Dekgewas-wins binne drie jaar
As hy aan boer dink, kom dit vir hom altyd terug na die beeld van ’n groen waterdruppel, sê mnr. Izak Dreyer van die plaas Skulpspruit by Vrede: Die simbool van die strewe om elke liewe druppel water op jou plaas in iets groens te omskep.
Izak het vyf jaar gelede 100% na bewaringsbewerking omgeskakel. Die tweede, selfs groter, omwenteling in sy boerdery het twee jaar gelede begin, toe dr. Hendrik Smith, bewaringslandboukoördineerder by Graan SA, en sy oudkollega dr. Gerrie Trytsman van die Landbounavorsingsraad dekgewasproewe op Skulpspruit begin plant het.
Dit was onmiddellik só ’n groot sukses dat Izak verlede jaar 15% van sy kontantgewaslande onder dekgewasse gesit het. Hy wil vanjaar en in die komende jare dié hoeveelheid aansienlik uitbrei.
Izak plant al sy dekgewasse op droëland. Sy twee kontantgewasse is mielies en sojabone. Die sojabone word met ’n winterdekgewasmengsel opgevolg en die somerdekgewasmengsel word tussen die groeiende mielierye ingeplant.
Die afgelope produksiejaar was sy vleisproduksie op die dekgewasse, met speenkalwers en -lammers, 170 kg per hektaar. Daarmee het hy, nadat saadkoste en diesel afgetrek is, gemiddeld sowat R4 300 per hektaar in sy sak gesteek.
As hy vandag terugkyk, glo Izak ’n selfs vinniger suksespad sou gewees het om nie net na bewaringsbewerking om te skakel nie, maar eers dekgewasse te plant om die lande wat oor baie jare konvensioneel bewerk is, nuwe lewe te gee. Daarná kon hy met bewaringsbewerking weer kontantgewasse in die dekgewasse begin plant.
Hy is nou op die punt waar hy hoëdruk- beweiding met vee ’n integrale deel van sy hele boerderystelsel wil begin maak.
Izak benadruk dat dit nie nodig was om ’n paar jaar te wag om die verskil te sien wat dekgewasse maak nie; by hom was dit van die begin af duidelik.
Sy stelsel werk tans soos volg: ’n Winterdekgewasmengsel word op die sojaboonlande geplant sodra hulle gestroop is. Die plan is om vanjaar ook soveel as moontlik winterdekgewasse tussen groeiende mielierye te begin plant. Die afgelope jaar se mengsel het rog, radyse, rape en wieke ingesluit.