SA LANDBOU ‘BESTE IN AFRIKA’
SUID-AFRIKA is vandag die enigste land in Afrika suid van die Sahara wat homself kan voed en voedselsekerheid geniet, sê mnr. Omri van Zyl, uitvoerende direkteur van Agri SA.
Van Zyl, wat ’n groep van 37 Deense boere en landboukundiges op besoek aan Suid-Afrika in Pretoria toegespreek het, sê Suid-Afrika het verreweg die bes ontwikkelde landbousektor op die vasteland.
Suid-Afrika, Marokko en Egipte is die drie lande met die beste landbousektor in Afrika. “Daar is geen twyfel nie dat Suid-Afrika die broodmandjie van Suider-Afrika is, al moet ons in ’n baie dinamiese politieke en ekonomiese omgewing kos produseer.”
Hy sê dit is ironies dat Afrika met die naasgrootste rivier ter wêreld (die Kongorivier) en 60% van die wêreld se bewerkbare grond spog, maar dat die res van die vasteland se landbou steeds swak is.
Dit kan veral toegeskryf word aan swak politieke leierskap, swak regering, ekonomiese onstabiliteit en gebrekkige infrastruktuur.
Van Zyl meen die drie goed wat oor ’n dekade en verder die wêreld se politiek en ekonomie gaan oorheers, is energie, water en voedsel. “As Afrika nie sy eie bevolking kan voed nie, waar gaan hierdie mense heen? Ons het reeds die beweging van mense uit die Midde-Ooste en Noord-Afrika na Europa begin sien.
“Die werklikheid is dat ons wêreldwyd met ’n baie ernstige vlugtelingprobleem gaan sit indien ons nie suksesvol is met voedselproduksie in Afrika nie.”
KONTRASTE IN SUID-AFRIKA
Van Zyl het die besoekers gewaarsku dat hulle nogtans talle kontraste in Suid-Afrika sal ervaar. “Daar is ook baie armoede en grootskaalse werkloosheid. Boere het gebuk gegaan onder die kwaaiste droogte in 100 jaar en in dele van Suid-Afrika, soos in die Wes-Kaap, is daar steeds ’n groot waterkrisis. Sowat 100 000 werkgeleenthede in die landbou het reeds weens die droogte verlore gegaan. As ’n minimum loon dalk binnekort op die sektor afgedwing word, sal nóg werkgeleenthede verlore gaan.”
Grondhervorming en die oordrag van grond is ook ’n ernstige kwessie. “Daar is reeds R88 miljard daaraan bestee, maar sonder dat veel bereik is. Swart boere sit sonder eiendomsreg en sonder die vermoë om lenings by banke te kry.”
“Hoewel daar ’n deel van die ANC is wat nou onteiening sonder vergoeding voorstaan, word eiendomsreg nog in die Grondwet beskerm. Indien die ANC wél daarin slaag om (grond) te onteien sonder vergoeding, sal dit SuidAfrika se ekonomie vernietig.”
Oor Agri SA se invloed het Van Zyl gesê die organisasie verteenwoordig 15% tot 20% van Suid-Afrika se ekonomie. Die organisasie se provinsiale strukture verteenwoordig 28 000 kommersiële boere en 25 landboubedryfsorganisasies is by hom geaffilieer. Daar is ook 25 korporatiewe lede, wat van die grootste landboumaatskappye insluit.