DIE EINDE IS IN SIG VIR BEROERDE PRYSE

Internasionale kommoditeitspryse is op die oomblik onder druk weens hoë produksievlakke, maar volgens Absa se nuutste prysvooruitskouing kan boere in die komende seisoen verligting te wagte wees. NICO VAN BURICK berig.

DAAR is darem ’n sprankie lig in die donker wolke wat tans graanmarkte wêreldwyd oorskadu, meen Absa se landbou-ekonome. Buitengewoon groot mielie-oeste in die topproduserende lande (Amerika, China, Brasilië, die Europese Unie en Argentinië) het daartoe gelei dat die internasionale mielievoorraad op sy naashoogste vlak in die geskiedenis is. Die wêreldwye koringoes is op 757 miljoen ton die grootste in die geskiedenis en die sojaboonvoorraad sal met 16 miljoen ton styg tot 442 miljoen ton vir 2017-’18.

Plaaslik sal pryse baie van weerstoestande afhang. Vanweë die huidige La Niña-toestand is daar nog ’n goeie moontlikheid van gemiddelde tot bogemiddelde reën in die somerreëngebied. Daar is kommer dat die winterreën laat kan wees. Weens die opeenvolgende droogtes is ’n paar goeie reëntye nodig om die skadelike gevolge in die Wes-Kaap teen te werk.

Hieronder is Absa se vooruitsigte vir mielies, soja en koring. Die volledige vooruitskouings vir dié en die ander grane wat plaaslik verbou word, is vervat in die kwartaallikse publikasie wat vandeesweek by Graan SA se kongres be- skikbaar is, asook op die webwerf Mnr. Wessel Lemmer, senior ekonoom van Absa-Agribesigheid, sê die verwagting op langer termyn is dat boere in die kusgebiede in ’n beter posisie gaan wees om internasionaal mee te ding. Boere in die westelike produksiegebiede in die binneland sal toenemend met mielie-invoer uit Zambië en Zimbabwe moet meeding.

Droë toestande tydens planttyd het aanplantings in die Suidwes-Vrystaat en Noordwes beperk en die geskatte aantal aangeplante hektare het van 2,63 miljoen ha tot 2,3 miljoen ha verminder. Terselfdertyd het die geskatte opbrengs van vanjaar se oes tot 5,35 ton/ha afgeneem teenoor die vorige rekord van 6,37 ton/ha.

Namate reënvooruitsigte verbeter en skattings verwesenlik word, sal dit ’n invloed op huidige prysvlakke hê.

Die haalbaarheid om mielies uit Suid-Amerika vir die Wes-Kaapse voermark in te voer, kan plaaslike pryse selfs laat daal.

Die droë toestande het pryse tot bo uitvoerpariteit laat styg en uitvoer beperk. Die binnelandse pryse is nog van R100/ton tot R150/ton te hoog om uitvoer na markte in Asië aan te moedig. Minder as die verwagte sowat 500 000 ton sal van Januarie tot April vanjaar uitgevoer word.

Dít, tesame met ’n verwagte oordragvoorraad van sowat 4,6 miljoen ton einde April en langtermynposisies wat talle boere op opgebergde graan het, kan pryse afdwing (sien TABEL 1 ).

Boere in KwaZulu-Natal, die suidelike dele van Mpumalanga en die Oos-Vrystaat sal in ’n gunstiger posisies wees om te kan uitvoer sodra pryse laag genoeg daal. Absa sê Transnet het sy vermoë om vrag te vervoer in die afgelope paar jaar verbeter en dit sal ook die koste om mielies uit te voer verlaag.

Internasionaal is pryse onder druk. Net ’n grootskaalse weerkatastrofe kan tot laer produksievlakke en hoër internasionale pryse lei. Die produksie vir 2017’18 staan op 1,044 miljoen ton, die naashoogste in die geskiedenis ná die vorige bemarkingsjaar se rekord van 1,075 miljoen ton.

SOJABONE

Vanweë die rekordproduksie van sojabone verlede jaar begin Suid-Afrika die nuwe bemarkingsjaar met ’n oordragvoorraad van 310 000 ton – die grootste in die geskiedenis.

Absa sê ondanks die groot surplus en groter perskapasiteit is net 880 000 ton vir olie en oliekoek gepers. Dit is 108 000 ton minder as die rekord van 988 000 ton in 2015-’16. Ondanks die beskikbare surplus is meer as 600 000 ton oliekoek ingevoer (sien TABEL 2 ). Dit is gelykstaande aan 770 000 ton sojabone .

Absa sê as persaanlegte die plaaslike voerbedryf van oliekoek kan voorsien wat in gehalte en prys gelykstaande is aan oliekoek van Suid-Amerikaanse mededingers is, is daar plek vir ’n bykomende 450 000 ha sojabone in Suid-Afrika. Tans word sowat

Weens die opeenvolgende droogtes is ’n paar goeie reëntye nodig om die skadelike gevolge teen te werk.