop is vir openbare kommentaar. Na gelang van die bywerking van die kommentaar sal die nuwe bepalings eers vanaf 1 Maart aanstaande jaar in werking gestel word.