VOLSTRUISBOERE WORD ‘VAN TWEE KANTE GEKLAP’
VOLSTRUISBOERE in die WesKaap kry ’n dubbele hou van die droogte én voëlgriep, sê mnr. Joey Potgieter, volstruisboer en voorsitter van Agri Klein-Karoo.
Altesaam 30 boere het al 40 volstruisplase se registrasie laat intrek en slaggetalle sal na verwagting daal van 150 000160 000 volstruise in 2017-’18 tot 110 000-120 000 in die seisoen 2018-’19 wat in Julie 2018 begin. “Dis boere wat sê hulle gaan nie meer met volstruise boer nie.”
Potgieter sê hulle het middel November sowat 20 mm reën gekry, maar ’n mens kan nie sien dat dit ’n verskil aan die veld gemaak het nie. Op Oudtshoorn het dit 25 mm gereën en by De Rust 25-30 mm, dog anderkant De Rust net 15-18 mm. Meer as 50 mm het in die opvangsgebied van Oudtshoorn se opgaardamme geval en dié damme is nou 70-80% vol.
Potgieter sê die boere voer hul volstruise ten duurste, veral omdat lusernproduksie in die Olifantsriviervallei omtrent tot stilstand gekom het. “Daar is net enkele plekke aan die takriviere waar die boere miskien nog ’n bietjie lusern kan sny. Ons moet nou genoeg reën kry dat die water kan loop om ’n verskil te maak.”
GROOT VERKNORSING
Potgieter sê van die volstruisboere wat hul plase se registrasie laat intrek het, het nie ander boerderyvertakkings nie.
“Dis regtig ’n probleem. As jy met bankamptenare gesels, besef jy hier is ’n groot verknorsing aan die kom. Hier is letterlik ouens wat soggens by hul huise uitstap en niks het om te doen nie. Hulle het dalk twee of drie werkers wat takke afmaak of hout maak om te verkoop of heinings regmaak, maar daar is nie ’n inkomste nie. Dit gaan later knetter om werkers te behou.”
Hy sê daar is boere wat nou hoop daar kom binne die volgende maand baie reën sodat hulle die lusern wat die afgelope paar maande op bietjies-bietjies reën oorleef het, vinnig kan natmaak om te sny en te verkoop.
Die jongste uitbreking van voëlgriep vererger die situasie. “Waar jy nou met volstruise kon geld maak, word jou plaas dalk onder kwarantyn geplaas en skielik moet jy voëls wat jy op die beste tyd sou slag, vir twee maande voer. Dit veroorsaak dat jy geld verloor en dit het ’n paar ouens oor die kant gestoot.”
Die toetse vir voëlgriep het ook broeivoëls se reproduksievermoë geknou. “Jy wil nie in die produksietyd aan broeivoëls karring nie. Die droogte en voëlgriep klap ons van alle kante.”
‘Hier is letterlik ouens wat soggens by hul huise uitstap en niks het om te doen nie.’