VEILIGE PLASE
Om vandag in Suid-Afrika te oorleef, moet jy baie dinge kleinkry. Ons het byvoorbeeld ’n President wat blykbaar bereid is om die land oor die afgrond te trek vir sy eie gewin, terwyl yslike probleme waarmee ons te kampe het, soos plaasmoorde, min of geen aandag kry.
Volgens die TLU SA se statistieke het plaasaanvalle in die afgelope dekade met 350% toegeneem. In Januarie en Februarie is 26 mense op plase vermoor, teenoor 71 mense in die hele verlede jaar. Dr. Johan Burger van die Instituut vir Sekerheidstudies sê sowat 97 boere van alle rassegroepe, uitgedruk per 100 000 van die bevolking, is in die boekjaar 2015-’16 vermoor, teenoor 52 polisielede per 100 000 en 34 van alle Suid-Afrikaners per 100 000. Dit is dus twee keer so gevaarlik om in Suid-Afrika te boer as om ’n polisieman te wees. Hoeveel duideliker moet dit dan nog gestel word?
Die “historiese” parlementêre debat oor plaasmoorde wat in Maart gehou is, het weinig bereik, behalwe dat Suid-Afrika kon hoor watter skokkende menings sekere van ons parlementslede huldig oor ons boere wat kos op hul tafel sit.
Toe die kommando’s destyds deur pres. Thabo Mbeki afgeskaf is, is sektorpolisiëring en ’n landelike veiligheidsplan as die oplossing voorgehou. Almal het daarteen gewaarsku. Nou, volgens statistieke wat aan die Parlement se portefeuljekomitee vir polisiëring verskaf is, blyk dit sommige polisiekantore in landelike gebiede het nog nie eens met sektorpolisiëring begin nie, terwyl sowat 50% nie eens aan die minimum vereistes daarvoor kan voldoen nie. Dít weliswaar ondanks individuele polisiemanne en -vroue wat steeds ’n onmisbare bydrae tot die beveilig van ons boeregemeenskap lewer.
Die boodskap is duidelik: Boere is op hulself aangewese. Tans is dit van mindere belang wat agter die plaasmoorde skuil as om net eers seker te maak Suid-Afrika verloor nie nog ’n boer nie.
Boere se reaksie op dié harde werklikheid hang baie af van waar in die land hulle boer. In Noordwes se mieliewêreld, met sy klein dorpe omring deur townships en binne trefafstand van die groot stede, organiseer boere hulself nou ná ’n reeks skokkende moorde in die Kersvakansie. Kommunikasie deur middel van WhatsAppgroepe, die insameling van data en opleiding vir boere se hele gesin is aan die orde van die dag. In die Noordoos-Kaap, waar my familie digby die ou Transkei boer, werk wit en swart boereverenigings met groot sukses saam om misdaad hok te slaan in die nadraai van die plaasmoord op die geliefde skoolhoof Ruben Gouws.
Boere kan baie doen, byvoorbeeld met honde. Toe Amerikaanse spesiale magte die voormalige Bloemfonteinse onderwyser Pierre Korkie in Jemen probeer bevry het tydens ’n nagoperasie, was dit die geblaf van ’n hond wat hul teenwoordigheid verklap het, ondanks hul wêreldklas-toerusting en -opleiding. Honde kan maklik vergiftig word. Tog het prof. Rudolph Zinn van Unisa ná onderhoude met veroordeelde inbrekers in Gautengse tronke ontdek klein, wakker hondjies wat in die huis slaap, is een van net twee goed wat inbrekers afskrik. Die ander is palissadeheinings wat die huis sigbaar maak van die straat af.
Landbouweekblad gaan ook ’n bydrae lewer. In die komende weke gaan ons ’n reeks artikels publiseer met praktiese plaasveiligheidswenke wat ons landwyd insamel. As dit net een boer se lewe kan red, sal dit die moeite werd wees. Want só kan dit wragtig nie meer aangaan nie. — CHRIS BURGESS