VEESIEKTES BREEK OP GROOT SKAAL UIT
TALLE uitbrekings van knopvelen drie-dae-stywesiekte, bloutong, Afrika- en Asiatiese rooiwater, hartwater en anaplasmose (galsiekte) is die afgelope tyd by veeartse dwarsoor Suid-Afrika aangemeld. Boere word gemaan om hul vee betyds in te ent.
Dr. Faffa Malan, bestuurder van die Herkouerveterinêre Vereniging van Suid-Afrika (Ruvasa), sê in sy Januarieverslag oor veesiektes daar is goeie entstowwe beskikbaar en dus geen rede hoekom boere deur sulke siektes geteister hoef te word nie. Hulle moet hul diere voorkomend inent om hulle teen die siektes te beskerm. Boere kan nou reeds begin beplan om hul vee voor die volgende reëntyd in te ent.
Die jongste aanmeldings is vanweë die goeie reën wat oral voorgekom en veral muggie-, muskiet- en bosluisgetalle drasties laat toeneem het. Muskiete dra die slenkdalkoors- en Wesselsbronsiekte-virus oor. “Boere moet altyd slenkdalkoors in gedagte hou. Meld dadelik gevalle van aborsies en vrektes by ’n veearts aan sodat die oorsaak vasgestel kan word,” sê hy.
Stilstaande water ná baie reën is die ideale uitbroeiplek vir muskiete en muggies. Muggies versprei virusse wat bloutong veroorsaak. Ander siektes wat deur insekte oorgedra word, is knopvel-, driedae-styween Afrikaperdesiekte.
INWENDIGE PARASIETE
Inwendige parasiete neem skerp toe wanneer dit baie reën. Veral haarwurms is reeds by talle veeartse aangemeld. Op een plaas het 63 lammers in ’n trop van 500 weens erge besmetting met haarwurms gevrek. Kliniese tekens van in- wendige parasietbesmettings sluit in bloedarmoede, wat aan ’n bleek oogslymvlies uitgeken word, kwakkele, gewigverlies en maagwerking.
UITWENDIGE PARASIETE
Vanweë die goeie reën is daar ook ’n toename in bosluisgetalle. Hierdie parasiete veroorsaak onder meer Afrika- en Asiatiese rooiwater, hartwater, galsiekte, knopvelsiekte en bloedarmoede. In sommige distrikte word die voorkoms van hierdie siektes as ’n “ontploffing” bestempel.
Boonop veroorsaak bruinoor- en bontpootbosluise wonde wat spykerwurmvlieë lok, wat dan hul eiers in die wonde lê.
Stalvlieë is ook aangemeld. Hierdie vlieë veroorsaak irritasies en verdikking van die vel, wat ’n rol in die uitbreking van Senkobosiekte (oopbars van die velop- pervlak) veroorsaak.
Malan sê inenting sal ál hierdie parasiete se lewensiklusse ver- breek en die siektes voorkom.
GESLAGSIEKTES
Nuwe gevalle van trigomonose word maandeliks aangemeld en is “buite beheer”. Boere moet die gebruiklike maatreëls vir bioseker- heid tref deur bulle slegs by telers te koop wat sélf goeie bioseker- heid handhaaf en hul bulle gereeld vir geslagsiektes toets.
VIRUSSIEKTES
Daar is geen behandeling vir vi- russiektes nie. Daarom moet boe- re hul vee inent. Die uitsondering is snotsiekte waarvoor nog geen entstof bestaan nie, hoewel ’n entstof tans vir registrasie getoets word. Dié dodelike virus word met wildebeeste verbind, maar daar is ook ’n stam wat met skape verbind word. Biosekerheid is ál oplossing om snotsiekte van beeskuddes weg te hou.
Vir nog inligting oor die siektes en toestande besoek