Wildebeeste: Boere hoes oor snotsiekte
MNR. PIET WOLMARANS van Swartruggens en drie van sy bure het onlangs ooreengekom op een van die grootste skikkingsbedrae tot nog toe in ’n saak oor snotsiekte. Die skikking is saam met ’n kostebevel teen Wolmarans sebu re in die Hooggeregshof in Mmabatho bekragtig met die opdrag dat die skikkingsbedrag nie bekend gemaak mag word nie.
Dit is ter vergoeding vir die 104 beeste wat Wolmarans verloor het weens snotsiekte sedert sy bure wildebeeste op hul plase gevestig het. Sy bure is ook die opdrag gegee om hul blouwildebeeste te verwyder van die plase wat aan Wolmarans
se plaas grens.
Wolmarans bedryf sy stoetery, Kwantum Simmentalers, al 25 jaar lank op sy plaas van 350 ha tussen Rustenburg en Swartruggens. Dié stoetery het al wêreldbekende bulle, soos Migkar en Profeet, opgelewer. In 2006 het van sy beeste egter begin vrek.
“Ek het nie dadelik besef dit was snotsiekte nie. Dit was nie iets wat ons geken het nie, want daar was nog nooit blouwildebeeste in dié omgewing nie,” sê Wolmarans. Hy het sy beeste vir hartwater behandel, maar dit het geen verskil gemaak nie. Die beeste wat siek geword het, het eenvoudig gevrek.
SIVIELE EIS
Dr. Marli Olivier, die plaaslike staatsveearts, het snotsiekte as die oorsaak van die vrektes gediagnoseer. Wolmarans het besef die siekte bedreig sy voort-
bestaan as beesboer. Nadat onderhandelinge met sy bure misluk het, het hy ’n siviele eis teen hulle ingestel.
Sedertdien hou Wolmarans noukeurig inligting by van al die vrektes op sy plaas. Hy neem weefselmonsters van elke bees wat vrek en stuur dit via die staatsveearts na Onderstepoort om te toets vir snotsiekte.
Drie van Wolmarans se bure hou wildebeeste aan, derhalwe kon hy nie een spesifiek verantwoordelik hou vir sy verliese nie. Ál drie sy bure is dus respondente in sy skadevergoedingsaak.
’n Soortgelyke eis is hangende teen ’n buurman van ’n tweede plaas van Wolmarans. Hy is ook aangekla ingevolge artikel 11(1) van die Wet op Dieresiektes (Wet 35 van 1984). Ingevolge dié wet moet boere alle moontlike stappe doen om die verspreiding van dieresiektes op hul grond te voorkom.