Kewer moet landwyd bestry word
KUNDIGES is tans besig om ’n nasionale aksieplan op te stel teen ’n boomplaag wat reeds in Durban, Johannesburg, Bloemfontein, Hartswater en die Tuinroete kop uitgesteek het.
Dit kom nadat kenners van die instituut vir bosbou- en land - boubiotegnologie (FABI) aan die Universiteit van Pretoria onlangs bevestig het dat boomvrektes in George en Knysna veroorsaak is deur die stompkopkewer (Euwallacea nr. for- nicates) en sy simbiotiese swam (Fusarium euwallaceae).
Die presiese omvang van die plaag kan in dié stadium nog nie bepaal word nie.
Daar is vasgestel dat avokadobome in private tuine geraak is, maar sover bekend is geen kommersiële avokadoboorde tot dusver geraak nie.
Volgens mnr. André Coetzee van die Suid-Afrikaanse Pekan-neutprodusentevereniging is enkele pekanneutbome in Harts- water egter geraak. Dié vereniging en Subtrop, die sambreelliggaam vir subtropiese gewasse, is betrokke by die bestrydingsplan.
Volgens mnr. Derek Donkin, Subtrop se uitvoerende hoof, is inligting oor die kewer reeds op 15 Februarie aan die organisasie se 320 lede deurgegee. Verteenwoordigers van FABI het produsente by studiegroepe ook daaroor ingelig.
ONDERSOEK
Mnr. Braam du Preez, ’n bosboukonsultant van George, het in Januarie monsters van die beskadigde bome geneem en dit met kundiges by FABI bespreek.
Prof. Wilhelm de Beer van FABI het self die gebied besoek en monsters geneem. De Beer het dr. Trudy Paap, ’n FABI-navorser wat spesialiseer in die stompkopkewer, afgevaardig om die ondersoek voort te sit.
’n Voorlopige verslag is onlangs deur Paap opgestel oor die situasie in George en Knysna en daar word nou besin oor die pad vorentoe.
Paap het George en Knysna in Junie besoek en bevind dat talle inheemse bome in George en Knysna besmet is. Paap het by navraag aan
Landbouweekblad bevestig dat die komitee gevorm is. “Dit is ’n aanduiding van die erns van die situasie,” het sy gesê.
VERSPREI
Volgens Paap se verslag hou die plaag ’n baie ernstige bedreiging in vir boorde, plantasies, natuurlike stanings bome en tuin- en munisipale bome. Sy meen die munisipaliteite van George en Johannesburg sal moontlik duisende bome wat besig is om te vrek, moet verwyder. Die hout van die bome moet ook vernietig word, want dit is waarskynlik die grootste verspreidingskanaal van die kewer.
Bome by kwekerye is ook kwesbaar as ’n verspreidingskanaal, en die moontlike verspreiding van die bome wat oor lang afstande vervoer word nadat dit verkoop is, is ook ’n bron van kommer.
Sy skryf ’n goed gekoördineerde nasionale plan vir optrede is noodsaaklik, gegewe die bedreiging wat dit inhou.
Paap het aan Landbouweekblad gesê ’n plan vir optrede
word nou ontwikkel. Deel van die plan is ’n bewusmakingsveldtog. Die moontlikheid word ook ondersoek om chemikalieë in te span. Voor dit egter gebruik kan word, moet dit eers by die relevante owerhede geregistreer word.
IN KENNIS STEL
As produsente simptome by hul bome identifiseer, word hulle gevra om monsters te neem en dit dan aan FABI te stuur vir ontleding. Die produsente weet wat hulle moet doen as hulle die plaag opmerk. Sover bekend is dit nog nie raakgesien by bome van kommersiële boere wat lede is van Subtrop nie.
Luidens ’n onlangse artikel in die akademiese joernaal
Forest Research hou die kewer groot gevaar in vir tee-, mango- en avokado-plantasies. In Kalifornië het dié plaag 207 plantsoorte van 58 plantfamilies aangeval.
Die komitee, bestaande uit verteenwoordigers van die Departement van Landbou, Bosbou en Visserye en van Omgewingsake, asook produsente-organisasies, het onlangs in Pretoria vergader en wil volgende maand hul plan finaliseer.