‘RED EERS BEDRYF, TAKEL DÁN TRANSFORMASIE’
DIE Regering moet eers net help om die krisis op te los wat veroorsaak word deur hoendervleisstorting uit die Europese Unie (EU), en dán aandag gee aan die transformasie van die sektor, sê die Food and Allied Workers Union (Fawu). Dit is bekend dat Suid-Afrika se pluimveebedryf nie na wense getransformeer is nie, maar indien die hoendervleisstorting, wat reeds tot die sluiting van maatskappye en die verlies aan duisende werksgeleenthede gelei het, nie vinnig opgelos word nie, sal niks oorbly om te transformeer nie.
Mnr. Katishi Masemola, hoofsekretaris van Fawu, het aan die Parlement se portefeuljekomitee vir handel en nywerheid gesê die Regering moet onmiddellik invoertariewe op hoendervleis verhoog en na teenstortingsbelasting kyk.
Op kort tot mediumtermyn moet die moontlikheid van ’n “handelsoorlog” ondersoek word deur wedersydse tegniese versperrings in te stel vir handel in hoendervleis aan die been wat Suid-Afrikaanse kettingwinkels van die EU invoer.
VOËLGRIEP?
“Dit kan nie wees nie dat Suid-Afrikaanse pluimveeprodukte, spesifiek borsvleis, toegang tot die EU verbied word weens ‘voëlgriep by volstruise’, terwyl voëlgriep ook in die EU voorkom, soos onlangs in die ‘werklike pluimveesektor’ die geval was. Suid-Afrika het die veiligheidsmaatreëls verwyder toe die EU-lidlande eenparig beweer het dat hulle vry van voëlgriep is, sonder dat Suid-Afrika hul bewerings eers voldoende geverifieer het,” het Masemola gesê.
Mnr. Patrick Maloyi, ANCLP, het Fawu gevra of die Regering hoendermaatskappye wat weens die krisis toegemaak het, onder sy vlerk moet neem of moet help met subsidies vir sekere produksiekoste.
Masemola het gesê Fawu het nie ’n probleem met die voorstel dat die Regering dié maatskappye oorneem nie, maar dit sal nie ’n verskil maak as die hoendervleisstorting nie gekeer word nie. “As ons nie as ’n sektor oorleef nie, sal daar nie transformasie wees om van te praat nie. Transformasie is noodsaaklik, maar laat ons eers die krisis oplos,” het hy gepleit.
Die voortbestaan van die land se voedselsekerheid, die landelike ekonomie en 130 000 werkers en hul gesinne is nou grootliks in die hande van die Regering.
DUBBELE STANDAARDE
In ’n onlangse meningstuk vir Business Day skryf die ekonoom mnr. Mike Schüssler boere in die EU ontvang regstreekse én onregstreekse subsidies, uitvoerbystand én kwotabeskerming vir hoërmarge-witvleis. Daarby het die EU ingewikkelde dieregesondheidsen -welstandsmaatreëls. Dié maatreëls tree in werking wanneer invoer kwalik 7% van die algehele mark beslaan, maar die EU verwag Suid-Afrika moet veel meer tegemoetkomend wees.
Hy skryf die Europese Kommissie erken self as Europese invoertariewe met 50% verlaag word, sal Argentinië, Brasilië, die Oekraïne en Thailand borsvleis teen ’n laer prys kan verskaf as die Europese produsente. Hy reken Suid-Afrika se pluimveebedryf is omtrent so doeltreffend soos dié van Thailand.
“Internasionale studies deur Europese universiteite het getoon Suid-Afrikaanse produsente lewer hoender goedkoper en doeltreffender as hul Europese eweknieë. Dit word bewys deur die feit dat heel, vars hoenders in Suid-Afrikaanse winkels goedkoper is as in die meeste Europese lande, terwyl hoenderborsvleis minder as die helfte kos van dié van Europese produsente.”
Schüssler skryf verskeie Europese lande is reeds aan onregverdige handelspraktyke skuldig bevind en selfs daarvan beskuldig dat hulle die afgelope 16 jaar die hoenderbedryf in Ghana, Benin en Nigerië vernietig het. “Klein familieboerderye én nywerheidsplase is gedwing om hul deure te sluit, al het hulle ekonomies geboer. Niemand kon met gesubsidieerde hoendervleis meeding nie.” —
‘As ons nie as ’n sektor oorleef nie, sal daar nie transformasie wees om van te praat nie.’