LEER LESSE UIT FOUTE MET DIEREGESONDHEID
LAAT dit ’n les wees vir veeboere dat daar minder dieresiektes vanjaar op plase sou wees indien méér boere hul vee pligsgetrou ingeënt het. Dit geld veral siektes wat deur insekte en bosluise oorgedra word.
Dr. Faffa Malan, bestuurder van die Herkouerveterinêrevereniging van Suid-Afrika (RuVASA), sê in sy Mei-verslag oor veesiektes die siektes wat deur inenting voorkom kan word voor die somerreën begin, is knopvelsiekte, drie-dae-stywesiekte, bloutong, Afrika- en Asiatiese rooiwater en Afrikaperdesiekte. “Entstowwe is goedkoop vergeleke met die behandeling van siek diere en vrektes wat voorkom. Dit is nou reeds tyd om ’n inentingsprogram saam met ’n veearts in te stel sodat dit betyds vir volgende reëntyd kan wees,” gee hy raad.
Weens die baie somerreën is talle uitbrekings van slenkdalkoors vanjaar verwag, maar gelukkig is veeboere dié ellende gespaar. Malan sê dit beteken egter nie boere kan nou laat slaplê nie. Hulle moet ook die stryd teen beesbrucellose volhou.
Die webwerf van die nasionale Dieregesondheidsforum (www.
nahf.co.za) bevat nuttige inligting oor dié gevaarlike siekte. Daar is ook inligting op Landbou.com oor brucellose.
Die TABEL som die siektes op wat in Mei deur veeartse by RuVASA aangemeld is.
INWENDIGE PARASIETE
Die gebruik van die Famacha-kaart, kondisietelling, eiermistelling en behandeling van spesifieke diere (slegs dié wat volgens die maatstawwe kwaai besmet is), speel ’n sleutelrol.
UITWENDIGE PARASIETE
In die koeler maande is die larwes en nimfe van bosluise met meer as een gasheer volop en hulle byt graag aan die diere se ore vas. In gebiede waar die bruinoorbosluis voorkom, moet vee in die winter gedip word om hierdie siekte te bestry.
Weerstand by bloubosluise teen plaagdoders neem toe. Malan raai boere aan om raad by ’n veearts te vra oor hoe weerstand verminder kan word.
INSEKOORDRAAGBARE SIEKTES
Daar was ernstige uitbrekings van knopvelsiekte, drie-dae-stywesiek- te en bloutong. “In die meeste gevalle was die vee nie vooraf daarteen ingeënt nie. Gevolglik het boere groot veeverliese gely. Dit sou nie gebeur het as hulle ’n goeie gesondheidsprogram gevolg het nie,” sê hy.
GESLAGSIEKTES
Nuwe gevalle van trigomono- se word steeds elke maand by veeartse aangemeld. Dié siekte is duidelik buite beheer. Malan pleit by veeboere om die nodige biosekerheidsmaatreëls te tref – onder meer deur bulle slegs by ander boere te koop wat sélf goeie biosekerheid toepas en hul bulle gereeld toets.
VIRUSSIEKTES
Daar is geen behandeling teen virussiektes nie. Gevolglik moet vee met inentings beskerm word.
RuVASA se verslag word maandeliks opgestel uit inligting wat van veeartspraktyke ontvang word. Die doel is om boere in te lig en te help om siektes voorko- mend te bestry, asook te let op diere wat met siektes en parasiete aangekoop word.
RuVASA se verslag word maan- deliks opgestel uit inligting wat van veeartspraktyke ontvang word. Die doel is om boere in te lig en te help om siektes voorkomend te bestry, asook te let op diere wat met siektes en parasiete aangekoop word.