Groente: Biologie vat aalwurms vas
Danksy ’n hoër koolstofinhoud en die diversifikasie van mikrobe-lewe in die grond vanweë die biologiese middels en dekgewasse kan mnr. Gottlieb Venter van Bothaville nou op ’n jaargrondslag 50% meer wortels bemark.
Deur biologiese middels teen aalwurms en ander siekteveroorsakende grondorganismes in te span, kon mnr. Gottlieb Venter, groenteboer en -uitvoerder van Bothaville, ’n uitpaksyfer van 90% vir sy wortelboerdery behaal én ’n uitvoerkontrak verseker.
Gottlieb, ’n mikrobioloog wat sy pa se mielieplaas, Doornhoek, geërf het, het geen moeite ontsien om van die vyfjaarproses om van ’n chemiese boerdery na ’n biologiese boerdery om te skakel, ’n sukses te maak nie.
Hy het besluit om met groente te boer om winsgewendheid te verseker.
“Ons het ’n paar jaar gelede die groente-uitvoerder Yukon International as vennoot gekry om uitvoerkontrakte vir babawortels, preie en vinkel te verseker. Yukon beloof sy kliënte vars, gesonde groente en verbied die gebruik van chemiese middels.”
Dit het Gottlieb met geen keuse gelaat as om alternatiewe te soek vir die tradisionele chemiese metodes om van siektes en plae, waarvan aalwurms die vernaamste was, ontslae te raak nie.
Om biologiese praktyke in te stel, het finansiële en logistieke implikasies (sien kassie “Drie kwessies van biologiese middels”),
maar die hoër opbrengs en die premie wat ’n uitvoerproduk verdien, maak alles uiteindelik die moeite werd.
DEKGEWAS WAS EERSTE
Gottlieb het sy biologiese tog vyf jaar gelede begin deur bladramnas as dekgewas te vestig nadat hy wortels geoes het. “Ons produksie het volgehou afgeneem en daarmee saam die gehalte van veral ons babawortels weens aalwurmbesmetting. Die dekgewas was ons eerste stap om die grondgehalte te verbeter om die aalwurm teë te werk en só ons opbrengste te verbeter.”
Sommer dadelik het die probleme met die toepassing van ’n biologiese benadering begin kop uitsteek omdat Gottlieb ’n derde van sy grond uit produksie moes haal om die dekgewas te vestig (sien kassie “Drie kwessies van biologiese middels”).
“Jy moet egter bereid wees om die risiko te loop, proewe doen, die skoolgeld betaal en glo dat jy resultate sal kry.”
Die aanvanklike bedoeling met die bladramnas was om die natuurlike berokingsuitwerking wat dit op die grond het as dit groen ingewerk word, te benut en só van die aalwurms ontslae te raak.
Jou tydsberekening moet egter perfek wees. “Ons het nie altyd betyds die ramnas ingewerk nie en dit het die doeltreffendheid van die berokingseffek beperk. Ons het egter intussen geleer wanneer om alles op die regte tyd te doen. Dit verg ’n aanpassing en intensiewe bestuur.”
Gottlieb en sy span plant deesdae ’n paar verskillende dekgewasse (sien die kassie “Uitpaksyfer verbeter met 50%” op bladsy 52) wat in die somerreënstreek aangepas is en soveel moontlik koolstof (plantmateriaal) lewer. “Wanneer hierdie dekgewasse in die grond ingewerk word, ent ons die grond met Mos Nema en fulviensuur. Die algemene waarneming is hoe hoër die grondkoolstofinhoud is, hoe minder aalwurmskade het ons, want die aalwurms hou hulself besig met die koolstof en nie die wortels nie,” sê Gottlieb.
’n Sekondêre aanwins van die bladramnas as dekgewas is die toevoeging van organiese materiaal tot die grond. Tans gebruik Gottlieb ’n mengsel dekgewasse om ’n diverse
grondlewe aan te moedig. Gottlieb plant jaar ná jaar wortels, wat die biologiese gesondheid van sy grond aftakel en die vermeerdering van patogene organismes tot gevolg gehad het.
Mnr. Freddie Bredenhann, ’n onafhanklike konsultant wat hom daarop toespits om biologiese hulpmiddels met chemiese boerderystelsels te integreer, meen dit is nie ’n rusfase wat die grond gesond maak nie, soos wat tradisioneel in groenteboerderye die gebruik is.
BIOLOGIE IS MEDISYNE
“Dit is biologie wat die grond gesond maak, net soos wat dit biologie is wat die grond siek maak. Die toename in skadelike aalwurms in die grond, soos wat Gottlieb ervaar het, is ’n teken dat die grondlewe-diversiteit verarm en die grond se koolstofinhoud uitgeput is. As jy die regte biologiese beginsels volg, het jy nie ’n rusfase in die grond nodig nie.”
Hy was van die staanspoor af nie bekommerd oor die praktyke wat Gottlieb volg nie. “Ek was seker ons kon die aalwurmprobleem oorkom deur die regte biologiese middels toe te dien en vir plante die regte voedingstowwe op die regte tyd te verskaf.”
Gottlieb en Freddie se pad het gekruis toe Freddie as ’n plaasbestuurder sowat 30 km van Doornhoek af geboer het.
Hulle het ’n gemeenskaplike belangstelling in biologiese boerderybeginsels gehad. Toe Freddie sy eie konsultasie-onderneming begin het, het Gottlieb sy dienste bekom.
Gottlieb sê die geheim van sy verbeterde opbrengs is die fulviensuur en humate, “met ander woorde die koolstof wat ons in die grond sit. Dit is die kos vir die grondorganismes wat moet verseker dat die grond gesond is en wat verseker dat ons volhoubaar kan boer. Dit is eintlik ’n eenvoudige beginsel – ons grond is arm, maar as jy die organismes in die grond die geleentheid gee om te floreer, maak jy die grond weer funksioneel.”
BIOLOGIE TEM DIE AALWURMS
Voordat Gottlieb die biologiese behandeling begin toepas het, het hy maar “bo-oor die aalwurms” probeer boer. “Ons het die houe gevat, maar ons kon nie so aangaan nie. Ons moes eenvoudig die uitpaksyfer van 60% verbeter.”
Danksy die biologiese behandeling is verlede jaar ’n 90%-uitpaksyfer behaal – “die beste nóg. Hoewel die biologie nie as al rede uitgesonder kan word vir die beter uitpaksyfer nie, is dit die enigste faktor wat verantwoordelik is vir aalwurmbestryding.”
Gottlieb het voorheen Vydate (reg.nr. L5057) “ten duurste” gebruik. “Boonop raak dit al moeiliker om hierdie soort middels te gebruik by uitvoerprodukte, wat aan streng onthoudingsmaatreëls moet voldoen.
“Biologiese middels het Doornhoek gered. As ek egter in ’n gemaksone was en daar niks was wat my gedwing het om alternatiewe tot chemiese behandeling te begin beproef nie, sou die biologiese roete my net geïrriteer het.
“Ons het met iets kleins begin en klein resultate gekry. Daarna het ons nog toetse gedoen en groter resultate gekry. Só het ons die geloof, kennis en ervaring in die gebruik van biologiese middels opgebou.
“Met die hoë voedingstatus van die grond op Doornhoek het ek en Freddie besluit dat ons vanjaar se plantvoeding sonder chemiese bemesting gaan bestuur.”
Gottlieb gebruik steeds beperkte hoeveelhede chemiese middels, soos kopersulfaat, om siektes te bestry, “maar ons maak seker dat ons nie die biologie in die grond skade aanrig nie, want dit is ons grootste bate, ons behoud en ons toekoms.”
‘Dit is biologie wat die grond gesond maak, net soos wat dit biologie is wat die grond siek maak. As jy die regte biologiese beginsels volg, het jy nie ’n rusfase in die grond nodig nie.’