PEET JANSE VAN RENSBURG
Peet Janse van Rensburg is ’n derdegenerasieboer wat al agt jaar lank saam met sy pa en tweelingbroer groente verbou op Langplaas, Brits. Patats is een van die vyf groentesoorte wat hulle plant.
Hoekom pas patats goed by jul groenteboerdery?
Ons plant elke jaar sowat 900 ha groente, hoofsaaklik patats, uie, wortels, beet, skorsies en botterskorsies. Patats maak sowat 180 ha van die aanplantings uit. Sekere tye van die jaar het ons slegs patats, en dit help dan vir die kontantvloei.
Julle volg ’n holistiese benadering op die plaas. Watter dividende lewer dit op?
Dis vir ons ’n passie en vreugde om iets op gesonde grond te verbou. Wanneer die grond gesond is, is die gewasse ook gesond en vol minerale. Dit help verseker dat daar nog geslagte lank op die grond geboer sal kan word en boonop kan mense ’n beter en gesonde lewe geniet. Ons kon ons gif en kunsmisrekening met meer as 50% besnoei en dus is ons produksiekoste laer.
Wat is die belangrikste boustene van die benadering?
Die belangrikste is om koolstof in die grond op te bou, want dit verhoog die waterhouvermoë en dien as voeding vir die grondlewe. Ons gebruik organiese sure en verskillende dekgewasse om die koolstofpersentasie te bou. Beeste bewei die dekgewasse.
Watter kultivars plant julle?
Blesbok, ’n witvleiskultivar, en Beauregard, met geel vleis.
Het nuwe dieetgiere, soos banting, patatboere gebaat?
Ja, beslis! Dis ’n fantastiese plaasvervanger vir aartappels en bevat meer vitamien A (oftewel karoteen) as aartappels. Dit bevat ook minder koolhidrate.
Jou omgewing het heelwat groenteboere. Wat maak dit geskik vir groenteproduksie?
Ek dink die belangrikste redes is die beskikbaarheid van water vanaf Hartbeespoort en die kort afstand na nasionale varsproduktemarkte.
Hoe lyk marktoestande?
Sommige jare, soos vanjaar, is daar spekulatiewe boere wat agter ’n prys aan patats plant en die mark oorvol maak. Ons hoop ons gehalte help dan om ons verkope te laat vloei. Gelukkig groei die patatmark vanweë die gesondheidsvoordele.
Watter raad het jy vir mense wat hul eie patats in ’n groentetuin wil verbou?
Neem ’n patatknol of twee en plant dit in Augustus. Wanneer die rankies sowat 3040 cm lank is, knip dit af. Plant 70% van die rankie horisontaal, sowat 10 cm onder die grond, en hou dit goed vogtig. Bemes met organiese bemesting of kompos.