Kultivars om dop te hou
Van besproeiing tot droëland en van mielies tot sojabone en droëbone: Kultivarontwikkeling het nuwe opsies vir graanboere opgelewer wat beter aangepas is en hoër opbrengste waarborg.
Sewentien nuwe basters en kultivars vorm deel van Pannar se saadpakket vir 2018 in die somer saaigebied.
SOJABONE
Met dié gewas was boere oor ’n lang tydperk gewoond aan geleidelike genetiese verbetering in opbrengs. Met die nuwe reeks kultivars was daar egter ’n omvangryke sprong in genetiese potensiaal, sê mnr. Peet van der Walt, advertensiebestuurder van Pannar.
In die Landbounavorsingsraad (LNR) se nasionale kultivarproefresultate in 2015-’16 het Pannar-kultivars skoonskip gemaak, met die topplekke in die koel, gematigde en warm produksiestreke, asook die algehele topposisie. Die afgelope jaar (2016-’17) het die maatskappy opnuut die algehele topposisie beklee.
Die jongste beskikbaarstellings is twee glifosaatverdraagsame kultivars in die 6-groeiklas.
PAN 1644R is die eerste keuse om PAN 1623R met sy soortgelyke eienskappe aan te vul. Die nuwe kultivar bring egter ook ’n paar verbeterde eienskappe na die tafel wat dit nog veelsydiger maak, sê Peet.
Die tweede nuweling is PAN 1653R, wat die tipiese smal blare van die ou PAN 737R het om beter ligindringing in die plantry toe te laat en ’n hoë plantestand moontlik te maak. Dit het ’n kort planttipe met ’n goeie staanvermoë en is goed aangepas om in ál die produksiestreke te presteer.
GEEL MIELIES
Drie nuwe, ultravinnige kultivars is tot die geel pakket toegevoeg. optimale verbouingstoestande met die beste bestuurspraktyke en besproeiingskedulering het die maatskappy se ultravinnige, geel basters uitsonderlike opbrengste van meer as 20 ton per ha gelewer, sê Peet.
PAN 3R-524R en die nuwe PAN 3R-724BR is ’n goeie keuse vir verbouing onder besproeiing en het die afgelope produksiejaar die eerste plek in die maatskappy se evaluasieproewe in dié afdeling behaal. Die planttipe leen hom tot ’n digte stand van 95 000 tot 100 000 plante per hektaar. PAN 3R-724BR het ’n regop blaargroeiwyse en ’n vaste kopgrootte (selfs met so ’n digte plantestand) en droog vinnig af.
Nog kultivars wat vir intensiewe verbouing onder besproeiing geskik is, is PAN 3R-586R en PAN 3R-786BR. Hulle vorder vinnig tot pluimstoot en fisiologiese rypwording en toon goeie verdraagsaamheid teen blaarsiektes, veral Phaeosphaeria en grysblaarvlek. Hulle verdra hittestres ook goed.
Op droëland presteer hierdie twee ultravinnige basters ook goed in gebiede met ’n hoë progroep duksiepotensiaal, spesifiek in die oostelike streke en veral in KwaZulu-Natal. Dit kan teen ’n plantestand van minstens 20% tot 30% hoër as die mediumIn basters geplant word.
PAN 3R-500R en die nuwe PAN 3R-700BR is goed aangepas vir intensiewe verbouing onder besproeiing in ál die produksiegebiede teen ’n plantestand van 80 000 tot 100 000 per hektaar. PAN 3R-700BR is ’n goeie spanmaat vir PAN 3Q-740BR. In die oostelike produksiegebiede kan dit ook op droëland presteer met ’n plantestand van 20% tot 30% digter as wat normaalweg daar geplant word.
Twee nuwe, vinnige geelmieliebasters is PAN 4A-156 en PAN 4R-672R.
Die eerste is vir veral KwaZulu-Natal en die Oos-Vrystaat geskik en kan minstens 20% digter as ’n tipiese mediumbaster geplant word omdat dit geneig is om enkelkoppig te wees. Dit is ’n goeie alternatief vir PAN 4A-172. Onder besproeiing word ’n plan-
testand van hoogstens 60 000 per ha aanbeveel.
PAN 5A-190 is ’n nuwe mediumvinnige baster waarvan die groeitydperk perfek vir die oostelike produksiegebiede is. Dit is besonder groeikragtig, enkelkoppig en het ’n goeie staanvermoë. Onder besproeiing kan dit teen hoogstens 60 000 plante per hektaar geplant word.
’n Tweede, nuwe mediumvinnige groeier is PAN 5A-154, wat in 2016-’17 in ’n wye verskeidenheid omgewingstoestande uitstekend in Pannar se evaluasieprogram gevaar het. Teen ’n plantestande van 45 000 per hektaar en laer kan dit meerkoppig wees. Sy graan is diep oranje. Dit kan ook met groot sukses onder besproeiing geplant word waar ’n enkel-oes verbou word.
WIT MIELIES
Aan die witmieliekant is PAN 3A-173 ’n nuwe toevoeging tot die ultravinnige pakket. Op droëland in die oostelike hoëpotensiaalstreke kan dit teen ’n 20% hoër plantestand as die tipiese mediumgroeiers geplant word. Onder besproeiing kan dit goed inpas by ’n dubbeloes-produksiestelsel. Vir ál die produksiestreke word dit onder besproeiing teen hoë plantestand van 80 000 plante en meer per hektaar aanbeveel. Dit is enkelstammig en het goeie siekteweerstand.
PAN 4A-159 is ’n nuwe vinnige baster wat goed op droëland in die oostelike produksiegebiede presteer. Dit lewer ’n stabiele opbrengs en kan teen 20% digter as die tipiese mediumgroeiers geplant word. Omdat dit vinnig is, is dit ’n móét in ’n pakket waarin risiko versprei moet word. Dit presteer selfs in stremmingstoestande, sê Peet.
PAN 6R-779BR is ’n nuwe mediumgroeier wat op droëland veral geskik is vir aanplantings in die weste – spesifiek die Noordwes-Vrystaat se watertafelgronde. Dit het ’n hoë opbrengspotensiaal. In die koeler, oostelike dele moet egter verkieslik nie laat geplant word nie. Dit kan ook geplant word waar net ’n enkele mielie-oes onder besproeiing of aanvullende besproeiing verbou word teen ’n plantestand van nie meer as 55 000 per hektaar nie.
NUWE BOONKEUSE
PAN 9141 is ’n nuwe, klein, wit inmaakboontjie met ’n uitstekende opbrengspotensiaal, siekteverdraagsaamheid en goeie graangehalte. Dit is nog nie op groot skaal beskikbaar nie, aangesien fabriekskaal-inmaaktoetse nog uitgevoer word. Agronomies vergelyk dit met PAN 123, wat tans die voorkeur-inmaakboonkultivar in Suid-Afrika is, maar dit het beter weerstand teen antraknose. Dit is spesiaal vir ’n beter inmaakgraad geselekteer.
Peet sê droëbone is ’n spesialisgewas wat deur min boere aangeplant word, maar dit maak tog goeie sakesin. Gehalte-eienskappe is belangrik in die seleksieproses. Pannar het al goeie vordering daarmee gemaak.