Vars produkte: Tegnologie keer markte op hul kop
Tegnologie, soos blok ketting, voorspellings ontledings en outonome vervoer, kan binne’ n paar jaar ’n alledaagse verskynsel in die vrugte- en groentebedryf wees. Dit sal help om die verskaffing sketting ratser en soepeler te maak om gehoor te gee aan die
Hoewel mense oor die wêreld heen meer vars groente en vrugte eet, het verbruikspatrone ’n nuwe gedaante aangeneem.
Mense eet op ’n drafstap (on-the-go), bestel hul kos en kruideniersware van selfoontoe passings af en wil álles weet oor dít wat op hul borde beland. Die wêreld van vrugte- en groentehandel is lankal nie meer op ’n boer se voorstoep nie, maar dit is ’n wêreldwye mark wat ál meer logistieke soepelheid gaan verg.
Deur die loop van die jaar het die bestuurs konsultante Oliver Wyman ’n verslag bekend gestel waarin hulle die ontwrigting ontleed wat na verwagting in die varsproduktebedryf gaan plaasvind.
Daarin voorspel hulle dat mense danksy bevolkingsgroei en voedsamer koskeuses oor die wêreld heen meer vars groente en vrugte gaan eet. Boere en uitvoerders moet hulle egter gereed maak vir groot veranderinge in die mark – van die geografiese ligging daarvan, tot waar mense vars produkte verbruik en ook hoe hulle dit bekom. Nuwe logistieke struikelblokke lê voor en die verskaffing sketting sal gereeld van gedaante moet verwissel.
“As jy dié patrone verstaan, sal dit jou help om ’n wenstrategie te ontwikkel en jou onderneming toe te rus om dit te bedien,” het mnr. Rainer Münch, vennoot by Oliver Wyman in München, tydens Fruit Logistica gesê, waar ’n deel van die verslag bekend gestel is.
WAAR LÊ DIE GELEENTHEDE?
In die tradisionele markte, soos Wes-Europa en Amerika, is die bevolkingsaanwas maar stadig en daar word nie groot skuiwe in voedsaamheids keuses (nutritional demand) verwag nie. Die prentjie lyk egter heel anders in plekke, soos die Midde-Ooste en Afrika. Die gesamentlike aandeel in die varsproduktemark van streke waar ontwikkeling vinnig plaasvind, soos die Midde-Ooste, Afrika, Asië en Oseanië, sal waarskynlik van 60% in 2015 tot bykans 70% in 2030 klim.
“Danksy die sterk groei per kop van die bruto binnelandse produk in Asië sal die vraag na gesonder kosprodukte onder die opkomende middelklas vinnig styg. ’n Aantal boere en uitvoerders het die afgelope paar jare al gesien hoe dit lei tot ’n herbalansering van vraag, want verbruikers eet minder basiese kosprodukte, soos rys, en meer vars voedsel,” lui die verslag.
Hierdie plekke is egter ver van die tra--
disionele verskaffings ketting geleë, wat’ n probleem vir verskaffers kan skep. Hulle sal moet sorg dat hulle plekke, soos Afrika se stedelike gebiede, kan bedien. Groot groei word in dié gebiede verwag, maar meer as twee derdes van die bevolking het steeds nie geredelik toegang tot kosvoorsiening nie.
Die afgelope paar dekades was daar ook ’n groot skuif na buitenshuise verbruik (outof-home). Die neiging sal waarskynlik voortduur, maar teen ’n stadiger pas.
“Ons verwag vars vrugte en groente gaan ’n groter rol in die buitenshuise mark speel, wat veral in Noord-Amerika sterk sal bly.”
Reusegroei in die gebruik van aanlyn verskaffings kanale word oor die volgende tien jaar verwag. Aanlyn verkope van vrugte en groente kan met 7% groei teen 2030, hoofsaaklik in Europa en Asië, en in ’n mindere mate die Amerikas.
“Tans het die aanlyn verkope van kos oor die algemeen – en spesifiek vars vrugte en groente – ’n klein aandeel in die totale kleinhandelmark vir kos. Daar is streeks verskille, wat hoofsaaklik aangedryf word deur verbruiker sentiment( die plaaslike koers waarteen mense aanlyn aankope begin doen) en kleinhandelaars se winsgewendheid.
“Terselfdertyd het party produsente al waardering vir dié kanaal ontwikkel. Een van die boere met wie ons gesels het, het groei van sowat 20% getoon in die aanlyn arena, wat baie goed vergelyk met die sowat 5%-groei wat hy in aflyn verkope gehad het.”
Die verslag erken aanlyn verkope van vrugte en groente sal waarskynlik nie die lug inskiet in die nabye toekoms nie, maar die potensiaal lyk groot.
“Sodra maatskappye, soos AmazonFresh of Ocado, meer markte betree, sal dit gevestigde kleinhandelaars dwing om te reageer.”
Aanlyn verkope sal aangedryf word deur goedkoper aflewering skoste, groter groepsdruk om die mark te betree en groter gewilligheid onder verbruikers om die kanaal te gebruik. Boonop sal outomatisering en beter logistiek lei tot doeltreffender aflewerings.
G’N VERSKONINGS OOR AANBOD
Verbruikers raak bederf met wat tot hul beskikking is. Dus raak beter gehalte en ’n groot produkreeks byna ’n gegewe in hul oë–en die verskaffings kettings al daarby moet aanpas en daarin kan voorsien.
“Dit bied ’n strategiese geleentheid vir almal in die verskaffings ketting–produsente, verskaffers en kleinhandelaar s. Koste en doeltreffendheid sal belangrik bly in die jare wat kom. Danksy tegnologiese en logistieke vooruitgang sal produsente, verskaffers en kleinhandelaars egter vinniger, buigsamer, presieser en deursigtiger verskaffings kettings kan bou .”
Die doel daarvan sal wees om varser produkte van beter gehalte aan verbruikers te lewer. “Amazon is die baanbreker wat dit betref. Hy is dalk die mees gevorderde kleinhandelaar en beweeg heeltyd weg van die tradisionale konsepte ten opsigte van kleinhandel. Sy ambisie vir ‘spoedklein handel’ kan gesien word in sy Amazon Prime, Prime Now en AmazonFresh-dienste. By elkeen van hierdie kraai spoed koning.
As ander kleinhandelaars hom dit nie kan nadoen nie, sal hulle hul verskaffings ketting beter moet bestuur deur enige ondoeltreffendheid uit te skakel en regdeur die ketting’ n begin-tot-einde-siening in te neem. Dit klink veeleisend, maar dis noodsaaklik om te floreer in die nuwe omgewing.”
Dit beteken staantye in die ketting sal verminder moet word. “Elke oomblik wat die produk nie nader aan die verbruiker beweeg nie, verloor dit varsheid.”
TEGNOLOGIE IS DIE ANTWOORD
Dit is alles egter makliker gesê as gedaan, want daar is baie stokke wat in die wiel kan steek en sake beduiwel. Dink aan struikelblokke, soos vervoerroetes in produksielande (soos die paaie in Iberië of in sekere dele van Suid-Afrika). Tegnologie is waarskynlik die uitweg om om dié hobbels te navigeer.
Iets soos outonome vervoer kan ’n goeie oplossing bied, maar op die oomblik is dit nog nie prakties uitvoerbaar nie. Dit is weens wetgewing, standaardisering by grense en lae vlakke van skakeling tussen maatskappye.
“Die situasie sal waarskynlik verander. Op kort tot mediumtermyn verwag ons om meer outonome vervoer binne aanlegte te sien. Ons sal dit dalk ook oor kort afstande binne nasionale grense begin sien. Voertuie met een of ander outonome vermoë of kunsmatige intelligensie – bekend as gevorderde bestuursbystand stelsels – kan van net 10% in 2015 spring tot bykans 40% van alle voertuie teen 2025.”
Hoe buigsamer jou verskaffing sketting is, hoe vinniger kan jy reageer op veranderinge langs die pad en seker maak jy voldoen aan verbruikers se wense.
“Jy sal moet rats wees, want in die toekoms sal weerverwante voorraadtekorte eenvoudig nie meer aanvaarbaar wees nie. Klante sal verskaffers kies wat produkte aan hulle gee waar en wanneer hulle dit wil hê, en terselfdertyd ook aan hul eise ten opsigte van volhoubaarheid en outentiekheid voldoen.”
Gevorderde stelselont ledings sal ’n rol kan speel om variasies in vraag en aanbod betyds te voorspel (voor ’n probleem die verskaffing sketting kan beïnvloed) en dan kan produsente of ondernemings betyds ’n alternatiewe verkrygingsbron of vervoerroete inspan.
Die verwagting is ook dat aflewerings meer gereeld sal moet geskied, maar ook in kleiner eenhede. “Dit sal waarskynlik lei tot die saamvoeg van volumes deur die
‘Jy sal rats moet wees, want in die toekoms sal weerverwante voorraadtekore eenvoudig nie meer aanvaarbaar wees nie. Klante sal verskaffers kies wat produkte aan hulle gee waar en wanneer hulle dit wil hê.’
bekendstelling van kruisketting-platforms en veeldoelige netwerke (soos tussen kleinhandel en die farmaseutiese bedryf). Sulke vernuwende idees sal ál meer gebruik maak van die doeltreffende aanwending van spaarka pasiteite n selfs tot crowd-sourced aflewerings metodes lei .”
Namate die verskaffings ketting meer uiteenlopend raak, sal mense se behoefte aan akkuraatheid en betroubaarheid ook verhoog – iets wat AmazonFresh deeglik agtergekom het (sien die KASSIE op bl. 41). Beter vraag-en-aanbod-voorspellings en outomatisering sal dus noodsaaklik wees. Iets soos voorspellings ontledings sal ál belangriker raak.
“Alle maatskappye sal meer gevorderde stelsels en hulpmiddels, soos masjienleer en kunsmatige intelligensie, moet gebruik om voorspellings te maak en byvoorbeeld voorraadvlakke outomaties aan te vul.”
Dit beteken egter álmal in die ketting sal die basiese gereed moet kry. “Jy het betroubare meesterdata nodig en moet die stelsel met die regte inligting kan voer om te verstaan wat vraag voortdryf. Metodes moet ontwikkel word wat al die belanghebbendes in die ketting se voorspellings kan sinchroniseer.”
Beeld h erkennings tegnologie sal veral vir boere nuttig wees. Die gehalte van ál meer vrugte- en groentesoorte sal met sig-tegnologie (vision technology — soos reeds by appels en pere gebruik word) nagegaan word.
“Die tegnologie sal oor meer as net sortering gaan: sig-robotika sal ook meer gesofistikeerde interaksie in kleinhandel-pakskure tot gevolg hê.”
Nog tegnologie wat sal help om voorsie- ning betroubaarder en dienslewering s vlakke meer bevredigend te maak, is prosesou tomatis ering–maar weereens, die meester data s algoed moet wees.
Een van die grootste struikelblokke vir die verskaffings ketting is die gebrek aan deursigtigheid–en daar kan blok ketting tegnologie sy staal toon. Daar is baie redes daarvoor – te min goeie data oor byvoorbeeld produkte se lewensiklus en vervoer geskiedenis beteken baie papierwerk en menslike ingryping vind nog plaas. “Ons verwag dat blokketting ’n reuserol gaan speel om die huidige tekortkominge reg te stel en nuwe waarde te skep.”
Blok ketting tegnologie is’ n veilig een hoogs gedesentraliseerde data stelsel. Tans vorm dit die grondslag vir konsepte soos die kripto-geldeenheid bitcoin. Basies werk dit so: Die data in elke blok het ’n tydstempel en word individueel geënkodeer. Namate datablokke van een gebruiker na ’n volgende beweeg, word hulle outomaties in ’n ketting verbind. Sodra die data in ’n individuele blok “stol”, kan dit nie verander word sonder dat die ander blokke in die ketting ook gewysig word nie. Alle data wat só versamel word, kan egter deur enige gebruiker gelees word.
Blok ketting tegnologie maak dus volledige data deursigtigheid moontlik( sien die
GRAFIKA hiernaas), wat beteken inligting oor die plek van oorsprong en produksie metodes is nou sigbaar. Kleinhandelaars, soos Walmart en Carrefour, kan selfs individuele items se inligting aan hul klante gee (’n klant sal byvoorbeeld ’n QR-kode met sy of haar slimfoon lees wat ’n toepassing sal oopmaak wat elke stap van die verskaffings ketting wys, soos die plek van herkoms en produksi emetodes, maar ook resepvoorstelle).
Blok ketting tegnologie het heelwat voordele bo vandag se tegnologie–die skaal is bykans eindeloos en die tegnologie is onafhanklik van ander stelsels, wat toepassing vinnig en billik maak. Daar is egter vrae oor dié soort tegnologie, soos databeskerming, die standaardisering van data-uitruiling en sertifisering.
Die groot probleem vir boere, verskaffers en kleinhandelaars sal dus wees om maniere te vind om met mekaar saam te werk om ’n buigsamer, vinniger, akkurater en deursigtige r verskaffings ketting te bou .“Stelsels en ontledings sal belangriker raak namate die dinge wat vrugte-en groente maatskappye aanbied, ál meer datagedrewe raak. Die kern sal wees om seker te maak die regte mense, met die regte vaardighede, is betrokke. ’n Bedryf wat so vinnig ontwikkel, het ook aanpasbare organisasies nodig. Selfs die tradisioneelste besighede sal moet aanpas by die nuwe kwessies wat die ontwikkelende verskaffing sketting bring.”
Volgende week: Verwag om ál meer kos en kruideniersware aanlyn te verkoop.