Lewenspolisse en aftrede

’n Mens weet nie wie eerste binne ’n gesin gaan doodgaan nie, maar daar is altyd ’n kind of gade wat uit ’n lewensversekeringspolis voordeel sal kan trek. Dié polisse is gevolglik nooit ’n mors van geld nie.

Kan hy sy ouers se lewens met ’n polis verseker om hom te help om vir aftrede voorsiening te maak? vra ’n leser.

Dit gaan nie vir aftredevoorsiening werk nie, maar ek dink dit is ’n goeie plan om te sorg vir bykomende kapitaal vir jou eie oudag – as jou ouers natuurlik nog gesond genoeg is om lewensdekking te kan kry. Versekeraars kyk ook maar na hulself en hul eie risiko’s. Dit is dus nie te sê versekering sal beslis beskikbaar wees nie.

Maak eerstens seker dat jy kan aftree. Sorg vir genoeg kapitaal wat in jou behoeftes kan voorsien vir jou normale lewensverwagting ná aftrede. Mense gaan nie in volgorde dood nie en jou ouers kan jou dalk oorleef, wat natuurlik beteken jou eie aftreebehoeftes is nie eintlik ’n kwessie nie, nè?

Hou ook in gedagte dat jyself genoeg lewensdekking moet hê sodat daar genoeg geld sal wees om voorsiening te maak vir jou oorlewende gade en kinders en ander verpligtinge as jy nie ou bene maak nie.

Wat die leser se vraag betref, ek het al baie gehoor hoe mense sê “ek wil nie geld uit my ma of pa se dood maak nie”, en dan laat hulle sommer hul ouers se bestaande polisse opskort. Al die jare het hulle vir dekking betaal, net om dit nou sommer op te skort omdat die kind hangups het om geld te ontvang? Dom, baie dom.

Mense gaan dood. Hulle “kom nie iets oor” nie. Hulle gaan dood, of jy daarvan hou of nie. En as daar lewensdekking is wat kan uitbetaal, waarom nie daaruit voordeel trek nie? Ek sê gereeld vir ouer kliënte om nie hul lewensdekking te beëindig as hulle dink dit is nie meer nodig nie. Sedeer die polis aan ’n kind en laat hy of sy die premies oorneem. Hulle gaan nooit daardie geld in daardie tyd gespaar kry nie. En dit is geld waarvan ons seker is.

Ek sien hierdie geld as ’n bykomende neseier en nie om kapitaal vir aftrede aan te vul nie. As jou ouers jou wel oorleef, kry jou naasbestaandes minstens die finansiële voordeel ná hul dood. Lewensdekking is nooit geld wat gemors is nie.

Sommige versekeraars het ’n probleem met die versekerbare belang wanneer jy ’n polis op iemand anders se lewe uitneem. Indien jy so ’n probleem ervaar, herinner die versekeraar gerus daaraan dat die bestaande reg erkenning verleen aan die beginsel dat ’n kind ’n onvervreembare belang in sy ouers se lewe het. Dit is so eenvoudig soos dit.

BOEDELBELASTING

’n Lewenspolis word in die boedel van die oorledene opgeneem as ’n geagte bate vir die berekening van boedelbelasting. Dit is die mens wie se lewe verseker is wat die boedelbelasting trek, nie die mens aan wie die polis behoort nie. Anders gestel, as jy ’n polis op jou pa se lewe het, val die polis vir boedelbelasting in jou pa se boedel die dag as hy sterf.

Moenie skrik nie, boedelbelasting (20%) tree eers in op die netto boedelwaarde van meer as R3,5 miljoen. Dit is nadat alle skuld en boedelverpligtinge afgehandel is. Dit kan tot R7 miljoen wees as die oorledene alle bates van ’n gade geërf het wat vroeër oorlede is.

Jy, as die bevoordeelde op die polis, betaal pro rata die boedelbelasting wat deur die polis geskep word. As jy dus voorsiening wil maak vir moontlike boedelbelasting, moet die waarde van die polis 20% meer wees as wat jy wil uitkry.

As jy die polis besit en die premies betaal het, kan jy al die premies plus 6% rente per jaar van die bedrag aftrek wat vir die doeleindes van boedelbelasting opgeneem word.

Kortom, dit is ’n goeie idee om jou ouers te verseker of verseker te hou as hulle reeds verseker is en net die premies oor te neem. Dit is ’n goedkoop manier om kapitaal te skep. Moet net nie jou aftrede bou op wie eerste moet doodgaan nie.

Nico van Gijsen is lid van Fisa en besturende direkteur van Finlac, ’n onafhanklike finansiëlerisiko-bestuursmaatskappy.